Klachtnummer: 060921.01
Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: televisieprogramma ‘Jensen’, hierna te noemen de Serie, uitgezonden op 20 september 2006 omstreeks 17:40 uur op RTL 5, hierna te noemen: de Aflevering
1. De procedure
Klaagster heeft bij e-mail van 21 september 2006 een klacht ingediend over de Aflevering.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij brief van 8 november 2006.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 15 november 2006.
Klaagster noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Serie is een talkshow onder leiding van de heer Jensen. De classificatie van de Serie is Alle Leeftijden (AL), met als toevoeging de inhoudscategorie grof taalgebruik (pictogram: schreeuwend mannetje). De Serie wordt ’s avonds uitgezonden omstreeks 22:30 uur en de volgende dag herhaald omstreeks 17:40 uur.
3. De klacht
De klacht van Klaagster richt zich op de inhoudscategorie seks.
Klaagster geeft aan dat in de Aflevering Jensen een gesprek had met Oman, een pornoster met de grootste penis ter wereld. Die lieten ze ook zien, samen met enkele fragmenten uit pornofilms van Oman. En dat werd uitgezonden om 17:40 uur. Klaagster vindt dat schandalig. Haar twee kleine kinderen hebben dit helaas moeten zien.
4. Het verweer
In haar verweerschrift geeft Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.
De klacht is volgens Beklaagde niet gespecificeerd naar bepaalde categorieën, zoals die door het NICAM zijn geformuleerd, te weten geweld, angst, seks, drugs- en/of alcoholmisbruik, discriminatie of grof taalgebruik.
In de Aflevering zijn korte scènes uit pornofilms getoond, waarin de genitaliën van de daarin voorkomende personen onzichtbaar zijn gemaakt. Ook de penis van de pornoster is niet zichtbaar in beeld.
De producent houdt bij de productie van het programma – mede met behulp van de omslagpunten, die door het NICAM zijn verstrekt – rekening met het uitzendtijdstip. ‘De Serie is op basis van het seriebeleid van het NICAM doormiddel van een steekproef geclassificeerd. De classificatie van de Serie is AL met als inhoudscategorie grof taalgebruik. Een programma met de classificatie AL mag op elk tijdstip worden uitgezonden. Het inhoudspictogram informeert in dit geval dat het programma grof taalgebruik bevat. De classificatie geeft geen advies over de geschiktheid van een programma. Ouders bepalen dat zelf. Op basis van het seriebeleid is de hoogste classificatie van een aflevering die onderdeel uitmaakt van de steekproef, maatgevend voor de classificatie van de hele serie. De Aflevering maakte geen onderdeel uit van de steekproef. Het programma kan conform het reglement van het NICAM op ieder moment van de dag worden uitgezonden.
De Serie is conform de regels van het NICAM geclassificeerd met als resultaat de leeftijdsclassificatie AL met de inhoudsclassificatie grof taalgebruik. Voor zover de Klachtencommissie voor de Aflevering tot een andere classificatie zou komen, stelt Beklaagde zich op het standpunt dat het opleggen van een sanctie achterwege dient te blijven omdat de Aflevering geen onderdeel uitmaakte van de steekproef en Beklaagde deze wel conform de geldende regels heeft uitgevoerd. In overeenstemming met het Deelreglement Televisie van het NICAM mocht de Aflevering omstreeks 17:40 uur worden uitgezonden. Derhalve verzoekt Beklaagde de Klachtencommissie de klacht ongegrond te verklaren.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klaagster ontvankelijk in haar klacht.
De Klachtencommissie overweegt het volgende.
Beklaagde geeft aan dat de Serie door middel van een steekproef geclassificeerd is en de classificatie van de Serie AL is, met de toevoeging van grof taalgebruik.
De Klachtencommissie is evenwel van mening dat de Serie een live programma, dan wel semi-live programma is. Live programma’s behoeven op basis van het Deelreglement Televisie niet te worden geclassificeerd. Artikel 7 lid 1 van dit reglement zegt hierover het volgende: “In afwijking van artikel 1 lid 1 Algemeen Reglement hoeft een (semi) live programma niet geclassificeerd te worden”. Artikel 7 lid 2 luidt als volgt: “De omroepinstelling dient bij het bepalen van de inhoud van een (semi) live programma rekening te houden met het tijdstip waarop het programma zal worden uitgezonden en vice versa”. Artikel 7 lid 3 zegt ten slotte: “Indien in een (semi) live programma reeds bestaand beeldmateriaal wordt gebruikt, dient de omroeporganisatie de classificatie van het bestaande beeldmateriaal te hanteren
voor het (semi) live programma, waarbij de leeftijdsclassificatie wordt bepaald door het zwaarst geclassificeerde beeldmateriaal”.
Beklaagde is dan ook niet verplicht de Serie te classificeren. Beklaagde dient echter wel bij het bepalen van het uitzendtijdstip, rekening te houden met de inhoud van het programma. Nu het gaat om een herhaling van een (semi) live programma rond 17.40 uur, dient de Klachtencommissie te toetsen of Beklaagde de Aflevering, gezien de inhoud hiervan, op dit tijdstip uit had mogen zenden.
Ten aanzien van de inhoudscategorie seks is de Klachtencommissie van oordeel dat in de Aflevering seksuele handelingen zichtbaar zijn. Hier doelt de Klachtencommissie onder andere op de fragmenten uit de pornofilms, waar Oman in mee speelt. Daarnaast komt er in de productie vaak seksueel georiënteerd taalgebruik voor. De Klachtencommissie is van oordeel dat gedurende de gehele Aflevering seksueel getint taalgebruik voorkomt. Hieronder wordt binnen het Kijkwijzer systeem onder andere verstaan: seksuele toespelingen en grove seksuele grappen.
De combinatie van 1 of enkele keren seks met vaak seksueel getint taalgebruik, zou, wanneer de Aflevering aan een classificatie onderworpen zou worden, leiden tot de classificatie 12.
De classificatie 12 heeft als consequentie dat de Aflevering alleen na 20:00 uur mag worden uitgezonden, waardoor Beklaagde in strijd heeft gehandeld met artikel 3 lid 1 Deelreglement Televisie van het NICAM.
De Aflevering had concluderend niet om 17.40 uur uitgezonden mogen worden. De Klachtencommissie is van mening dat Beklaagde, gezien de nadruk die in deze Aflevering ligt op seks en seksueel georiënteerd taalgebruik, hier een grotere zorgvuldigheid in acht had moeten nemen.
6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht over de Aflevering gegrond. De Aflevering had niet om 17.40 uur uitgezonden mogen worden.
De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in een eerdere
uitspraken (onder andere klachtnr. 060113.02 ‘Goede Tijden Slechte Tijden’ en klachtnr. 060722.02 ‘Grenzeloos Bouwen’) tegen Beklaagde een klacht gegrond is verklaard. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn.
De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘Inhoudelijke overtredingen’; Beklaagde heeft de Aflevering op een verkeerd tijdstip uitgezonden. Beklaagde is een landelijk opererende omroep, waarvoor elke punt € 2000,- is. De onderhavige overtreding brengt volgens de Sanctierichtlijn voor Beklaagde dan ook een boete van € 2000 met zich mee.
Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt gescheiden toegezonden.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 13 december 2006