Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: de op 12 december 2009 tussen 15.00 en 18.00 uur uitgezonden programma’s op de zenders Sexy Sat 1 en Sexy Sat 2 (hierna te noemen: de Programma’s).
1. De procedure
Klaagster heeft op 13 december 2009 een klacht ingediend over de Programma’s, aangevuld per email van 8 januari 2010.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen. Beklaagde heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij brief van 11 februari 2010. De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 17 februari 2010. Beklaagde noch Klaagster hebben, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid hun standpunt ter zitting nader toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
In de Programma’s zijn vrouwen te zien met een telefoon in of bij de hand terwijl muziek te horen is. In beeld zijn telefoonnummers voor verschillende landen met de teksten ‘live’ en ‘ruf mich an! live’ en het pictogram ‘AL’.
De Programma’s zijn niet geclassificeerd.
3. De klacht
Klaagster heeft een klacht ingediend over de op 12 december 2009 tussen 15.00 en 18.00 uur uitgezonden Programma’s. De klacht heeft betrekking op de inhoudscategorieën seks en grof taalgebruik. Klaagster ergert zich reeds vele jaren aan dergelijke erotische/seks programma’s. De uitzending van 12 december 2009 is slechts een voorbeeld. Klaagster heeft seksueel taalgebruik geconstateerd zoals ‘fuck my ass’. De in beeld gebrachte leeftijdsclassificatie van Alle Leeftijden vindt Klaagster belachelijk.
4. Het verweer
In zijn verweerschrift geeft Beklaagde het volgende, hierna kort weergegeven, aan.
Beklaagde gebruikt overdag van 6 uur ‘s ochtends tot 22.00 uur ’s avonds alleen achtergrond muziek. Klaagster heeft derhalve geen stemgeluid kunnen horen. Pas na 22.00 uur zendt Beklaagde een erotisch programma uit en zet soms de microfoon aan, zodat de modellen de kijkers kunnen laten weten dat het een live programma is. Dit is in overeenstemming met de Kijkwijzer regels.
Misschien is Klaagster in de war met de nachtelijke uitzending. Klaagster heeft bezwaar tegen het feit dat sprake is van een erotische zender. Een erotische zender heeft echter ook bestaansrecht. Beklaagde neemt de Kijkwijzer regels in acht. Dit in tegenstelling tot andere kanalen.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klaagster ontvankelijk in haar klacht. De Klachtencommissie overweegt het volgende.
De Klachtencommissie is van oordeel dat de Programma’s live programma’s zijn. Volgens de definitie van Live Programma’s, die is opgenomen in het Deelreglement Televisie, is sprake van een live programma indien het programma zonder voorafgaande opname rechtstreeks wordt uitgezonden. Uit de bij de programma’s in beeld gebrachte teksten ‘live’ en ‘ruf much an! live’ alsmede het verweerschrift van beklaagde, leidt de Klachtencommissie af dat sprake is van live programma’s.
In artikel 7 lid 1 van het Deelreglement Televisie is bepaald dat een live programma niet geclassificeerd hoeft te worden. Volgens lid 2 van dit artikel dient de omroeporganisatie bij het bepalen van de inhoud van het live programma rekening te houden met het tijdstip waarop het programma wordt uitgezonden en vice versa.
Artikel 3 lid 1 van het Deelreglement Televisie dient hierbij als uitgangspunt. Dit artikel luidt als volgt: ‘De omroeporganisatie zendt programmaonderdelen met de leeftijdsclassificatie ‘let op met kinderen tot 12 jaar’(12) niet uit voor 20.00 uur en programmaonderdelen met de leeftijdsclassificatie ‘let op met kinderen tot 16 jaar’ niet uit voor 22.00 uur’.
Beklaagde heeft de onderhavige Programma’s tussen 15.00 en 18.00 uur uitgezonden. Om te bepalen of de Programma’s voor 20.00 uur uitgezonden mochten worden, heeft de Klachtencommissie het thans geldende classificatieformulier toegepast op de Programma’s. Hieronder worden de relevante vragen behandeld.
Bij de inhoudscategorie seks dient vraag 4.1.1 (Komt er in de productie seksueel georiënteerd taalgebruik voor?) naar het oordeel van de Klachtencommissie met ‘nooit’ te worden beantwoord. De Klachtencommissie heeft, in tegenstelling tot hetgeen Klaagster aanvoert, bij de onderhavige Programma’s geen seksueel taalgebruik gehoord. Gedurende de Programma’s is slechts muziek te horen. Weliswaar is te zien dat de in beeld zijnde vrouwen praten maar hetgeen zij zeggen is niet hoorbaar. Gelet hierop kan niet worden gezegd dat in de productie seksueel georiënteerd taalgebruik voorkomt.
Vraag 4.1.2 (Hoe vaak zijn er seksuele handelingen zichtbaar?) moet naar het oordeel van de Klachtencommissie met ‘vaak’ worden beantwoord. In de toelichting op de vragenlijst is het volgende vermeld: ‘Onder seksuele handelingen wordt verstaan: alle handelingen die erop gericht zijn de actor zelf, een andere persoon in de productie of de kijker op te winden. Dit kan ook een suggestieve handeling zijn. Onder vaak wordt verstaan dat de seksuele handelingen een relatief groot deel van de tijd van de productie beslaan. Voorbeelden van seksuele handelingen zijn: striptease acts en opwindend strelen en betasten van lichaamsdelen als billen, kruis en borsten.’
Naar het oordeel van de Klachtencommissie is in een relatief groot deel van de Programma’s sprake van voornoemde seksuele handelingen. De Klachtencommissie doelt hierbij op het volgende. In de Progamma’s zijn voortdurend vrouwen in schaarse kleding te zien die in wisselende posities op een bank of bed zitten of liggen, terwijl ze hun lichamen laten zien, draaiende bewegingen maken met hun heupen en hun billen en borsten strelen en betasten. De vrouwen trekken vaak hun kleding omhoog of omlaag en laten enkele malen hun (bedekte) kruis en andere delen van hun lichaam zien. Zij zitten enkele malen op handen en knieën op de bank of bed met hun billen naar achteren terwijl ze hun billen strelen en een pets op hun eigen billen geven.
De vrouwen hebben een telefoon in of bij de hand en praten af en toe in de telefoon. Verder zijn wisselend kleine foto’s in beeld van onder andere een vrouw die haar truitje omhoog trekt en haar borsten laat zien, een liggende vrouw met blote borsten met haar benen over elkaar, een vrouw met blote borsten die haar onderbroek naar beneden trekt en twee schaars geklede vrouwen die elkaar omhelzen. De Klachtencommissie is van oordeel dat in een groot deel van de productie sprake is van seksuele handelingen, aangezien deze bedoeld zijn om de kijker op te winden zodat hij telefonisch contact opneemt met de vrouwen.
De overige vragen in deze inhoudscategorie moeten naar het oordeel van de Klachtencommissie met ‘nooit’ worden beantwoord. Bovenstaande beantwoording leidt tot de leeftijdsclassificatie 12 op basis van seks.
Vraag 7.1.1 (Komt er in de productie grof taalgebruik (vloeken, schuttingtaal) voor?) moet naar het oordeel van de Klachtencommissie met ‘nooit’ te worden beantwoord. Zoals hierboven bij vraag 4.1.1. overwogen, is gedurende de Programma’s immers alleen muziek te horen.
De overige inhoudscategorieën zijn op de Programma’s niet van toepassing.
De classificatie van de Programma’s komt derhalve uit op 12 op basis van de inhoudscategorie seks. De classificatie 12 heeft als consequentie dat de Programma’s conform artikel 3 lid 1 van het Deelreglement Televisie alleen na 20.00 uur mochten worden uitgezonden. Gelet op het voorgaande beslist de Klachtencommissie als volgt.
6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht gegrond.
De classificatie van de Programma’s komt uit op 12 op basis van seks, zodat de Programma’s niet voor 20.00 uur hadden mogen worden uitgezonden.
De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder b van het Klachtenreglement over tot het opleggen van de maatregel van waarschuwing, nu dit de eerste keer is dat een klacht tegen Beklaagde gegrond is verklaard.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 15 maart 2010
