Klachtnummer: 060126.01

Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)

 

Audiovisuele productie: televisieserie Odyssey 5, hierna te noemen: de Serie; aflevering uitgezonden op 14 januari 2006 om 08.00 uur genaamd ‘Follow the Leader’, hierna te noemen: de Aflevering

 

1. De procedure
Klaagster heeft op 26 januari 2006 een klacht ingediend over de Aflevering.

Het bureau van het NICAM heeft, bij e-mail van 31 januari 2006, Klaagster verzocht om haar klacht aan te vullen.

Klaagster heeft haar klacht bij e-mail van 2 februari 2006 aangevuld.

De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 6 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.

Beklaagde heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij brief van 25 april 2006.

De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 17 mei 2006.

Beklaagde is ter zitting verschenen. Klaagster heeft, na deugdelijke oproeping, geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten.
 
2. De bestreden audiovisuele productie
De Serie draait rond de bemanning van de NASA Space Shuttle ‘Odyssey 5’, die als enige een explosie van de aarde heeft overleefd.

De Serie is geclassificeerd door middel van een steekproef met behulp van het classificatieformulier versie 1.2 en heeft de classificatie ‘let op met kinderen tot zes jaar’ (6) op basis van geweld (pictogram: vuistje), angst (pictogram: spinnetje) en grof taalgebruik (pictogram: schreeuwend mannetje).

 

3. De klacht
Klaagster vindt het niet normaal dat de Serie op zaterdag om 08.00 uur wordt uitgezonden. In de Aflevering is te zien hoe een jongen zijn moeder die in haar blootje met iemand aan het vrijen was, vermoordt door elektrisch apparatuur in het water te gooien. Klaagster weet zeker dat er genoeg kleine kinderen onder de 6 al wakker zijn en dit kijken, zonder dat de ouders het weten.

 

4. Het verweer
In het verweerschrift voert Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.

Beklaagde is van mening dat de klacht van Klaagster onvoldoende gemotiveerd is waardoor Beklaagde in haar belangen wordt geschaad. Uit het Algemeen Reglement blijkt dat een klacht schriftelijk en gemotiveerd moet worden ingediend. Hierbij dient een klager naast de inhoud van de klacht ook aan te geven op welke dag en welk tijdstip een uitzending waarover geklaagd wordt, heeft plaatsgevonden.

Klaagster heeft van het NICAM het verzoek gekregen om haar klacht aan te vullen met een datum van uitzending van de gewraakte aflevering. Dit heeft Klaagster nagelaten. Desondanks heeft het NICAM de klacht in behandeling genomen. Het nalaten van het opgeven van de datum van uitzending, in combinatie met het feit dat de klacht dateerde van twee weken na de uitzending van de gewraakte aflevering, maakte het voor Beklaagde zeer bewerkelijk te achterhalen op welke aflevering van de dagelijks uitgezonden serie de klacht betrekking had. Beklaagde is zich bewust van het laagdrempelige karakter van de klachtenprocedure van het NICAM. De procedure dient echter niet dusdanig laagdrempelig te zijn dat de toch al tot het minimum beperkte eisen voor het indienen van een klacht veronachtzaamd kunnen worden. Op die wijze heeft Beklaagde er een dagtaak aan om te achterhalen op welke aflevering een klacht betrekking heeft. Beklaagde verzoekt de Klachtencommissie de klacht als niet-ontvankelijk af te doen.

Mocht de Klachtencommissie toch tot het oordeel komen dat de klacht voldoende gemotiveerd is, wenst Beklaagde zich als volgt te verweren. Beklaagde heeft van de Serie twee afleveringen geclassificeerd en is daarbij uitgekomen op de leeftijdsclassificatie 6. Beklaagde is van mening dat ook de Aflevering geen hogere classificatie verdient.
De Aflevering laat slechts twee kussende mensen in een jacuzzi zien. Van vrijen is absoluut geen sprake. Ten aanzien van de inhoudscategorie seks komt Beklaagde dan ook tot de conclusie dat de classificatie dient uit te komen op Alle Leeftijden (AL).

Ten aanzien van de inhoudscategorie angst komt Beklaagde uit op de leeftijdsclassificatie 6. Het in het water duwen van de radio kan gezien worden als uitvoerbaar geweld, maar dit is niet indringend. De radio valt in het water en er is te zien dat er vonken van de radio afspringen, maar het is niet te zien dat dit direct effect heeft op het kussende meisje. Als in een later beeld getoond wordt dat het meisje levenloos in het water ligt, zal een geïnformeerde kijker tot de conclusie komen dat het meisje is overleden naar aanleiding van de schok die ze heeft gekregen.


Beklaagde is van mening dat de Aflevering de juiste classificatie heeft gekregen en verzoekt de Klachtencommissie om de klacht niet-ontvankelijk, dan wel ongegrond te verklaren, althans af te wijzen.

 

5. De mondelinge behandeling
Beklaagde geeft ter zitting aan dat ze problemen heeft met de procedure zoals die verlopen is. Een medewerker is vier uur bezig geweest om te achterhalen om welke aflevering het precies ging. Inhoudelijk herhaalt Beklaagde dat de klacht ongegrond moet zijn, op basis van de scène die Klaagster noemt.
Desgevraagd geeft Beklaagde aan dat de Serie in mei 2005 geclassificeerd is. Het gaat om een serie van 20 afleveringen.

 

6. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie overweegt het volgende.

Klaagster heeft op 26 januari 2006 een klacht ingediend over de Aflevering. Klaagster noemt in haar klacht geen datum. Het bureau van het NICAM vraagt Klaagster bij e-mail van 31 januari 2006 haar klacht aan te vullen door een uitzenddatum te noemen en haar adresgegevens door te geven. Aan dit laatste verzoek geeft Klaagster bij e-mail van 2 februari 2006 gehoor. Echter, zij verzuimt daarbij een uitzenddatum te noemen.

Het bureau heeft vervolgens bij Beklaagde een band opgevraagd van de aflevering die is uitgezonden op 28 januari 2006. Dit is een kennelijke fout, daar de klacht op 26 januari 2006, twee dagen eerder, is ingediend.

In artikel 1 lid 4 Klachtenreglement NICAM staat over het indienen van een klacht het volgende: “Een klacht dient schriftelijk (via het klachtenformulier op de website, per e-mail, brief of fax) én gemotiveerd te worden ingediend bij het bureau van het NICAM”.
Artikel 1 lid 5 van dit zelfde reglement luidt als volgt: “Indien een klacht onvolledig is en /of onvoldoende gemotiveerd, kan het bureau klager verzoeken de klacht aan te vullen. Het bureau kan hierbij behulpzaam zijn”.
Artikel 2 Klachtenreglement luidt als volgt: “De klacht moet zijn ingediend binnen twee weken vanaf het moment waarop de klager kennis heeft genomen van de –vermeende- overtreding, dan wel, van het handelen of nalaten dat tot de klacht aanleiding heeft gegeven”.

Hoewel hier niet met zoveel woorden de eis wordt gesteld dat een klacht wordt voorzien van een uitzenddatum, volgt dit uit de geest van het Klachtenreglement. Dit blijkt ook uit de praktijk, die uitwijst dat het noemen van een datum een eerste vereiste is voor het in behandeling kunnen nemen van een klacht. Een audiovisueel product moet immers aanwijsbaar zijn. Vanuit die praktijk heeft het bureau van het NICAM Klaagster dan ook verzocht een uitzenddatum te noemen.

Pas in een later stadium heeft het bureau van het NICAM Klaagster alsnog gewezen op het feit dat zij heeft verzuimd een datum te noemen. Klaagster heeft bij e-mail van

1 mei 2006 alsnog doorgegeven dat haar klacht de aflevering van 14 januari 2005 betrof. Echter, de klacht was toen al in behandeling genomen door de Klachtencommissie en Beklaagde had al op basis van foute gegevens van het NICAM, banden opgestuurd. Dat de juiste banden zijn opgestuurd, is te danken aan de oplettendheid van Beklaagde.

Gezien het feit dat de klacht van Klaagster onvolledig was, nu de uitzenddatum ontbreekt, is de Klachtencommissie van oordeel dat Klaagster niet-ontvankelijk is in haar klacht.

 

7. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht van Klaagster niet-ontvankelijk.

 

Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de
Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.

 

 

Hilversum, 14 juni 2006

 

Alle leeftijden

Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 6 jaar

Voor kinderen jonger dan 6 kan het schadelijk zijn om beelden te zien van geweld, enge dieren of fantasiefiguren (zoals monsters en heksen) of van verwondingen. Kinderen onder de 6 hebben nog veel moeite om het verschil tussen ‘echt’ en ‘nep’ te zien.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 9 jaar

Voor kinderen jonger dan 9 kan het schadelijk zijn om griezelige beelden te zien, geweld tegen kinderen of dieren, of slachtoffers van bijvoorbeeld een ramp of oorlog.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 12 jaar

Beelden van hard geweld, bloederige wonden, lijken, mensen of dieren die doodsbang zijn, of beelden van alcohol/drugs, discriminatie of seks kunnen schadelijk zijn voor kinderen jonger dan 12.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 14 jaar

Beelden van gevaarlijk gedrag (zoals stunts en challenges) kunnen schadelijk zijn voor jongeren onder de 14. Ook horrorfilms (zowel realistische als onrealistische) zijn mogelijk schadelijk.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 16 jaar

Beelden van heftig geweld, horror, (expliciete) seks en verheerlijking van alcohol en drugs kunnen schadelijk zijn voor pubers van rond de 16. Ze zijn op zoek naar hun eigen grenzen, en naar spanning en sensatie. De invloed van hun leeftijdsgenoten is groot.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 18 jaar

Het leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.

Lees meer

Geweld

Er kunnen allerlei soorten geweld voorkomen in producties. Van slaan en schoppen tot schieten, martelen of seksueel geweld. De algemene regel is: hoe heftiger het geweld, hoe hoger de leeftijd. Ook wordt er gekeken naar hoe hard en hoe écht het geweld is, en of er bloed te zien is.

Lees meer

Angst

In de categorie angst kun je verschillende dingen tegenkomen: van verwondingen en lijken tot dierenleed, griezelige geluiden en horror. Maar ook aangrijpende beelden van zelfdoding of zelfbeschadiging. Net zoals bij geweld geldt: hoe echter en duidelijker iets in beeld komt, hoe hoger de leeftijd.

Lees meer

Seks

Het zien van seks kan jongeren, die hun (seksuele) identiteit aan het ontwikkelen zijn, een verkeerd beeld geven van wat 'normaal' is. Hoe ver een seksuele handeling gaat, en hoe vaak en duidelijk het in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.

Lees meer

Grof taalgebruik

Grof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.

Lees meer

Discriminatie

Discriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.

Lees meer

Roken, alcohol en drugs

Als in een film of serie wordt gerookt, veel alcohol wordt gedronken of drugs worden gebruikt, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.

Lees meer

Gevaarlijke challenges of stunts

Het pictogram voor gevaarlijk gedrag geeft aan dat er gevaarlijke challenges of stunts voorkomen.

Lees meer

Geweld

De game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.

Angst

Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.

Seks

Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.

Drugs

De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.

Discriminatie

Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.

Grof taalgebruik

Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18. 

PEGI 3

PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.

PEGI 7

Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.

PEGI 12

Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.

PEGI 16

Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.

PEGI 18

PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.

Gokken

De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.

In-game aankopen

De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties. 

Selecteer een taal