Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: bioscoopfilm ‘I am Legend’, hierna te noemen: de Film
1. De procedure
Klager heeft op 29 december 2007 een klacht ingediend over de Film.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft bij brief van 14 januari 2008 verweer gevoerd.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 16 januari 2008.
Klager noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid zijn standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Film vertelt het verhaal van Robert Neville die immuun is voor een verschrikkelijk virus dat de mensheid zal uitroeien. Hij is de enige overlevende in New York en heeft als missie om een geneesmiddel te vinden. Hij gaat de strijd aan met de ‘darkseekers’, de gemuteerde slachtoffers van het virus.
De Film is geclassificeerd met het classificatieformulier 4.0 van het NICAM, en heeft de classificatie ‘let op met kinderen tot 12 jaar’ (12) op basis van geweld (pictogram: vuistje) en angst (pictogram: spinnetje).
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën geweld en angst.
Klager vond de Film aardig angstaanjagend. Klager is van mening dat de Film de classificatie 16 zou moeten hebben en wijst op de schrik elementen in de Film en de manier waarop de ‘duisterzoekers’ de aanval inzetten op de medespelers. De doordringende schreeuwen van de ‘duisterzoekers’ zijn eng genoeg om volwassenen de rillingen te geven. Klager vindt dat de classificatie verhoogd moet worden.
4. Het verweer
In het verweerschrift voert Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.
Beklaagde geeft aan dat zij ervan overtuigd is dat 12 op basis van geweld en angst de juiste classificatie is voor de Film. De classificatie is in lijn met de classificaties van alle grote Europese landen.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht.
De Klachtencommissie heeft het classificatieformulier 4.1 toegepast op de Film en behandelt hieronder de relevante vragen.
In de categorie geweld moet vraag 2.2.1. (Komen in de productie één of meer vormen van fysiek geweld voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Vraag 2.3.1. (Zitten er geweldsacties in die indringend zijn?) moet eveneens met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Hierbij doelt de Klachtencommissie op de gevechten tussen de hoofdpersoon en de zogenaamde darkseekers.
Vraag 2.4.1. (Zijn er beelden van verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) moet vervolgens ook met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie wijst op de verwonding die de hoofdpersoon oploopt als hij zich bevrijdt uit een touw. De verwondingen zijn echter niet aan te merken als ernstig, zodat vraag 2.4.2. (Zijn er beelden van ernstige verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) met ‘nooit’ beantwoord moet worden.
De combinatie van geweld dat uitvoerbaar en indringend is, leidt tot de classificatie 12 op basis van geweld.
In de inhoudscategorie angst moet vraag 3.1.1. (Zijn er beelden van zeer angstige mensen?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie verwijst hierbij naar de dochter van de hoofdpersoon in de auto, de hoofdpersoon die zich samen met de darkseekers in een donker gebouw bevindt, en op de moeder en haar zoontje die zich verstoppen voor een darkseeker. Vraag 3.1.2. (Loopt het met de zeer angstige mensen steeds, dus in alle gevallen, direct goed af?) moet vervolgens met ‘ja’ beantwoord worden. Vraag 3.2.1. (Komen er extreem angstaanjagende geluiden of muziekeffecten voor in de productie?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden. Hoewel de spannende scènes gepaard gaan met opzwepende muziek, is dat niet te vergelijken met de voorbeelden die worden genoemd bij deze vraag. Ook de huilende geluiden die de darkseekers maken, geven weliswaar een griezel effect, maar zijn niet aan te merken als extreem angstaanjagend en niet te vergelijken met de voorbeelden bij vraag 3.2.1.: het schrille geluid bij de moord in ‘Psycho’, het snorkelgeluid in ‘Amsterdamned’ en het gehijg in ‘Halloween’.
Voorts moet vraag 3.5.1. (Komen er hevige griezeleffecten in de productie voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hierbij op de effecten die de darkseekers veroorzaken door hun angstaanjagende uiterlijk en plotselinge verschijnen. Vraag 3.6.1. (Spelen de angstwekende situaties zich af in een realistische omgeving?) moet met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden, aangezien de Film zich afspeelt in New York.
Bovenstaande beantwoording leidt tot de leeftijdsclassificatie 12.
De overige inhoudscategorieën zijn op de Film niet van toepassing.
De classificatie van de Film wordt 12, op basis van geweld en angst.
6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht ongegrond. De classificatie van de Film is terecht uitgekomen op 12, op basis van geweld en angst.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 30 januari 2008
