Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: trailers ‘The Messengers’ en ‘Room 1408’ en ‘Rescue Dawn’ hierna te noemen: de Trailers, geplaatst op DVD voor de hoofdfilm ‘Flyboys’,
1. De procedure
Klaagster heeft op 28 september jongstleden een klacht ingediend over de Trailers. Klaagster heeft haar klacht bij email van 1 oktober 2009 aangevuld. De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen. Beklaagde heeft bij brief van 28 oktober 2009 verweer gevoerd. De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 11 november 2009. Beklaagde is ter zitting verschenen. Klaagster heeft, na deugdelijke oproeping, geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Trailers zijn geclassificeerd met behulp van het NICAM classificatieformulier.
De trailer ‘The Messengers’ is op 4 juli 2007 geherclassificeerd en heeft de classificatie ‘let op met kinderen jonger dan 16’ (16) op basis van angst (pictogram: spinnetje).
De trailer ‘Room 1408’ is op 11 februari 2008 geherclassificeerd en heeft de classificatie ‘let op met kinderen jonger dan 16’ (16) op basis van angst (pictogram: spinnetje).
De trailer ‘Rescue Dawn’ heeft de classificatie ‘let op met kinderen jonger dan 12’ op basis van discriminatie (pictogram: groepje mensen met één poppetje in contrasterende kleur).
De hoofdfilm ‘Flyboys' is met behulp van het toen geldende NICAM classificatieformulier geclassificeerd en heeft de classificatie ' let op met kinderen tot 12 jaar' op basis van de inhoudscategorie geweld.
3. De klacht
Klaagster voert aan dat de Trailers op de DVD allemaal voor 16 jaar en ouder zijn terwijl de DVD 12 heeft. De zoon van Klaagster heeft de Trailers bekeken en is nu doodsbang. Klaagster hoopt dat dit snel verandert omdat dit echt niet kan.
4. Het verweer
In het verweerschrift voert Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.
Beklaagde wijst de Klachtencommissie op het feit dat de DVD de classificatie 12 heeft evenals de Trailer 'Rescue Dawn'. Beklaagde gaat er daarom vanuit dat de ingekomen klacht alleen betrekking heeft op de Trailers ' The Messengers' en ' 1408' die beiden 16 hebben.
Ondanks het feit dat Beklaagde goed op de hoogte is van de door het NICAM gestelde regelgeving met betrekking tot Kijkwijzer en deze regels te allen tijde naleeft, moet Beklaagde erkennen dat hier een fout gemaakt is. Het is voor Beklaagde helaas nagenoeg onmogelijk om te achterhalen hoe deze fout is ontstaan, daar Beklaagde in de afgelopen jaren substantiële groei heeft doorgemaakt, waarmee ook de nodige personeelswisselingen plaatsgevonden hebben. Beklaagde garandeert echter dat dergelijke fouten tegenwoordig niet meer voorkomen. Beklaagde betreurt dat hier een fout gemaakt is met het plaatsen van de Trailers op de betreffende DVD en dat dit pas opgemerkt is nadat een jonge kijker hiervan geschrokken is. Dit is niet de bedoeling van Beklaagde omdat Beklaagde Kijkwijzer juist steunt.
Beklaagde zal er dan ook voor zorgen dat de Trailers bij de eerstkomende herdruk van de DVD vervangen worden en/of weggelaten worden om dergelijke voorvallen in de toekomst te voorkomen. 5. De mondelinge behandeling Desgevraagd antwoordt Beklaagde dat er een joint venture bestaat tussen onder andere de partij die trailers en bioscoopfilms distribueert en Beklaagde. Beklaagde zal aan het bureau laten weten of wijzigingen in classificaties van de distributeur van trailers en bioscoopfilm doorgegeven worden aan Beklaagde zelf. Beklaagde erkent dat er in dit geval een fout gemaakt is en dat dit onder andere komt door personeelswisselingen. Beklaagde licht desgevraagd het productieproces toe vanaf het kopen van de productielicentie tot het uitbrengen van de DVD. Het productieproces om de DVD te maken, bedraagt twee weken.
5. Nadere reactie Beklaagde
Beklaagde heeft in een email van 11 november jongstleden aangegeven dat Beklaagde bij iedere nieuw DVD de website van het NICAM raadpleegt om te zien of een film reeds geclassificeerd is. Indien de film nog niet geclassificeerd is of er twijfel bestaat over de ingevoerde classificatie, classificeert Beklaagde alsnog zelf.
6. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klaagster ontvankelijk in haar klacht. De Klachtencommissie overweegt het volgende. De Klachtencommissie zal de trailer 'Rescue Dawn' bij de behandeling van de klacht buiten beschouwing laten aangezien de trailer de classificatie 'let op met kinderen tot 12 jaar' heeft op basis van de inhoudscategorie discriminatie. Deze Trailer mocht derhalve voor de DVD met de classificatie 12 geplaatst worden. Indien Klaagster gemotiveerd had aangegeven waarom de trailer volgens haar een hogere classificatie dan 12 zou moeten hebben, had de Klachtencommissie kunnen overgaan tot het inhoudelijk toetsen van de trailer.
De Klachtencommissie wenst op te merken dat het verweer van Beklaagde met betrekking tot de personeelswisselingen nimmer als excuus mag worden opgevoerd. Het ligt naar het oordeel van de Klachtencommissie binnen de verantwoordelijkheid van Beklaagde om daar tijdig op te anticiperen. De Klachtencommissie maakt uit de email van Beklaagde van 11 november 2009 op dat in het kader van de joint venture, wijzigingen in classificaties van de filmdistributeur van trailers en bioscoopfilms niet doorgegeven worden aan Beklaagde zelf.
Uit de database van het bureau van het NICAM blijkt dat de trailer 'The Messengers' sinds 4 juli 2007 in ieder geval voor het uitbrengen van de DVD (op 7 augustus 2007) de classificatie 16 had. Nu de classificatie van de trailer hoger is dan die van de hoofdfilm, heeft Beklaagde in strijd gehandeld met het Deelreglement videofilm/DVD.
De trailer '1408' is na het uitbrengen van de DVD geherclassificeerd van 12 naar 16 zodat niet gezegd kan worden dat deze destijds niet voor de hoofdfilm mocht worden geplaatst. Wel mag van Beklaagde worden verwacht dat de trailer bij de eerstvolgende herdruk niet meer voorkomt op de DVD. Aan de inhoudelijke toetsing van de Trailers komt de Klachtencommissie niet toe.
7. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht ten aanzien van de plaatsing van de trailer ‘The Messengers’ voor de film ‘Flyboys’ op DVD gegrond.
De trailer ‘The Messengers’ heeft de leeftijdsclassificatie 16 en mocht derhalve niet voor de film geplaatst worden. Beklaagde dient alle stappen te ondernemen die ertoe leiden dat de onjuist geplaatste trailers ‘The Messengers’ en ‘1408’ van de DVD van ‘Flyboys’ bij de eerstvolgende herdruk niet meer voorkomen. Mocht Beklaagde daarin niet slagen dan is Beklaagde niet bevoegd om die herdruk(ken) te distribueren.
Tevens dient Beklaagde er zorg voor te dragen dat alle eventuele reclame- en overige uitingen met betrekking tot de DVD de correcte classificatie vermelden. De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn. Daarbij is mede van belang dat in eerdere uitspraken (klachtnr. 060216.01 ‘Raise your Voice’ en klachtnr. 090915.01 ‘The Last Trapper’), tegen Beklaagde klachten gegrond zijn verklaard. De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘Inhoudelijke overtredingen’; de trailer ‘The Messengers’ met de classificatie 16 is voor een film geplaatst die de classificatie 12 heeft. Dit is één leeftijdsclassificatie verschil. Dit levert 1 punt op. Beklaagde is een landelijk opererende videodistributeur, waarvoor elk punt € 2000 bedraagt.
De boete bedraagt derhalve € 2000,-.
Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt gescheiden toegezonden. Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 17 december 2009