Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)

Audiovisuele productie: bioscoopfilm ‘Terug naar de Kust’, hierna te noemen: de Film  

1. De spoedprocedure
Klaagster heeft op 13 november 2009 een klacht ingediend over de Film, aangevuld bij e-mail van 21 november 2009.  De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.  Beklaagde heeft bij e-mail van 8 december 2009 verweer gevoerd. 

De leden van de Klachtencommissie en de medewerkers van het secretariaat hebben op 16 december 2009 van de film kennis genomen tijdens een screening op het kantoor van Beklaagde.  De Klachtencommissie heeft vervolgens de klacht behandeld in haar zitting van 16 december 2009. Klaagster heeft, na deugdelijke oproeping, geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten. Beklaagde is ter zitting verschenen.  

2. De bestreden audiovisuele productie
De Film gaat over een vrouw die bedreigd wordt. Zij gaat op zoek naar de dader.  De Film is door Beklaagde geclassificeerd met behulp van het thans geldende NICAM classificatieformulier. De Film heeft de classificatie 'let op met kinderen tot 12 jaar' op basis van de inhoudscategorieën angst met als toevoeging grof taalgebruik.  

3. De klacht
Klaagster vindt de Film buitengewoon zeer angstaanjagend, schokkend en huiveringwekkend. Klaagster is verbijsterd dat de Film 12 heeft en vindt dat de Film 16 zou moeten hebben. Het gaat Klaagster onder andere om de momenten waarop de waanzin wordt gefilmd. De moeder is vastgebonden en gilt het uit ten overstaan van haar toekijkende kinderen. Ook komt er in het laatste deel geweld voor; de gekke zus sluit haar niet gekke zus op en mishandelt haar. Klaagster noemt ook de scène waarin de schijn gewekt wordt dat sprake is geweest van een zeer ernstige paniekaanval waarna de hoofdrolspeelster bebloed te zien is. Tot slot vindt Klaagster de bedreigingen zeer ernstig.  

4. Het verweer
In het verweerschrift voert Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan. Beklaagde is van mening dat zij de Film heeft geclassificeerd volgens de richtlijnen van het NICAM.  Bij Beklaagde is geen twijfel ontstaan over de classificatie. Zelfs als er indringend geweld gescoord zou worden, komt de Film met de vragenlijst van het NICAM niet op 16.  

5. De mondelinge behandeling
Beklaagde herhaalt ter zitting dat de classificatie van de Film volgens het Kijkwijzersysteem uitkomt op 12. In de Film komt geweld voor, zo gaan de zussen elkaar bijvoorbeeld te lijf. Er is een worsteling in de keuken en de hoofdrolspeelster valt tegen de kast aan. Er zijn geen ernstige verwondingen te zien. Beklaagde vindt deze scene niet indringend. Desgevraagd antwoordt Beklaagde dat de hoofdrolspeelster nadat zij tegen de kast is gevallen, drie seconden blijft liggen, vervolgens wordt zij door haar zus omgedraaid. Het geweld komt daarom volgens Beklaagde niet hard aan. Desgevraagd antwoordt Beklaagde dat er ten tijde van de classificatie geen twijfel bestond over de vraag of het geweld indringend is.   

6. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klaagster ontvankelijk in haar klacht.  De Klachtencommissie heeft de thans geldende vragenlijst toegepast op de Film en behandelt hieronder de relevante vragen.   

In de inhoudscategorie geweld moet vraag 2.2.1. (Komen in de productie één of meerdere vormen van fysiek

geweld voor?) met ‘1 keer of vaker’ worden beantwoord. De Klachtencommissie doelt hier onder andere op het gevecht tussen de zussen waarbij een zus tegen de kast valt. Beklaagde heeft deze vraag eveneens met ‘1 keer of vaker’ beantwoord. Vraag 2.3.1. (Zitten er geweldsacties in die indringend zijn?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden. De zus komt tegen de kast aan maar blijft kort liggen zodat naar het oordeel van de Klachtencommissie het geweld niet hard aankomt. Vraag 2.4.1. (Zijn er beelden van verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) moet met ‘ja’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hierbij onder andere op de wond die de vader heeft nadat hij door de moeder met een asbak is geslagen. De Klachtencommissie vindt deze verwonding echter niet ernstig in de zin van de vragenlijst van Kijkwijzer zodat vraag 2.4.2. (Zijn er beelden van ernstige verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) met ‘nee’ moet worden beantwoord. De beantwoording van bovengenoemde vragen leidt tot de classificatie 6 op basis van geweld. 

In de inhoudscategorie angst moet vraag 3.1.1. (Komen er beelden van zeer angstige mensen voor?) met ' 1 keer of vaker'  beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hierbij onder andere op de scène waarin de hoofdrolspeelster door haar zus met een geweer onder schot gehouden wordt op het strand. Het loopt niet direct goed af met de hoofdrolspeelster zodat vraag 3.1.2. (Loopt het met de zeer angstige mensen steeds, dus in alle gevallen, direct goed af?) met 'nee' beantwoord moet worden. Vraag 3.5.1. (Komen er beelden van verwondingen in de productie voor?) moet met '1 keer of vaker'  beantwoord worden. Vraag 3.5.2. (Zijn de verwondingen ernstig?) moet met 'nooit'  beantwoord worden. De Klachtencommissie verwijst hierbij naar de hiervoor bij vraag 2.4.1. en vraag 2.4.2. genoemde scène. Vraag 3.7.1. (Komen er beelden van zelfmoord, een poging tot zelfmoord of van iemand die zelfmoord heeft gepleegd voor?) moet met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie is van mening dat de scène waarin de moeder met haar hoofd in de oven gevonden wordt, aan te merken is als beeld van iemand die zelfmoord heeft gepleegd.

Vraag 3.9.1. (Komen er beelden van dreiging met geweld voor?) moet met ' 1 keer of vaker'  beantwoord worden. De Klachtencommissie wijst hierbij onder andere op de eerdergenoemde scène waarin de hoofdrolspeelster door haar zus met een geweer onder schot gehouden wordt op het strand. Vraag 3.12.1. (Spelen de angstwekkende scènes zich af in een realistische omgeving?) dient met '1 keer of vaker' beantwoord te worden. De Klachtencommissie is van oordeel dat de angstwekkende scènes zich in een huis afspelen.

De beantwoording van bovengenoemde vragen leidt tot de classificatie 12 op basis van angst.  Vraag 7.1 (Komt er in de productie grof taalgebruik (vloeken, schuttingtaal) voor?) moet met ‘1 keer of vaker’ worden beantwoord. Gedurende de hele Film komt grof taalgebruik voor.

De overige inhoudscategorieën zijn op de Film niet van toepassing.  
 
7. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht ongegrond.  De classificatie van de Film dient uit te komen op 12 op basis van angst met als toevoeging grof taalgebruik. Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.   

 

Hilversum, 18 januari 2010 

Alle leeftijden

Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 6 jaar

Voor kinderen jonger dan 6 kan het schadelijk zijn om beelden te zien van geweld, enge dieren of fantasiefiguren (zoals monsters en heksen) of van verwondingen. Kinderen onder de 6 hebben nog veel moeite om het verschil tussen ‘echt’ en ‘nep’ te zien.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 9 jaar

Voor kinderen jonger dan 9 kan het schadelijk zijn om griezelige beelden te zien, geweld tegen kinderen of dieren, of slachtoffers van bijvoorbeeld een ramp of oorlog.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 12 jaar

Beelden van hard geweld, bloederige wonden, lijken, mensen of dieren die doodsbang zijn, of beelden van alcohol/drugs, discriminatie of seks kunnen schadelijk zijn voor kinderen jonger dan 12.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 14 jaar

Beelden van gevaarlijk gedrag (zoals stunts en challenges) kunnen schadelijk zijn voor jongeren onder de 14. Ook horrorfilms (zowel realistische als onrealistische) zijn mogelijk schadelijk.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 16 jaar

Beelden van heftig geweld, horror, (expliciete) seks en verheerlijking van alcohol en drugs kunnen schadelijk zijn voor pubers van rond de 16. Ze zijn op zoek naar hun eigen grenzen, en naar spanning en sensatie. De invloed van hun leeftijdsgenoten is groot.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 18 jaar

Het leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.

Lees meer

Geweld

Er kunnen allerlei soorten geweld voorkomen in producties. Van slaan en schoppen tot schieten, martelen of seksueel geweld. De algemene regel is: hoe heftiger het geweld, hoe hoger de leeftijd. Ook wordt er gekeken naar hoe hard en hoe écht het geweld is, en of er bloed te zien is.

Lees meer

Angst

In de categorie angst kun je verschillende dingen tegenkomen: van verwondingen en lijken tot dierenleed, griezelige geluiden en horror. Maar ook aangrijpende beelden van zelfdoding of zelfbeschadiging. Net zoals bij geweld geldt: hoe echter en duidelijker iets in beeld komt, hoe hoger de leeftijd.

Lees meer

Seks

Het zien van seks kan jongeren, die hun (seksuele) identiteit aan het ontwikkelen zijn, een verkeerd beeld geven van wat 'normaal' is. Hoe ver een seksuele handeling gaat, en hoe vaak en duidelijk het in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.

Lees meer

Grof taalgebruik

Grof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.

Lees meer

Discriminatie

Discriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.

Lees meer

Roken, alcohol en drugs

Als in een film of serie wordt gerookt, veel alcohol wordt gedronken of drugs worden gebruikt, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.

Lees meer

Gevaarlijke challenges of stunts

Het pictogram voor gevaarlijk gedrag geeft aan dat er gevaarlijke challenges of stunts voorkomen.

Lees meer

Geweld

De game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.

Angst

Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.

Seks

Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.

Drugs

De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.

Discriminatie

Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.

Grof taalgebruik

Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18. 

PEGI 3

PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.

PEGI 7

Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.

PEGI 12

Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.

PEGI 16

Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.

PEGI 18

PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.

Gokken

De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.

In-game aankopen

De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties. 

Selecteer een taal