Klachtnummer: 060722.02
 Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)


Audiovisuele productie: serie ‘Grenzeloos Bouwen’ hierna te noemen: de Serie; aflevering van 22 juli 2006 uitgezonden om 14.00 uur, hierna te noemen: de Aflevering

 

1. De procedure
Klaagster heeft bij e-mail op 22 juli 2006 een klacht ingediend met betrekking tot de Aflevering.

De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.

Beklaagde heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij brief van 28 augustus 2006.

De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 13 september 2006.

Klaagster noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten.

 

2. De bestreden audiovisuele productie
De Serie is in 2001 door middel van een steekproef geclassificeerd aan de hand van het classificatieformulier 1.2 en is uitgekomen op Alle leeftijden (AL).

 

3. De klacht
Klaagster voert het volgende, hierna kort weergegeven, bezwaar aan. In het programma, met als onderwerp het veilig bouwen van gebouwen, worden meerdere malen zeer bloedige beelden vertoond van slachtoffers van beschadigde gebouwen. Het programma is op zaterdag om 14.15 uur uitgezonden. Het is geen nieuws- of actualiteitenprogramma en had daarom volgens Klaagster nooit voor 20.00 uur uitgezonden mogen worden. Daarnaast ontbreekt ook nog de classificatie van Kijkwijzer in de programmagids.

 

4. Het verweer
In haar verweerschrift geeft Beklaagde het volgende, hierna kort weergegeven, aan.
De Serie is reeds in 2001 geclassificeerd door middel van een steekproef. Op basis van de steekproef kwam de classificatie uit op AL. De Aflevering maakte geen deel uit van de steekproef. De Serie is conform de regels van het NICAM geclassificeerd. Voorzover eventuele classificatie van de Aflevering door de Klachtencommissie resulteert in een andere classificatie, stelt Beklaagde zich op het standpunt dat het opleggen van een sanctie achterwege dient te blijven omdat de Aflevering geen onderdeel uitmaakte van de steekproef. Op grond van het seriebeleid ten tijde van de classificatie (2001) is het niet mogelijk een boete op te leggen indien de steekproef op juiste wijze is uitgevoerd en de aflevering geen onderdeel was van de steekproef. Een classificatie AL hoeft niet in de programmagidsen noch op teletekst te worden vermeld. Beklaagde verzoekt de Klachtencommissie de klacht ongegrond te verklaren.

 

5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De klachtencommissie acht Klaagster ontvankelijk in haar klacht.

De Klachtencommissie heeft het classificatieformulier versie 4.1 zelf toegepast op de Aflevering en behandelt hieronder de relevante vragen.
 
In de categorie angst moet vraag 3.3.4. (Komen er verwondingen voor in de productie?) en vraag 3.3.5. (Komen er ernstige verwondingen voor in de productie?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Dit op grond van de door Klaagster genoemde scène waarin ernstig verwonde mensen in beeld worden gebracht.
Vraag 3.4.1. (Spelen de angstwekkende situaties zich af in een voor kinderen alledaagse/gewone omgeving) speelt bij de Serie geen rol, omdat het een non-fictie productie is, waarbij er altijd sprake is van een realistische omgeving.

Ernstige verwondingen in een non-fictie productie brengen de classificatie voor angst op ‘let op met kinderen jonger dan 12’ (12).

De overige categorieën zijn op de Aflevering niet van toepassing.
De classificatie van de Aflevering komt uit op 12, op basis van angst (pictogram: spinnetje). Dit wordt de leeftijdsclassificatie voor de gehele serie, nu de regel geldt dat de zwaarst geclassificeerde aflevering maatgevend is voor de gehele serie.

 

Indien Beklaagde van mening is dat de classificatie 12 voor de gehele serie te zwaar is, gezien de inhoud van de overige afleveringen, dan is zij bevoegd conform het actuele seriebeleid (zie Kijkwijzer Handleiding) een nieuwe classificatiesteekproef uit te voeren, echter zonder de Aflevering in haar huidige vorm. Beklaagde dient in dat geval voldoende kenbaar te maken dat de classificatie van de Aflevering afwijkt van de overige afleveringen van de Serie, onder andere door vermelding van de verschillende classificaties in de database van het NICAM.

 

De classificatie 12 heeft als consequentie dat de Aflevering conform artikel 3 lid 1 Deelreglement Televisie alleen na 20.00 uur mag worden uitgezonden.

Beklaagde stelt in haar verweerschrift dat er geen sanctie opgelegd dient te worden omdat het, op grond van het seriebeleid ten tijde van de classificatie in 2001, niet mogelijk was om een boete op te leggen indien de steekproef op juiste wijze was uitgevoerd en de aflevering geen onderdeel was van de steekproef. De Klachtencommissie stelt vast dat de classificatie van de Serie niet in 2001 heeft plaatsgevonden maar, zoals blijkt uit de database van het NICAM, op 18 maart 2004. De Serie is geen langlopende serie, waar voor elk seizoen een nieuwe steekproef dient te worden genomen. Conform het seriebeleid dat ten tijde van de classificatie in 2004 van kracht was, kan de Klachtencommissie geen sanctie opleggen in gevallen waar de gewraakte aflevering geen deel uit heeft gemaakt van de steekproef. De Klachtencommissie zal hier dan ook rekening mee houden. Hierbij tekent de Klachtencommissie wel aan, dat Beklaagde weliswaar stelt dat er voor de Serie een steekproef is genomen, maar dat dit voor de Klachtencommissie niet te controleren is. Uit de database van het NICAM blijkt niet dat er meerdere afleveringen zijn geclassificeerd. Er is slechts één classificatie zichtbaar, en er worden geen andere afleveringen genoemd. Ook is niet duidelijk uit hoeveel afleveringen de Serie bestaat, en hoe groot de steekproef dientengevolge moet zijn. In het verweerschrift gaat Beklaagde hier ook niet op in. Beklaagde heeft zich niet ingespannen om datgene dat zij stelt, ook aan te tonen. De klachtencommissie verzoekt Beklaagde dit in eventuele volgende gevallen wel te doen.

 

6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht van Klaagster gegrond. De classificatie van de Aflevering dient uit te komen op 12, op basis van angst.

Beklaagde dient binnen vier weken na dagtekening van deze uitspraak alle maatregelen te nemen om de onjuiste classificatie AL ongedaan te maken. Daar valt in ieder geval onder dat Beklaagde de door de Klachtencommissie aangegeven classificatie 12 op basis van angst zelf alsnog door middel van het invoeren van het coderingsformulier 4.1 dient in te voeren in de database van het NICAM.

Indien Beklaagde kiest voor een nieuwe steekproef dan dient deze in de aangegeven termijn van vier weken conform het actuele seriebeleid en met inachtneming van deze uitspraak uitgevoerd te worden. Het resultaat dient eveneens in de database van het NICAM te worden ingevoerd.

 

De Klachtencommissie gaat niet over tot het opleggen van een sanctie, nu de Aflevering geen onderdeel was van de steekproef en Beklaagde de steekproef wel conform het seriebeleid dat ten tijde van de classificatie van kracht was, heeft uitgevoerd.

 

Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend.

Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.

 

Hilversum, 18 oktober 2006

 

Alle leeftijden

Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 6 jaar

Voor kinderen jonger dan 6 kan het schadelijk zijn om beelden te zien van geweld, enge dieren of fantasiefiguren (zoals monsters en heksen) of van verwondingen. Kinderen onder de 6 hebben nog veel moeite om het verschil tussen ‘echt’ en ‘nep’ te zien.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 9 jaar

Voor kinderen jonger dan 9 kan het schadelijk zijn om griezelige beelden te zien, geweld tegen kinderen of dieren, of slachtoffers van bijvoorbeeld een ramp of oorlog.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 12 jaar

Beelden van hard geweld, bloederige wonden, lijken, mensen of dieren die doodsbang zijn, of beelden van alcohol/drugs, discriminatie of seks kunnen schadelijk zijn voor kinderen jonger dan 12.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 14 jaar

Beelden van gevaarlijk gedrag (zoals stunts en challenges) kunnen schadelijk zijn voor jongeren onder de 14. Ook horrorfilms (zowel realistische als onrealistische) zijn mogelijk schadelijk.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 16 jaar

Beelden van heftig geweld, horror, (expliciete) seks en verheerlijking van alcohol en drugs kunnen schadelijk zijn voor pubers van rond de 16. Ze zijn op zoek naar hun eigen grenzen, en naar spanning en sensatie. De invloed van hun leeftijdsgenoten is groot.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 18 jaar

Het leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.

Lees meer

Geweld

Er kunnen allerlei soorten geweld voorkomen in producties. Van slaan en schoppen tot schieten, martelen of seksueel geweld. De algemene regel is: hoe heftiger het geweld, hoe hoger de leeftijd. Ook wordt er gekeken naar hoe hard en hoe écht het geweld is, en of er bloed te zien is.

Lees meer

Angst

In de categorie angst kun je verschillende dingen tegenkomen: van verwondingen en lijken tot dierenleed, griezelige geluiden en horror. Maar ook aangrijpende beelden van zelfdoding of zelfbeschadiging. Net zoals bij geweld geldt: hoe echter en duidelijker iets in beeld komt, hoe hoger de leeftijd.

Lees meer

Seks

Het zien van seks kan jongeren, die hun (seksuele) identiteit aan het ontwikkelen zijn, een verkeerd beeld geven van wat 'normaal' is. Hoe ver een seksuele handeling gaat, en hoe vaak en duidelijk het in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.

Lees meer

Grof taalgebruik

Grof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.

Lees meer

Discriminatie

Discriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.

Lees meer

Roken, alcohol en drugs

Als in een film of serie wordt gerookt, veel alcohol wordt gedronken of drugs worden gebruikt, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.

Lees meer

Gevaarlijke challenges of stunts

Het pictogram voor gevaarlijk gedrag geeft aan dat er gevaarlijke challenges of stunts voorkomen.

Lees meer

Geweld

De game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.

Angst

Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.

Seks

Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.

Drugs

De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.

Discriminatie

Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.

Grof taalgebruik

Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18. 

PEGI 3

PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.

PEGI 7

Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.

PEGI 12

Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.

PEGI 16

Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.

PEGI 18

PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.

Gokken

De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.

In-game aankopen

De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties. 

Selecteer een taal