1. De procedure
Klager heeft met gebruikmaking van het klachtenformulier van het NICAM op 11 augustus 2004 een klacht ingediend over de Aflevering.

De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 6 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.

Beklaagde heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij brief van 30 september 2004.

De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 13 oktober 2004.

Klager noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid zijn dan wel haar standpunt mondeling toe te lichten.

2. De bestreden audiovisuele productie
‘Intensive Care’ laat reportages zien over Academisch Medische Centra. Met onder andere beelden van de 24-uurs topzorg voor zeer jonggeborenen, de opvang van acute trauma`s, wetenschappelijk onderzoek, en de opleiding van jonge artsen. Patiënten en artsen vertellen over hun belevenissen, rondom beelden van vaak unieke en spectaculaire operaties. Deze Aflevering handelt over de opvang van acute trauma’s, in het Nijmeegse UMC St. Radboud. Centrale casus is de opvang en behandeling van een verkeersslachtoffer met een multitrauma.

De oorspronkelijke classificatie van de Serie is met behulp van het NICAM classificatiesysteem versie 1.2 uitgevoerd op 2 juni 2004 en was ‘afgeraden voor kinderen jonger dan 12 jaar (12) op basis van angst (pictogram: spinnetje). Beklaagde heeft voor de Serie op 20 september 2004 een herclassificatie uitgevoerd, eveneens met behulp van het classificatiesysteem versie 1.2 en is uitgekomen op ‘Alle Leeftijden’ (AL). Motivering van Beklaagde voor deze herclassificatie, zoals deze staat vermeld in de database van het NICAM, luidt dat de verwondingen voorkomen in een medische omgeving en dat bij de operaties een filter wordt gebruikt.

De Aflevering is uitgezonden op 11 augustus 2004 om 19.30 uur op Nederland 1, zonder weergave van de pictogrammen 12 en het spinnetje.

3. De klacht
Verkort weergegeven, geeft Klager aan dat er om 19.45 uur vol in beeld werd gebracht hoe een arts met een boor een gat maakt in het been van een verkeersslachtoffer. Ook is er een slang te zien waar pulserend bloed uit spuit en een open beenwond. Klager heeft dit, ondanks het feit hij wel wat gewend is, als schokkend ervaren. Het lijkt Klager zeker geen gepast programma om zo vroeg op de avond uit te zenden; na 22.00 uur lijkt Klager een gepaster moment.

4. Het verweer
In het verweerschrift voert Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan. Het belang van Klager zou daarin gelegen zijn dat de uitzending voor hem als volwassene (zonder kinderen) ongepast schokkende beelden bevat. Zelfs als hij daarin gelijk zou hebben, en dat is volgens Beklaagde niet het geval, heeft hij daarmee als volwassene nog geen belang dat relevant is in het kader van deze klachtenprocedure. Een belang als ouder of opvoeder van kinderen blijkt niet uit de klacht. Bij gebrek aan een relevant belang dient deze klacht daarom niet-ontvankelijk dan wel ongegrond verklaard te worden.

Verder zijn de feiten in de klacht niet juist of althans gekleurd. Er is geen sprake van vol in beeld brengen van een arts die een gat boort in een been, want er is niet te zien dat de boor het been in gaat. Verder is de impact van het beeld van de slang waar bloed uitkomt sterk verminderd door het afdekken met een filter, waardoor het bloed er blauw/grijs uitziet. Er was al rekening gehouden met het uitzendtijdstip.

Ten derde is Beklaagde het oneens met de kwalificatie ‘ongepast schokkende beelden’. Wij ontzeggen Klager geen eigen mening, maar dit is niet schokkend of ongepast, nog afgezien van het feit dat er sprake is van verwondingen in een medische omgeving. Een medische omgeving, waar hulp nabij is, leidt tot een lagere classificatie. Deze Serie mocht overigens mede om die reden om dit tijdstip worden uitgezonden. Ook daarom dient de klacht ongegrond verklaard te worden.

5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager in zijn klacht ontvankelijk. Artikel 1 lid 1 van het Klachtenreglement bepaalt dat tegen een aangeslotene een klacht kan worden ingediend door een ieder die meent in zijn belang te zijn geschaad. Noch in het genoemde reglement, noch in de overige reglementen van het NICAM wordt de eis gesteld dat een persoon alleen mag klagen wanneer deze ouder en/of opvoeder is. Het belang van Klager is erin gelegen dat hij naar zijn mening schokkende beelden heeft gezien op een naar zijn mening opgepast moment.

De Klachtencommissie heeft het classificatieformulier 1.2 zelf toegepast op de Aflevering en behandelt hieronder de relevante vragen.

De Klachtencommissie kan zich vinden in de positieve beantwoording door beklaagde van vraag 1.2.2. (Is het televisieprogramma een reportage of documentaire?), waardoor de Serie als non-fictie programma wordt geclassificeerd.

Ten aanzien van de inhoudscategorie angst is de Klachtencommissie van oordeel dat Beklaagde zowel bij haar eerste classificatie als bij de herclassificatie terecht heeft aangegeven dat er verwondingen voorkomen in de Serie (vraag 3.3.4.), doch beide keren ten onrechte ‘nooit’ heeft ingevuld bij vraag 3.3.5. (Komen er ernstige verwondingen voor in de productie?). De Klachtencommissie is van mening dat bij deze vraag ‘1 keer of vaker’ ingevuld had moeten worden en duidt daarbij onder andere op de open beenwond. De overige vragen binnen deze inhoudscategorie zijn door Beklaagde terecht niet of met ‘nooit’ beantwoord.

Nu er sprake is van ernstige verwondingen in de Aflevering komt de classificatie uit op 12 op basis van angst. Dat nabije hulp in een ziekenhuis werkt als disclaimer en de classificatie kan terugbrengen naar een lagere classificatie, zoals door Beklaagde in haar verweerschrift wordt aangegeven, geldt alleen indien er ‘verwondingen’ in een non-fictie programma te zien zijn. In de onderhavige Aflevering komen echter ernstige verwondingen voor, waarop deze regel niet van toepassing is.

Over de overige inhoudscategorieën heeft Klager niet geklaagd. Deze spelen binnen de Aflevering naar het oordeel van de Klachtencommissie ook geen rol.

Voorts heeft de Klachtencommissie geconstateerd dat er voorafgaand aan de uitzending van 11 augustus 2004 van de Aflevering geen pictogrammen zijn vertoond. Ook waren deze pictogrammen niet opgenomen in de omroepbladen, waarmee is gehandeld in strijd met de artikelen 6 en 7 van het Deelreglement Televisie.

De Aflevering krijgt de classificatie 12 op basis van angst. Deze classificatie wordt de classificatie voor de gehele Serie, nu de regel geldt dat de zwaarst geclassificeerde aflevering van een serie maatgevend is voor de gehele serie. Mocht Beklaagde van mening zijn dat de classificatie 12 voor de gehele Serie te zwaar is gezien de inhoud van de overige afleveringen, dan is zij bevoegd conform het actuele seriebeleid (zie Kijkwijzer Handleiding) een nieuwe classificatiesteekproef uit te voeren, echter zonder de Aflevering in haar huidige vorm. Beklaagde dient in dat geval voldoende kenbaar te maken dat de classificatie van de Aflevering afwijkt van de overige afleveringen van de Serie, onder andere door vermelding van de verschillende classificaties in de database van het NICAM.

De classificatie 12 heeft als consequentie dat de Serie conform artikel 5.1. Deelreglement Televisie alleen na 20.00 uur mag worden uitgezonden.

6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht over de Aflevering gegrond. De classificatie dient uit te komen op 12 op basis van angst, met als gevolg dat de Aflevering op een te vroeg tijdstip is uitgezonden.

Beklaagde dient binnen vier weken na dagtekening van deze uitspraak de door de Klachtencommissie aangegeven classificatie 12 in combinatie met het inhoudspictogram voor angst zelf alsnog in te voeren in de database van het NICAM.

De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in een eerdere uitspraak (klachtnr. 020929.02: ‘’t Zal Je Maar Gebeuren’) jegens Beklaagde een waarschuwing is opgelegd. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie reeds uitgegaan van de nieuwe Sanctierichtlijn, die op 9 september 2004 aan het Algemeen Bestuur van het NICAM ter kennis is gebracht.

De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘inhoudelijke overtredingen’; de Aflevering is op een verkeerd tijdstip uitgezonden. Beklaagde is een landelijk opererende omroep. Het op een verkeerd tijdstip uitzenden van de Aflevering brengt volgens de Sanctierichtlijn voor Beklaagde een boete van € 2000, - met zich mee. Er is namelijk binnen één inhoudscategorie (angst) verkeerd geclassificeerd.

Tevens heeft Beklaagde nagelaten de pictogrammen te vertonen. Deze overtreding valt binnen categorie B ‘overtredingen in de uitvoering’ waar een boete van € 1000, - voor wordt opgelegd.

Echter, omdat de Klachtencommissie, zoals eerder gezegd, vooruitloopt op deze nieuwe berekening, waardoor er sprake is van een zogenaamde ‘overgangsregeling’, meent de Klachtencommissie het boetebedrag te moeten corrigeren met een correctiefactor van 0,5.

De boete komt derhalve uit op € 1500, -.

Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt gescheiden toegezonden.

Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend.

 

 

Beslissing van de Commissie van Beroep van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)

 

Audiovisuele productie: televisieserie ‘Intensive Care’, hierna te noemen: de Serie, aflevering uitgezonden op 11 augustus 2004, hierna te noemen: de Aflevering

 

1. De uitspraak van de Klachtencommissie
Bij beslissing van 17 november 2004 heeft de Klachtencommissie van het NICAM een klacht van Klager in eerste aanleg d.d.11 augustus 2004 met betrekking tot de Aflevering beoordeeld. De klacht was gericht tegen het uitzenden van schokkende beelden van een medische behandeling van een verkeersslachtoffer om 19.45 uur. Na 22.00 uur leek Klager in eerste aanleg een gepaster moment. De Klachtencommissie heeft de klacht over de Aflevering gegrond verklaard. De classificatie dient uit te komen op ‘afgeraden voor kinderen jonger dan 12’ (12) op basis van de inhoudscategorie angst (pictogram: spinnetje) met als gevolg dat de Aflevering op een te vroeg tijdstip is uitgezonden. Aan Opposant is de verplichting opgelegd om binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie de aangegeven classificatie 12 in combinatie met het inhoudspictogram voor angst zelf alsnog door middel van het invullen van het classificatieformulier in te voeren in de database van het NICAM. Tevens is de Klachtencommissie conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM overgegaan tot het opleggen van een boete, nu er in de eerdere uitspraak ‘’t Zal Je Maar Gebeuren’ (klachtnr.: 020929.02) tegen Opposant een waarschuwing is opgelegd. Bij de berekening van de boete is de Klachtencommissie reeds uitgegaan van de nieuwe Sanctierichtlijn, die op 9 september 2004 aan het Algemeen Bestuur van het NICAM ter kennis is gebracht. De overtreding viel binnen de categorie A ‘inhoudelijke overtredingen’; de Aflevering is op een verkeerd tijdstip uitgezonden. Beklaagde is een landelijk opererende omroep. Het op een verkeerd tijdstip uitzenden van de Aflevering brengt volgens de Sanctierichtlijn voor Opposant een boete van € 2000, - met zich mee. Er is namelijk binnen één inhoudscategorie (angst) verkeerd geclassificeerd. Voorts heeft de Klachtencommissie voor het feit dat Opposant heeft nagelaten de pictogrammen te vertonen, welke overtreding valt binnen categorie B ‘overtredingen in de uitvoering’, een boete van € 1000, - opgelegd. Echter, omdat de Klachtencommissie, zoals eerder gezegd, vooruit is gelopen op deze nieuwe wijze van berekenen, waardoor er sprake is van een zogenaamde ‘overgangsregeling’, heeft de Klachtencommissie gemeend het boetebedrag te moeten corrigeren met een correctiefactor van 0,5. De boete is daarom uitgekomen op € 2000, - + € 1000, - x 0,5 = € 1500, -.

Afschrift van deze beslissing is aan partijen verzonden op 17 november 2004.

 

2. De procedure in hoger beroep
Opposant is van de beslissing van 17 november 2004 tijdig in beroep gekomen bij beroepschrift van 7 december 2004, bij de Commissie van Beroep binnengekomen op 8 december 2004.
De Commissie van Beroep heeft het beroep behandeld tijdens haar zitting van 17 januari 2005. Zowel Opposant als Klager in eerste aanleg heeft aangegeven geen gebruik te maken van de uitnodiging bij de mondelinge behandeling aanwezig te zijn.
 
De Commissie van Beroep heeft acht geslagen op de stukken die op de zaak betrekking hebben, waaronder het dossier van de Klachtencommissie, evenals op het behandelde ter zitting.

 

3. De gronden voor het hoger beroep
Tegen de uitspraak van de Klachtencommissie voert Opposant in het beroepschrift de volgende, enigszins verkorte, gronden aan.

 

• Ontvankelijkheid
Een klacht kan worden ingediend door een ieder die meent in zijn belang te zijn geschaad. De vraag is dus of het programma voor Klager in eerste aanleg als volwassene zonder kinderen op een onjuist tijdstip werd uitgezonden. Dat is niet het geval en daarom is Klager in eerste aanleg niet-ontvankelijk. Zoals de Klachtencommissie het interpreteert, heeft iedereen een belang.

 

In het Klachtenformulier wordt de vraag gesteld of de persoon die het formulier invult kinderen heeft. Dat wijst erop dat dat een relevant gegeven is. In de wetenschappelijke verantwoording op de site van het NICAM staat bovendien dat het doel van het classificatiesysteem is ouders te informeren over mogelijke schadelijkheid van audiovisuele producten. Kijkwijzer richt zich op ouders. Er dient vooraf een keuze gemaakt te worden over de groep van klagers. De eerste mogelijkheid is dat iedereen tegen een vermeende overtreding een klacht kan indienen. De tweede mogelijkheid is dat dat beperkt blijft tot diegenen die zelf een belang hebben. Uit de tekst in het reglement, de wetenschappelijke verantwoording op de site en het Klachtenformulier blijkt dat voor de tweede mogelijkheid is gekozen. Daarmee is komen vast te staan dat Klager in eerste aanleg niet-ontvankelijk is.

 

• Classificatie
De classificatie 12 is in de eerste plaats onjuist omdat er geen sprake is van ernstige verwondingen (zie ook het oorspronkelijke verweerschrift). Er zijn drie categorieën verwondingen. De eerste is het type schaafwondje. De tweede categorie is die van de gewone verwonding, zoals een klein kogelgat of de kapotte neus en de derde categorie betreft de ernstige verwondingen, die binnen het classificatiesysteem onder meer omschreven staan als uitspattend bloed en doorgesneden kelen. Volgens Opposant was in de Aflevering een behoorlijke verwonding te zien, maar niet ernstig in de zin als hierboven omschreven. In de tweede plaats is van belang dat er sprake is van gewekt vertrouwen over de gevolgen van het effect van verwondingen in een medische omgeving. Opposant verwijst naar een e-mail van 21 januari 2004 afkomstig van het NICAM, waarin algemeen staat aangegeven dat de classificatie ‘niet voor kinderen jonger dan 6 jaar’ (6) in de rubriek angst aangehouden kan worden bij het classificeren van ziekenhuisseries. Op basis hiervan heeft Opposant gehandeld.

Voorts is conform het toen geldende seriebeleid van 18 februari 2003 voor de Serie een classificatiesteekproef uitgevoerd, waarin de afleveringen 2, 5, 8 en 11 zijn meegenomen. De Aflevering was nummer 9. Dus zelfs als de classificatie onjuist zou zijn geweest, had de Klachtencommissie geen sanctie mogen opleggen.

 

• Pictogrammen
De Klachtencommissie heeft eigener beweging overwegingen gewijd aan het niet vermelden van pictogrammen. Dit onderwerp was echter niet aan de orde in de klacht en daarom was de Klachtencommissie ter zake niet bevoegd hierover te oordelen. Subsidiair merkt Opposant nog op dat de fout met de pictogrammen te maken heeft gehad met het niet tijdig aanpassen van het systeem van Kijkwijzer. De aanpassing van 12 met angst naar 6 met angst, omdat het een medische omgeving betrof, is niet verwerkt in het classificatiesysteem. De enige mogelijkheid voor Opposant om de classificatie 12 één stapje terug te brengen, leidde tot de classificatie ‘Alle Leeftijden’ (AL). Dat was niet juist, maar was een tekortkoming in het systeem van het NICAM en kan Opposant niet worden aangerekend. Inmiddels is aan dit punt door het NICAM aandacht geschonken.

 

• Procedure
In de uitspraak van de Klachtencommissie, onder kopje 6 ‘De beslissing’ krijgt Opposant de opdracht om de classificatie 12 op basis van angst zelf alsnog in het systeem in te voeren. Ten onrechte wordt in die tekst buiten beschouwing gelaten wat onder kopje 5 ‘Het oordeel’ wel vermeld staat, namelijk de mogelijkheid om een nieuwe classificatiesteekproef uit te voeren zonder de gewraakte aflevering in haar huidige vorm daarin mee te nemen.

 

• Conclusie
Opposant verzoekt op grond van het bovenstaande de uitspraak te vernietigen en de zaak zelf af te doen door Klager in eerste aanleg alsnog niet-ontvankelijk te verklaren, dan wel de Klachtencommissie onbevoegd en/of de klacht ongegrond te verklaren, dan wel gegrond doch zonder sanctieoplegging. Na kennisneming van het beroepschrift van Opposant heeft Klager in eerste aanleg op 18 december 2004 een verweerschrift ingediend. Zijn argumenten komen waarnodig in de navolgende beoordeling door de Commissie van Beroep aan de orde

 

4. De beoordeling
Ten aanzien van de aangevoerde gronden tot vernietiging van de beslissing van de Klachtencommissie overweegt de Commissie het volgende.

 

• Ontvankelijkheid
De Commissie van Beroep is met de Klachtencommissie van oordeel dat de Klager in eerste aanleg wel degelijk een belang heeft en nu hij zich daarin geschaad voelde volstrekt gerechtigd was een klacht in te dienen. De Commissie van Beroep volgt de motivering van de Klachtencommissie in haar uitspraak en acht Klager in zijn oorspronkelijke klacht van 11 augustus 2004 ontvankelijk. De Commissie van Beroep wil daarbij opmerken dat Kijkwijzer zich niet exclusief richt op ouders en opvoeders met opgroeiende kinderen, maar dat ook andere personen een belang kunnen hebben bij een nauwkeurig classificatiesysteem.

 

• Classificatie
De Commissie van Beroep is voorts met de Klachtencommissie van mening dat er in de Aflevering wel degelijk sprake is van ernstige verwondingen. Binnen de inhoudscategorie angst is de Commissie van Beroep met de Klachtencommissie van oordeel dat Opposant zowel bij haar eerste classificatie als bij de herclassificatie terecht heeft aangegeven dat er verwondingen voorkomen in de Serie (vraag 3.3.4.), doch beide keren ten onrechte ‘nooit’ heeft ingevuld bij vraag 3.3.5. (Komen er ernstige verwondingen voor in de productie?). De Klachtencommissie is van mening dat bij deze vraag ‘1 keer of vaker’ ingevuld had moeten worden en duidt daarbij onder andere op de open beenwond. De Commissie van Beroep sluit zich hier bij aan. Een open beenwond kan nimmer worden gerekend tot de eerste twee categorieën verwondingen, zoals door Opposant in haar beroepschrift aangevoerd. Nu er sprake is van ernstige verwondingen in de Aflevering komt de classificatie uit op 12 op basis van angst. In navolging van de Klachtencommissie meent de Commissie van Beroep, wellicht ten overvloede, te moeten opmerken dat nabije hulp in een ziekenhuis alleen werkt als disclaimer en de classificatie kan terugbrengen naar een lagere classificatie bij ‘verwondingen’ in een non-fictie programma. Bij ernstige verwondingen is deze regel derhalve niet van toepassing. In de e-mail van 21 januari 2004 van het NICAM, waar Opposant in haar beroepschrift op doelt, staat vermeld dat ziekenhuisseries waarin verwondingen in een medische omgeving te zien zijn, uitkomen op 6 op basis van angst. Deze melding heeft op de onderhavige casus daarom geen betrekking, nu daarin duidelijk sprake is van ernstige verwondingen.

 

Het beroep van Opposant op het seriebeleid en het gegeven dat de Aflevering niet in de steekproef zat, noch daarin hoefde te zitten en de Klachtencommissie desondanks een sanctie heeft opgelegd, wordt daarentegen door de Commissie van Beroep wel gehonoreerd. De Klachtencommissie is in haar uitspraak onder kopje 5 ‘Het oordeel’ uitgebreid ingegaan op het feit dat de Aflevering deel uitmaakte van een serie en stelde in dat verband het volgende: “De Aflevering krijgt de classificatie 12 op basis van angst. Deze classificatie wordt de classificatie voor de gehele Serie, nu de regel geldt dat de zwaarst geclassificeerde aflevering van een serie maatgevend is voor de gehele serie. Mocht Beklaagde van mening zijn dat de classificatie 12 voor de gehele Serie te zwaar is gezien de inhoud van de overige afleveringen, dan is zij bevoegd conform het actuele seriebeleid (zie Kijkwijzer Handleiding) een nieuwe classificatiesteekproef uit te voeren, echter zonder de Aflevering in haar huidige vorm. Beklaagde dient in dat geval voldoende kenbaar te maken dat de classificatie van de Aflevering afwijkt van de overige afleveringen van de Serie, onder andere door vermelding van de verschillende classificaties in de database van het NICAM.” Echter onder kopje 6 ‘De beslissing’ komt de Klachtencommissie niet terug op het seriebeleid en legt aan Opposant conform artikel 13 lid 1 onder C van het Klachtenreglement een boete op van € 2.000, - wegens het op een verkeerd tijdstip uitzenden van de Aflevering. Naar het oordeel van de Commissie van Beroep had de Klachtencommissie hier niet mogen overgaan tot het opleggen van een sanctie nu de Aflevering door Opposant terecht niet was meegenomen in haar oorspronkelijke steekproef en deze steekproef wel conform het toen geldende seriebeleid is uitgevoerd.

 

• Pictogrammen
Ten aanzien van de opmerking van Opposant dat de Klachtencommissie niet bevoegd was te oordelen over het niet vertonen van de pictogrammen merkt de Commissie op dat de Klachtencommissie zich inderdaad alleen ambtshalve over deze kwestie had mogen uitspreken, nu daar immers niet expliciet over is geklaagd. Dat Klager in eerste aanleg in zijn verweerschrift van 18 december 2004 alsnog aangeeft dat het ontbreken van de pictogrammen wel degelijk onderdeel was van zijn klacht doet aan dat principe niet af. In zijn oorspronkelijke klacht komt dit niet aan de orde. Voor het ambtshalve gedeelte van de uitspraak mag nimmer een sanctie  worden opgelegd. De Klachtencommissie had hier slechts ten overvloede een overweging aan mogen wijden.

De opmerking van Opposant dat de fout met de pictogrammen te wijten is aan een  ten tijde van de uitzending bestaand, intern mankement in het classificatiesysteem van het NICAM behoeft volgens de Commissie om bovenstaande reden geen verdere behandeling meer.

 

• Procedure
Ten aanzien van de opmerking van Opposant dat het oordeel en de beslissing in de uitspraak van de Klachtencommissie niet op elkaar aansluiten voor wat betreft de opdracht om de classificatie 12 met angst zelf alsnog in het systeem in te voeren, verwijst de Commissie van Beroep in deze naar de opdracht zoals deze is gesteld onder kopje 5 ‘Het oordeel’ van de Klachtencommissie. De Commissie van Beroep verwijst volledigheidshalve nog naar de passage over het seriebeleid in de onderhavige uitspraak, te vinden onder kopje 4. ‘De beoordeling’, onder ‘Classificatie’, derde alinea, waarin het relevante gedeelte uit het oordeel van de Klachtencommissie wordt geciteerd. De laatste alinea in het verweerschrift van Klager in eerste aanleg over de media-aandacht voor de recente programmavoering van Opposant wordt door de Commissie van Beroep buiten beschouwing gelaten, omdat dit verweer geen betrekking heeft met de onderhavige kwestie.

 

De Commissie van Beroep, op vorenstaande gronden beslissende:

bekrachtigt de beslissing van de Klachtencommissie van het NICAM van 17 november 2004, voorzover het betreft de classificatie van de Aflevering, doch vernietigt:
1. de opgelegde boete van € 2000, - (na correctiefactor 0,5 € 1000, -) wegens het ten onrechte buiten beschouwing laten van de afspraak bij series geen sanctie op te leggen wanneer de Aflevering terecht geen deel heeft uitgemaakt van de steekproef, en
2. de opgelegde boete van € 1000, - (na correctiefactor 0,5 € 500, -) wegens het niet vertonen van de pictogrammen, terwijl daar niet over was geklaagd.
 

 


  

Alle leeftijden

Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 6 jaar

Voor kinderen jonger dan 6 kan het schadelijk zijn om beelden te zien van geweld, enge dieren of fantasiefiguren (zoals monsters en heksen) of van verwondingen. Kinderen onder de 6 hebben nog veel moeite om het verschil tussen ‘echt’ en ‘nep’ te zien.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 9 jaar

Voor kinderen jonger dan 9 kan het schadelijk zijn om griezelige beelden te zien, geweld tegen kinderen of dieren, of slachtoffers van bijvoorbeeld een ramp of oorlog.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 12 jaar

Beelden van hard geweld, bloederige wonden, lijken, mensen of dieren die doodsbang zijn, of beelden van alcohol/drugs, discriminatie of seks kunnen schadelijk zijn voor kinderen jonger dan 12.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 14 jaar

Beelden van gevaarlijk gedrag (zoals stunts en challenges) kunnen schadelijk zijn voor jongeren onder de 14. Ook horrorfilms (zowel realistische als onrealistische) zijn mogelijk schadelijk.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 16 jaar

Beelden van heftig geweld, horror, (expliciete) seks en verheerlijking van alcohol en drugs kunnen schadelijk zijn voor pubers van rond de 16. Ze zijn op zoek naar hun eigen grenzen, en naar spanning en sensatie. De invloed van hun leeftijdsgenoten is groot.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 18 jaar

Het leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.

Lees meer

Geweld

Er kunnen allerlei soorten geweld voorkomen in producties. Van slaan en schoppen tot schieten, martelen of seksueel geweld. De algemene regel is: hoe heftiger het geweld, hoe hoger de leeftijd. Ook wordt er gekeken naar hoe hard en hoe écht het geweld is, en of er bloed te zien is.

Lees meer

Angst

In de categorie angst kun je verschillende dingen tegenkomen: van verwondingen en lijken tot dierenleed, griezelige geluiden en horror. Maar ook aangrijpende beelden van zelfdoding of zelfbeschadiging. Net zoals bij geweld geldt: hoe echter en duidelijker iets in beeld komt, hoe hoger de leeftijd.

Lees meer

Seks

Het zien van seks kan jongeren, die hun (seksuele) identiteit aan het ontwikkelen zijn, een verkeerd beeld geven van wat 'normaal' is. Hoe ver een seksuele handeling gaat, en hoe vaak en duidelijk het in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.

Lees meer

Grof taalgebruik

Grof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.

Lees meer

Discriminatie

Discriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.

Lees meer

Roken, alcohol en drugs

Als in een film of serie wordt gerookt, veel alcohol wordt gedronken of drugs worden gebruikt, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.

Lees meer

Gevaarlijke challenges of stunts

Het pictogram voor gevaarlijk gedrag geeft aan dat er gevaarlijke challenges of stunts voorkomen.

Lees meer

Geweld

De game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.

Angst

Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.

Seks

Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.

Drugs

De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.

Discriminatie

Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.

Grof taalgebruik

Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18. 

PEGI 3

PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.

PEGI 7

Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.

PEGI 12

Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.

PEGI 16

Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.

PEGI 18

PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.

Gokken

De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.

In-game aankopen

De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties. 

Selecteer een taal