Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: uitzending van het programma ‘Man bijt Hond, uitgezonden op 21 februari omstreeks 18.55 uur, hierna te noemen: het Programma
1. De procedure
Klager heeft op 23 februari 2011 een klacht ingediend over het Programma.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft bij brief van 7 april 2011 verweer gevoerd.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 19 april 2011.
Klager noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid zijn/haar standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
Het Programma is een televisieprogramma waarin alledaagse nieuwtjes en gewone, onbekende mensen centraal staan. Het programma is niet geclassificeerd.
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorie seks.
Klager voert aan dat in het Programma een item getoond is over een ‘webcamgirl’. Klager heeft van Beklaagde de reactie gekregen dat het item Alle Leeftijden heeft.
4. Het verweer
In het verweerschrift voert Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.
De klacht betreft het Man Bijt Hond-item 'Klokje rond'. In 'Klokje rond' volgt Man Bijt Hond een uur uit iemands leven. Het gaat om originele, opvallende en typische dingen die op dat uur gebeuren. Elke aflevering beslaat twee uren. Zo is in de serie onder andere een ‘webcam girl’ te zien die tussen 11.00 en 12.00 uur 's ochtends via de webcam contact heeft met bezoekers.
Hoewel Man Bijt Hond een Semi-Live Programma is en als zodanig niet geclassificeerd hoeft te worden is dit in het geval van de ‘webcam girl’ voorzichtigheidshalve wel gebeurd.
Beklaagde is van mening dat er geen seksueel georiënteerd taalgebruik in de aflevering voorkomt. De seksuele handelingen betreffen het door de webcam girl strelen van haar eigen borsten en billen. Hierbij is de cameravoering en wijze van montage zodanig dat wanneer genoemde lichaamsdelen worden beroerd, er sprake is van een totaal zodat er van de actie alleen nog met een heel rijke fantasie een erotische werking kan uitgaan. Op een ander moment maakt de camera op zo'n moment een beweging, waardoor de billen verdwijnen achter het openstaande laptopdeksel.
Beklaagde vindt dat zij met de ‘webcam girl’ voldoende prudentie heeft betracht alvorens tot uitzending over te gaan.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht.
De Klachtencommissie overweegt het volgende.
Het Programma is een (semi)live programma. (Semi) Live programma’s behoeven op basis van het Deelreglement Televisie alsmede de Handleiding voor Codeurs, niet te worden geclassificeerd. In de Handleiding voor Codeurs staat hierover het volgende: “Live programma’s, (programma's zonder voorafgaande opname) of semi-live programma’s (programma's die live worden opgenomen en met enige vertraging worden uitgezonden, maar binnen 24 uur), hoeven niet te worden geclassificeerd. De regel is dat de omroepen bij het bepalen van de inhoud rekening houden met het tijdstip waarop het programma zal worden uitgezonden”. Deze regel ligt vast in artikel 10.2. Deelreglement Televisie, dat als volgt luidt: “De Media-instelling dient bij het bepalen van de inhoud van een (Semi) Live Programma rekening te houden met het tijdstip waarop het programma zal worden uitgezonden en vice versa”.
Om te bepalen of het Programma voor 20.00 uur uitgezonden mocht worden, heeft de Klachtencommissie het huidige classificatieformulier toegepast op het Programma en behandelt de Commissie hieronder de relevante vragen.
In de inhoudscategorie seks moet vraag 4.1.1. (Komt er in de productie seksueel georiënteerd taalgebruik voor?) met ‘nooit’ beantwoord worden. Vraag 4.1.2. (Hoe vaak zijn er seksuele handelingen zichtbaar?) moet naar het oordeel van de Klachtencommissie met ‘1 keer of enkele keren’ worden beantwoord. In de toelichting bij de vragenlijst staat dat onder seksuele handelingen wordt verstaan: alle handelingen die er op gericht zijn de actor zelf, een andere persoon in de productie of de kijker op te winden. De Klachtencommissie doelt hiermee op de beelden van een vrouw die voor de webcam haar borsten betast. Vraag 4.1.3. (Komen het seksueel taalgebruik en de seksuele handelingen bij elkaar opgeteld vaak voor?) moet met ‘nee’ beantwoord worden. Vraag 4.1.4. (Zijn de seksuele handelingen op nadrukkelijke wijze in beeld gebracht?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden. Er is naar het oordeel van de Klachtencommissie geen sprake van cameravoering langs lichamen met nadruk op de borsten en billen van de vrouw. Vraag 4.1.5. (Zijn er tijdens de seksuele handelingen details van genitaliën zichtbaar?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden.
Tot slot moet vraag 7.1.1. (Komt er in de productie grof taalgebruik (vloeken, schuttingtaal) voor?) met ‘ja’ beantwoord worden. Het woord ‘kut’ is te horen.
Het tonen van een enkele seksuele handeling brengt ten aanzien van de inhoudscategorie seks geen leeftijdsclassificatie met zich mee. Ook de aanwezigheid van grof taalgebruik brengt geen leeftijdsclassificatie met zich mee. Dit betekent dat het Programma voor 20.00 uur mocht worden uitgezonden.
6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht ongegrond.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 10 mei 2011