1. De procedure
Klaagster heeft met gebruikmaking van het klachtenformulier van het NICAM op 3 maart 2004, aangevuld bij e-mail van 17 mei 2004, een klacht ingediend over de aflevering van 16 mei 2004 van de serie ‘Law & Order, Special Victims Unit’.

De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 6 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.

Beklaagde heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij brief van 1 juni 2004.

De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar vergadering van 4 augustus 2004.

Namens beklaagde verschenen mevrouw… en de heer mr ….
Klaagster heeft, na deugdelijke oproeping, geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten.

2. De bestreden audiovisuele productie
Law & Order: Special Victims Unit’ vertelt het verhaal van het elite-departement ‘Special Victims Unit’ van de New Yorkse politie.

De serie is door middel van een steekproef geclassificeerd aan de hand van het coderingsformulier 1.0 en is uitgekomen op 6 jaar en ouder (6) op basis van geweld (pictogram: vuistje). De gewraakte aflevering maakte geen deel uit van de steekproef.

3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën geweld, angst en seks. Klaagster vindt de classificatie van het programma te laag, daar er in de gewraakte aflevering een lijk met een doorgesneden keel en afgesneden genitaliën voorkomt. Tevens gaat de aflevering over seksueel misbruik van jonge kinderen.

4. Het verweer
In het verweerschrift voert beklaagde, hieronder enigszins verkort weergegeven, het volgende aan.

Beklaagde voelt met klaagster mee dat het thema van de aflevering, misbruik van kinderen, dermate zwaar is dat het keuringsresultaat gevoelsmatig hoger zou moeten liggen dan 6 jaar. Dit gevoel wordt echter niet gestaafd indien het NICAM classificatiesysteem op de aflevering wordt toegepast. Nu toetsing aan het classificatiesysteem, met name aan de categorieën geweld en angst, niet leidt tot een hogere classificatie, verzoekt beklaagde de Klachtencommissie de klacht ongegrond te verklaren. Indien de Klachtencommissie van mening is dat de gewraakte aflevering een hogere classificatie dient te krijgen, wijst beklaagde erop dat deze geen deel heeft uitgemaakt van de steekproef. De steekproef is conform het geldende seriebeleid uitgevoerd, zodat de Klachtencommissie hiervoor geen sanctie op kan leggen.

5. De mondelinge behandeling
Beklaagde geeft aan dat in de scène waarover wordt geklaagd, het lijk is afgedekt met een laken en dat er dus feitelijk geen verwondingen zichtbaar zijn.

Desgevraagd geeft beklaagde aan dat er in de gewraakte aflevering geen ernstige verwondingen te zien zijn, doch dat er slechts sprake is van suggestie. Tevens stelt beklaagde dat er in de aflevering weliswaar een angstige jongen te zien is, maar dat de klacht hier geen betrekking op heeft.

Beklaagde zal op verzoek van de Klachtencommissie uitzoeken of de uitzending van de gewraakte aflevering een herhaling was uit de reeks die door middel van een steekproef geclassificeerd is, of dat de aflevering tot een latere reeks behoort.

6. Na de mondelinge behandeling
In vervolg op hetgeen zij heeft toegezegd tijdens de mondelinge behandeling heeft beklaagde op 25 augustus 2004 telefonisch laten weten dat de uitzending van 16 mei 2004 een nieuwe aflevering betrof.

7. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie is van oordeel dat, in tegenstelling tot wat beklaagde stelt, de klacht wel betrekking heeft op angst. Hoewel klaagster de scène met het angstige jongetje niet specifiek noemt, heeft ze in het klachtenformulier ingevuld dat de klacht betrekking heeft op zowel geweld als angst en seks.

De Klachtencommissie heeft het coderingsformulier versie 1.0 zelf toegepast op de betreffende aflevering van de serie ‘Law and Order, Special Victims Unit’ en behandelt hieronder de relevante vragen.

In de categorie geweld heeft beklaagde alle vragen juist ingevuld.

Ook in de categorie seks heeft beklaagde de vragen juist ingevuld. Ondanks het thema, zijn er geen seksuele handelingen zichtbaar, wat binnen het systeem van Kijkwijzer noodzakelijk is om tot een classificatie op basis van seks te komen.

In de categorie angst heeft beklaagde vraag 23 (Zijn er beelden van zeer angstige mensen als gevolg van geweldsacties van andere levende wezens (mensen, dieren, monsters?) met ‘nooit’ ingevuld. De Klachtencommissie is van oordeel dat, voor wat betreft de onderhavige aflevering, deze vraag met ‘1 of enkele keren’ ingevuld moet worden. De Klachtencommissie wijst hier op de angstige jongen tijdens het verhoor op het politiebureau. Vraag 24 (Komen er ernstige verwondingen voor in de productie?) moet naar de mening van de Klachtencommissie met ‘nooit’ beantwoord worden. Hoewel er wel de suggestie wordt gewekt dat de man onder het laken ernstig verwond is, zijn de verwondingen niet zichtbaar. Daar het Kijkwijzersysteem alleen let op wat er zichtbaar in beeld is, moet deze vraag voor zover het de onderhavige aflevering betreft, met ‘nooit’ worden beantwoord.

Bovenstaande beantwoording brengt de classificatie voor de aflevering van 16 mei 2004 van de serie ‘Law & Order, Special Victims Unit’ op 12 ten aanzien van angst.

De overige inhoudscategorieën zijn op de onderhavige aflevering niet van toepassing.

Het huidige seriebeleid, dat in maart 2003 is geïntroduceerd, geeft duidelijk aan dat voor elk televisieseizoen een nieuwe steekproef moet worden genomen. De steekproef voor de serie ‘Law & Order, Special Victims Unit’ is op 30 mei 2001 genomen. De gewraakte aflevering is uitgezonden op 16 mei 2004. Nu er na de inwerkingtreding van het huidige seriebeleid geen nieuwe steekproef is genomen voor het nieuwe seizoen, stelt de Klachtencommissie vast dat de steekproef niet conform het huidige seriebeleid is uitgevoerd, in tegenstelling tot wat beklaagde stelt.

8. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht over de gewraakte aflevering van ‘Law & Order, Special Victims Unit’ gegrond. De classificatie van de gewraakte aflevering dient uit te komen op 12 op basis van angst.

Beklaagde dient binnen vier weken na dagtekening van deze uitspraak over te gaan tot het classificeren van het televisieseizoen 2003-2004 conform het huidige seriebeleid. Indien de onderhavige aflevering geen onderdeel uitmaakt van de steekproef zoals die is vastgesteld in het seriebeleid van het NICAM, dan dient beklaagde de door de Klachtencommissie aangegeven classificatie 12 in combinatie met het inhoudspictogram voor angst voor deze aflevering zelf alsnog in te voeren in de database van het NICAM.

De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement NICAM over tot het opleggen van een boete van € 1000,- nu beklaagde de steekproef niet conform het geldende seriebeleid heeft uitgevoerd.

Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de
Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend.

Alle leeftijden

Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 6 jaar

Voor kinderen jonger dan 6 kan het schadelijk zijn om beelden te zien van geweld, enge dieren of fantasiefiguren (zoals monsters en heksen) of van verwondingen. Kinderen onder de 6 hebben nog veel moeite om het verschil tussen ‘echt’ en ‘nep’ te zien.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 9 jaar

Voor kinderen jonger dan 9 kan het schadelijk zijn om griezelige beelden te zien, geweld tegen kinderen of dieren, of slachtoffers van bijvoorbeeld een ramp of oorlog.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 12 jaar

Beelden van hard geweld, bloederige wonden, lijken, mensen of dieren die doodsbang zijn, of beelden van alcohol/drugs, discriminatie of seks kunnen schadelijk zijn voor kinderen jonger dan 12.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 14 jaar

Beelden van gevaarlijk gedrag (zoals stunts en challenges) kunnen schadelijk zijn voor jongeren onder de 14. Ook horrorfilms (zowel realistische als onrealistische) zijn mogelijk schadelijk.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 16 jaar

Beelden van heftig geweld, horror, (expliciete) seks en verheerlijking van alcohol en drugs kunnen schadelijk zijn voor pubers van rond de 16. Ze zijn op zoek naar hun eigen grenzen, en naar spanning en sensatie. De invloed van hun leeftijdsgenoten is groot.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 18 jaar

Het leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.

Lees meer

Geweld

Er kunnen allerlei soorten geweld voorkomen in producties. Van slaan en schoppen tot schieten, martelen of seksueel geweld. De algemene regel is: hoe heftiger het geweld, hoe hoger de leeftijd. Ook wordt er gekeken naar hoe hard en hoe écht het geweld is, en of er bloed te zien is.

Lees meer

Angst

In de categorie angst kun je verschillende dingen tegenkomen: van verwondingen en lijken tot dierenleed, griezelige geluiden en horror. Maar ook aangrijpende beelden van zelfdoding of zelfbeschadiging. Net zoals bij geweld geldt: hoe echter en duidelijker iets in beeld komt, hoe hoger de leeftijd.

Lees meer

Seks

Het zien van seks kan jongeren, die hun (seksuele) identiteit aan het ontwikkelen zijn, een verkeerd beeld geven van wat 'normaal' is. Hoe ver een seksuele handeling gaat, en hoe vaak en duidelijk het in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.

Lees meer

Grof taalgebruik

Grof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.

Lees meer

Discriminatie

Discriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.

Lees meer

Roken, alcohol en drugs

Als in een film of serie wordt gerookt, veel alcohol wordt gedronken of drugs worden gebruikt, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.

Lees meer

Gevaarlijke challenges of stunts

Het pictogram voor gevaarlijk gedrag geeft aan dat er gevaarlijke challenges of stunts voorkomen.

Lees meer

Geweld

De game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.

Angst

Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.

Seks

Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.

Drugs

De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.

Discriminatie

Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.

Grof taalgebruik

Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18. 

PEGI 3

PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.

PEGI 7

Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.

PEGI 12

Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.

PEGI 16

Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.

PEGI 18

PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.

Gokken

De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.

In-game aankopen

De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties. 

Selecteer een taal