Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: DVD ‘Azuloscurocasinegro’, hierna te noemen: de Film
1. De procedure
Klager heeft op 10 september 2008 een klacht ingediend over de Film.
Klager heeft zijn klacht bij e-mail van 13 september en 15 september 2008 aangevuld.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft geen verweer gevoerd.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 12 november 2008.
Beklaagde is ter zitting verschenen.
Klager heeft na deugdelijke oproeping, geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid zijn standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Film gaat over Jorge die net genoeg verdient met zijn baantje als concierge om zijn vader te kunnen verzorgen. Na zijn afstuderen zoekt hij een kantoorbaan. Via zijn broer Antonio ontmoet hij Paula, een vrouw waarmee hij een relatie krijgt.
De Film is geclassificeerd met de vragenlijst 5.2 van het NICAM, en is uitgekomen op ‘let op met kinderen tot 6 jaar’ (6) met de inhoudspictogrammen voor geweld (vuistje) en angst (spinnetje).
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën geweld, angst en seks. Klager vindt de classificatie 6 veel te laag voor de Film. Er wordt veel gesproken over seks en er komen seksscènes in voor. Ook komt er geweld in de Film voor.
4. Het verweer
Beklaagde heeft geen schriftelijk verweer gevoerd.
5. De mondelinge behandeling
Beklaagde heeft een testclassificatie uitgevoerd. Deze testclassificatie komt uit op 6 op basis van de inhoudscategorieën geweld en angst met als toevoeging grof taalgebruik. Beklaagde heeft het grof taalgebruik eerder niet geclassificeerd.
Beklaagde gaat in op de klacht van Klager. Beklaagde vindt dat het geweld in de gevangenis niet indringend is. Er is sprake van een snelle geweldsactie. De vrouw bloedt maar Beklaagde merkt dit niet aan als een ernstige verwonding. Beklaagde meent dat de scène waarin de vader zijn zoon neersteekt niet indringend is omdat het nagelvijltje zelf niet in beeld is gebracht. Het neersteken leidt niet tot een ernstige verwonding.
Beklaagde is van mening dat er geen seksueel georiënteerd taalgebruik in de Film voorkomt. Beklaagde heeft bij de beantwoording van deze vraag gekeken naar de toelichting bij de vragenlijst en heeft deze vraag negatief beantwoord omdat het seksueel georiënteerd taalgebruik niet bedoeld is om de actor zelf, een andere persoon in de productie of de kijker zelf op te winden. Beklaagde schaart het gebezigde taalgebruik in de Film onder de inhoudscategorie grof taalgebruik. In de
Film komen enkele seksuele handelingen voor. Deze zijn niet nadrukkelijk in beeld gebracht zodat deze handelingen niet leiden tot een leeftijdsclassificatie op basis van seks.
Desgevraagd licht Beklaagde toe dat het seksuele taalgebruik in de Film niet bedoeld is om op te winden. Er is volgens Beklaagde sprake van een zakelijke transactie in de Film. Een vrouw die in hechtenis zit, wil graag zwanger worden om op de kraamafdeling terecht te komen hetgeen haar leven in de gevangenis comfortabeler maakt. Desgevraagd merkt Beklaagde op dat de scènes waarin de hoofdrolspeler met zijn vriend op het dak staat en zij een masseur kunnen zien en het een en ander bespreken, geen seksueel georiënteerd taalgebruik bevat.
Desgevraagd meent Beklaagde dat er geen angstige mensen te zien zijn bij de geweldsscène in de gevangenis. De vrouw is niet zeer angstig, ook is zij niet in blinde paniek en laat zij het geweld over zich heen komen.
Beklaagde benadrukt dat art-house producties veel moeilijker met Kijkwijzer te classificeren zijn dan gangbare producties.
6. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht.
De Klachtencommissie heeft het nu geldende classificatieformulier toegepast op de Film en behandelt hieronder de relevante vragen.
In de inhoudscategorie geweld moet vraag 2.2.1. (Komen in de productie één of meerdere vormen van fysiek geweld voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie wijst hierbij op de geweldsscène in de gevangenis waarin een vrouw aan haar haren wordt getrokken, alsmede op de scène waarin de vader zijn zoon met een nagelvijltje neersteekt. Vraag 2.3.1. (Zitten er geweldsacties in die indringend zijn?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden. Vraag 2.4.1. (Zijn er beelden van verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) moet eveneens met ‘nooit’ beantwoord worden.
Geweld dat niet indringend is en geen ernstige verwondingen tot gevolg heeft, leidt tot de leeftijdsclassificatie 6 op basis van geweld.
In de inhoudscategorie angst moet vraag 3.1.1. (Zijn er beelden van zeer angstige mensen?) met ‘nooit’ beantwoord worden.
Deze beantwoording leidt tot AL op basis van angst.
In de inhoudscategorie seks moet vraag 4.1.1. (Komt er in de productie seksueel georiënteerd taalgebruik voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hierbij op opmerkingen als: “kom je niet klaar?”, “je hebt haar geneukt”, “vind je dat mijn broer een pik heeft om een griet stapelgek mee te maken?” en “aftrekken of pijpen”. De Klachtencommissie is van oordeel dat er in de film sprake is van seksuele toespelingen. In de vragenlijst staat ook aangegeven dat seksuele toespelingen onder seksueel georiënteerd taalgebruik vallen. Vraag 4.1.2. (Hoe vaak zijn er seksuele handelingen zichtbaar?) moet met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hiermee onder andere op de twee seksscènes van een man en een vrouw in het theater. Vraag 4.1.3. (Komen het seksueel taalgebruik en de seksuele handelingen bij elkaar opgeteld vaak voor?) moet met ‘ja’ beantwoord te worden. Vraag 4.1.4. (Zijn de seksuele handelingen op nadrukkelijke wijze in beeld gebracht?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden. Vraag 4.1.5. (Zijn er tijdens de seksuele handelingen details van genitaliën zichtbaar?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden.
Bovenstaande beantwoording leidt tot de classificatie 12 op basis van seks.
Vraag 7.1.1. (Komt er in de productie grof taalgebruik (vloeken, schuttingtaal) voor?) moet met ‘ja’ beantwoord worden.
De hoogste leeftijdsclassificatie is bepalend voor de uiteindelijke classificatie, die daardoor uitkomt op 12 op basis van seks met als toevoeging grof taalgebruik.
De overige inhoudscategorieën zijn niet op de Film van toepassing.
7. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht gegrond. De classificatie dient uit de komen op 12 op basis van seks met als toevoeging grof taalgebruik.
Beklaagde dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak de door de Klachtencommissie aangegeven classificatie 12 in combinatie met de inhoudspictogrammen voor seks en grof taalgebruik voor de Film zelf alsnog door middel van het invullen van het nu geldende classificatieformulier in te voeren in de database van het NICAM.
De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in eerdere uitspraken (onder andere klachtnr. 060719.01 ‘Elephant’ en klachtnr. 070211.01 ‘Transamerica’) jegens Beklaagde een boete is opgelegd. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn.
De Sanctierichtlijn gaat uit van twee soorten overtredingen, te weten categorie A: ‘inhoudelijke overtredingen’ en categorie B, ‘overtredingen in de uitvoering’. De hoogte van de boete wordt vastgesteld door middel van een puntensysteem. De overtreding van Beklaagde valt onder categorie A. Beklaagde is een landelijk
opererende filmdistributeur, waarvoor elk punt in categorie A € 2000,- bedraagt. Nu de leeftijdscategorie verhoogd wordt van 6 naar 12 op basis van één inhoudscategorie (geweld), brengt dit voor Beklaagde een boete met zich mee van € 2000, -.
De boete komt derhalve uit op € 2000,-.
Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt gescheiden toegezonden.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de
Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 10 december 2008