Audiovisuele productie: televisieserie ‘Feuten’, hierna te noemen: de Serie, aflevering uitgezonden op 27 februari 2012 om 20.25 uur, hierna te noemen: de Aflevering
1. De procedure
Klaagster heeft op 27 februari 2012 een klacht ingediend over de Aflevering.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM op formele aspecten getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft bij brief van 23 maart 2012 verweer gevoerd.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 15 mei 2012.
Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten. Klager is ter zitting verschenen.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Serie gaat over de levens van een groep studenten die lid zijn van een studentenvereniging.
De Aflevering is op 27 februari om 20.25 uur door Beklaagde uitgezonden.
De serie is door middel van een steekproef geclassificeerd aan de hand van het destijds geldende classificatieformulier en is uitgekomen op ‘Let op met kinderen tot 12 jaar’ op basis van de inhoudscategorieën geweld, seks, harddrugsgebruik en overmatig softdrugs- en alcoholgebruik en discriminatie met als toevoeging grof taalgebruik (pictogram: schreeuwend mannetje).
De Aflevering heeft geen deel uitgemaakt van de steekproef.
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorie seks. Klager geeft aan dat de classificatie 12 onterecht is. Er kwam niet alleen naakt voor in de scènes maar ook expliciete perverse handelingen. Ook het tijdstip vond Klager veel te vroeg op de avond.
4. Het verweer
In het verweerschrift geeft Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan. De scène waar Klager over klaagt past binnen de aard van het programma. Het is een situatie waarin een striptease act plaatsvindt en er is te zien dat borsten van vrouwen worden betast. Dit speelt zich af tijdens een feest in een studentenhuis. Er is hier sprake van enkele seksuele handelingen die niet nadrukkelijk in beeld gebracht zijn zodat de classificatie van deze aflevering op basis van seks zou uitkomen op AL. Echter alle afleveringen bij elkaar bezien heeft Beklaagde de serie geclassificeerd met 12 aangezien er enkele seksuele handelingen te zien zijn die samen met seksueel georiënteerd taalgebruik vaak voorkomen wat deze classificatie rechtvaardigt. Deze classificatie is aan de betreffende uitzending meegegeven. Klager heeft dus via de alle daarvoor geëigende kanalen (voorafgaand aan uitzending als waarschuwing, in de gids, via teletekst etc.) kennis kunnen nemen van de relevante Kijkwijzer iconen. Beklaagde meent dat de aflevering niet in strijd is met de reglementen van het NICAM nu er juiste kijkwijzerclassificaties zijn toegevoegd en er bovendien geen sprake is van een onjuist tijdstip.
5. De reactie van Klager op het verweerschrift
De klacht van Klager is gericht aan het NICAM. Het NICAM heeft aangegeven dat de aflevering AL heeft. Klager is het hier niet mee eens. De vraag is of er iemand met een dochter of een ander familielid naar de serie zou kijken. Klager hoopt dat het antwoord nee is. Als dat niet het geval is, gaat het om het houden van regels die opgesteld zijn zonder menselijk inlevingsvermogen en slechts de schijn opwerpen om onze kinderen te beschermen. 6. De mondelinge behandeling ter zitting
Klager handhaaft zijn standpunt ter zitting. Als Beklaagde aan de normen heeft voldaan, heeft een zitting niet veel nut. De Klachtencommissie is onafhankelijk maar kan de regels van het NICAM niet veranderen, zij oordeelt binnen de regels van het NICAM. Klager klaagt eigenlijk over het NICAM. Klager zou zich rot schamen als hij met zijn kind naar de Serie zou kijken. Klager weet wat deze beelden doen met kinderen en begrijpt niet dat het NICAM dit goedvindt. Klager vindt de beelden uit de serie schadelijk. Desgevraagd noemt Klager een scène waarin een meisje vulgair wordt aangerand, zij wordt betast op een feestje op een manier die Klager niet vindt kunnen. Klager vindt dat deze beelden na 22.00 uur moet worden uitgezonden en signaleert een trend dat dit steeds erger wordt. De grens moet bewaakt worden. Deze beelden hebben invloed op jongens. Klager kan zelf ook nog scenes herinneren die hij voor zijn tiende heeft gezien.
7. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht. Om de classificatie van de Aflevering vast te stellen past de Klachtencommissie het huidige classificatieformulier toe op de Aflevering. In de inhoudscategorie geweld moet vraag 2.6.1. (Worden er seksuele handelingen opgedrongen?) met ‘ja’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hierbij op een jongen die bij aanvang van een feest de borsten van meisjes betast.
Vraag 2.6.2. (Gaat het opdringen van de seksuele handelingen gepaard met indringend geweld?) moet met ‘nee’ beantwoord worden.
Bovenstaande beantwoording leidt tot de classificatie 12 op basis van de inhoudscategorie geweld.
In de inhoudscategorie seks moet vraag 4.1.1. (Komt er in de productie seksueel georiënteerd taalgebruik voor?) met ‘nooit’ beantwoord worden. Vraag 4.1.2. (Hoe vaak zijn er seksuele handelingen zichtbaar?) moet met ‘1 of enkele keren’ beantwoord worden. De Klachtencommissie wijst hierbij onder andere op een stripteaseact die te zien is. Vraag 4.1.4. (Zijn de seksuele handelingen op nadrukkelijke wijze in beeld gebracht?) dient met ‘nooit’ beantwoord te worden. De Klachtencommissie is van mening dat de seksuele handelingen niet nadrukkelijk in beeld zijn gebracht omdat er niet langdurig erogene lichaamsdelen getoond worden. Daarnaast is geen sprake van cameravoering langs lichamen met nadruk op de billen of borsten. Vraag 4.1.5. (Zijn er tijdens de seksuele handelingen details van genitaliën zichtbaar?) moet met ‘nooit’ worden beantwoord.
De beantwoording van bovengenoemde vragen, leidt tot AL op basis van de inhoudscategorie seks.
In de inhoudscategorie discriminatie moet vraag 5.1.1. (Komen er in de productie discriminerende en/of seksuele uitingen of gedragingen voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Onder discriminatie wordt elke uiting verstaan waarin bepaalde bevolkingsgroepen als inferieur worden afgeschilderd op grond van ras, religie, huidskleur, sekse, nationaliteit of etnische afstamming. In de Aflevering worden personen aangesproken met hè homo’s. De Klachtencommissie is van mening dat hiermee een bepaalde bevolkingsgroep als inferieur wordt afgeschilderd.
Vraag 5.1.2. (Worden de discriminerende uitingen of gedragingen geneutraliseerd doordat de discriminatie expliciet wordt afgeraden? moet met ‘nee’ worden beantwoord. Vraag 5.1.3. (Worden alle discriminerende uitingen en gedragingen gedaan door een niet serieus te nemen antiheld in een comedy?) moet met ‘nee’ beantwoord worden.
Bovenstaande beantwoording leidt tot 12 op basis van discriminatie.
Tot slot moet vraag 7.1.1. (Komt er in de productie grof taalgebruik (vloeken, schuttingtaal) voor?) met ‘ja’ beantwoord worden aangezien onder andere het woord ‘kut’ te horen is.
De overige inhoudscategorieën zijn op de Film niet van toepassing.
De hoogste leeftijdsclassificatie is bepalend voor de uiteindelijke classificatie, die daardoor uitkomt op 12 op basis van geweld en discriminatie met als toevoeging grof taalgebruik.
De Klachtencommissie wenst het volgende op te merken. Klaagster is van mening dat de Aflevering te veel en te extreme perverse scènes bevat voor kinderen van 12 jaar. In het Kijkwijzersysteem krijgt een Aflevering alleen de classificatie 16 op basis van seks als er sprake is van nadrukkelijke seksuele handelingen die vaak in de Aflevering voorkomen of als er tijdens de seksuele handelingen details van genitalieen zichtbaar in beeld worden gebracht. De Klachtencommissie wenst te benadrukken dat Kijkwijzer waarschuwt voor schadelijke elementen in films en programma’s en geen informatie geeft over geschiktheid. Of een programma geschikt is hangt af van de persoonlijke smaak van de ouders of opvoeders en is per kind verschillend. Kijkwijzer heeft ook geen enkele invloed op de inhoud van films of programma’s.
8. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht ongegrond.
De classificatie dient uit te komen op 12 geweld en discriminatie met als toevoeging grof taalgebruik met als gevolg dat de Aflevering op een correct tijdstip is uitgezonden.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.