Klachtnummer: 051223.01
Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: aflevering ‘Streetwise 2’ uitgezonden op 23 december 2005 om 14.30 uur, hierna te noemen: de Aflevering, van de televisieserie ‘Hunter’, hierna te noemen: de Serie
1. De procedure
Klager heeft op 23 december 2005 een klacht ingediend over de Aflevering. De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 6 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen. Beklaagde heeft bij brief van 26 januari 2006 verweer gevoerd. De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 15 februari 2006. Klager noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid zijn/haar standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Serie is geclassificeerd door middel van een steekproef met behulp van het classificatieformulier versie 1.1 en heeft de classificatie ‘let op met kinderen tot zes jaar’ (6) op basis van geweld (pictogram: vuistje) en angst (pictogram: spinnetje). Voor het seizoen waarvan de Aflevering deel uitmaakt, is echter geen nieuwe steekproef genomen.
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën geweld en angst. Klager voert aan dat in de Aflevering een zwerver door een straatbende in elkaar wordt geslagen waarbij met een mes een snee in zijn wang wordt gemaakt. Klager vraagt of de serie niet gecensureerd of verboden kan worden.
4. Het verweer
In het verweerschrift voert Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan. Beklaagde is het met Klager eens dat de beelden in de Aflevering niet passend zijn voor kinderen jonger dan twaalf jaar. Beklaagde geeft aan voor het betreffende seizoen geen nieuwe steekproef te hebben genomen. Eerder heeft Beklaagde een steekproef genomen, wat heeft geresulteerd in een leeftijdsclassificatie 6. Om die reden heeft Beklaagde de Aflevering, bij nader inzien onterecht, in de middag uitgezonden. Naar aanleiding van de klacht is Beklaagde onmiddellijk overgegaan tot het bekijken van iedere aparte aflevering van de serie om dan wel waar nodig aanpassingen te doen, dan wel een ander tijdstip van uitzenden te bepalen.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht. Beklaagde heeft voor het seizoen waarvan de Aflevering deel uitmaakt, geen steekproef genomen en deze ook anderszins niet geclassificeerd. Beklaagde heeft de classificatie van een eerder uitgezonden seizoen overgenomen. Hiermee heeft Beklaagde het Seriebeleid verkeerd toegepast. Beklaagde dient de Serie immers conform het Seriebeleid elk seizoen opnieuw te classificeren.
De Klachtencommissie merkt op dat in de uitspraak van 24 februari 2003 (klachtnr. 021011.02) reeds een klacht over de Serie gegrond is verklaard.
Om de classificatie van de Aflevering vast te stellen past de Klachtencommissie het classificatieformulier 1.2 toe en behandelt hieronder de relevante vragen.
Binnen de inhoudscategorie geweld moet vraag 2.2.4. (Hoe vaak komt fysieke marteling (het doelbewust toebrengen van pijn) voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden, gelet op de scène waarin een zwerver een snee met een mes in zijn wang krijgt. Vraag 2.4.2. (Zitten er geweldsacties in die indringend zijn omdat het geweld hard aankomt bij het slachtoffer?) moet met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Hierbij wijst de Klachtencommissie op de schietpartij aan het begin van de Aflevering. De geweldsacties zijn door mensen uitvoerbaar, waardoor vraag 2.3.1. ook met ‘1 keer of vaker’ beantwoord moet worden. Vraag 2.5.1. (Zijn er beelden van verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) moet met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie wijst hierbij onder andere op de snee in de wang van de zwerver. De verwondingen kunnen echter niet als ernstig worden aangemerkt. De combinatie van indringende geweldshandelingen die uitvoerbaar zijn, leidt tot de classificatie 12 ten aanzien van geweld.
Binnen de inhoudscategorie angst moet vraag 3.1.7. (Hoe vaak komen geweldsacties van levende wezens (mensen, dieren monsters) waarbij mensen of dieren zichtbaar het slachtoffer zijn voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Hierbij wijst de Klachtencommissie op de eerder onder het kopje geweld genoemde scènes. Vraag 3.3.2. (Komen er lijken van mensen in de productie voor?) moet eveneens met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden gelet op de leider van de bende die doodgeschoten wordt. Vraag 3.3.4. (Komen er verwondingen voor in de productie?) moet met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden op grond van de eerdergenoemde voorbeelden. Bovenstaande beantwoording leidt voor angst tot de leeftijdsclassificatie 6.
De overige inhoudscategorieën zijn niet van toepassing op de Aflevering.
De classificatie voor de Aflevering komt hiermee uit op 12, op basis van de inhoudscategorie geweld. Dit wordt de leeftijdsclassificatie voor de gehele serie, nu de regel geldt dat de zwaarst geclassificeerde aflevering maatgevend is. De classificatie 12 heeft als consequentie dat de Serie conform artikel 5.1. Deelreglement Televisie alleen na 20.00 uur mag worden uitgezonden. De Klachtencommissie wijst Beklaagde op het Seriebeleid waarin is bepaald hoeveel afleveringen moeten worden meegenomen in de steekproef en hoe de gegevens van deze afleveringen moeten worden opgenomen in de database van het NICAM. Beklaagde dient voor het seizoen waar de Aflevering deel van uitmaakt, een steekproef te nemen. De steekproef dient te geschieden conform het Seriebeleid. Indien Beklaagde van mening is dat de classificatie 12 voor de gehele Serie te zwaar is, gezien de inhoud van de overige afleveringen, dan is zij bevoegd conform het Seriebeleid een classificatiesteekproef uit te voeren, zonder de Aflevering in haar huidige vorm. Beklaagde dient in dat geval voldoende kenbaar te maken dat de classificatie van de Aflevering afwijkt van de overige afleveringen van de Serie, onder andere door vermelding van de verschillende classificaties in de database van het NICAM.
7. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht gegrond. De classificatie dient uit te komen op 12 op basis van geweld, met als gevolg dat de Aflevering op een te vroeg tijdstip is uitgezonden.
Beklaagde dient de Aflevering en derhalve de Serie, al dan niet steekproefsgewijs, met inachtneming van deze uitspraak van de Klachtencommissie en hetgeen staat verwoord in het Seriebeleid, te classificeren. De Klachtencommissie gaat over tot het opleggen van een sanctie, nu Beklaagde het Seriebeleid verkeerd heeft toegepast. De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in eerdere uitspraken jegens Beklaagde klachten gegrond zijn verklaard. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn. De overtreding valt binnen de categorie A ‘inhoudelijke overtredingen’; ten onrechte heeft Beklaagde verzuimd het onderhavige seizoen van de Serie apart te classificeren. Beklaagde is een landelijk opererende omroep, waarvoor elk punt € 2000 bedraagt. De onderhavige overtreding brengt volgens de Sanctierichtlijn voor Beklaagde een boete van € 2000 met zich mee. Echter nu het de tweede keer is dat een klacht over dezelfde serie gegrond wordt verklaard, stelt de Klachtencommissie de correctiefactor vast op 2.
De boete komt derhalve uit op € 4000, -
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de
Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 15 maart 2006
