Audiovisuele productie: video/DVD ‘I, Robot’, hierna te noemen: de Video/DVD

1. De procedure
Klager heeft met gebruikmaking van het NICAM klachtenformulier op 29 november 2004, aangevuld bij e-mail van 30 november 2004, een klacht ingediend met betrekking tot de Video/DVD.

De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 6 lid 1 van het Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.

Beklaagde sub 2 heeft, mede namens beklaagde sub 1, tegen de klacht verweer gevoerd bij e-mail van 23 december 2004.

De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 19 januari 2005.

Klager noch Beklaagden hebben, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid hun standpunten mondeling toe te lichten.

2. De bestreden audiovisuele productie
De film ‘I, Robot’ speelt zich af in het jaar 2035. De harmonieuze samenleving, waarin robots deel uit maken van het dagelijks leven van mensen, wordt verstoord door de moord op één van de grondleggers van deze maatschappij. Agent Spooner gaat op onderzoek uit en ontdekt dat de robots niet de vreedzame wezens zijn als wordt gedacht.

De film ‘I, Robot’ is door Beklaagde sub 2 geclassificeerd met behulp van het NICAM classificatieformulier versie 1.2 en is uitgekomen op ‘afgeraden voor kinderen tot 6 jaar’ (6) in combinatie met de inhoudscategorieën geweld (pictogram: vuistje) en angst (pictogram: spinnetje).

3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorie geweld. Verkort weergegeven voert Klager aan dat hij de film ‘I, Robot’ heeft gezien toen deze nog in de bioscoop werd vertoond. Hij heeft later bij het zien van de inlay van de DVD geconstateerd dat de classificatie van de Video/DVD 6 is. Dit verbaasde hem, aangezien de film een sciencefiction actiethriller is met een behoorlijke dosis geweld. Hij acht de leeftijdsclassificatie 6 daarom te laag.

4. Het verweer
In het verweerschrift geeft Beklaagde sub 2, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.

De classificatie 6 kan in het algemeen als laag bestempeld worden, gezien de hoeveelheid geweld in de film ‘I, Robot’. Het invullen van het classificatieformulier, opgesteld door het NICAM, leidt namelijk tot deze classificatie. Dit komt doordat het systeem onderscheid maakt tussen geweld door/jegens levende personen en geweld door/jegens fantasiewezens. De classificatie 6 wordt gerechtvaardigd doordat het in de film draait om robots.

Beklaagde sub 2 stelt dat het NICAM, ingeval er een klacht in behandeling wordt genomen door de Klachtencommissie, aan zou moeten geven waar er een fout is gemaakt op het classificatieformulier, zodat Beklaagden hierop concreet zouden kunnen anticiperen.

Tenslotte verwijst Beklaagde sub 2 in haar verweerschrift naar de brief van de heer Bekkers van het NICAM van 17 augustus 2004, waarin deze aangeeft dat in het kader van de interne kwaliteitscontrole van het NICAM de film, toen deze nog werd vertoond in de bioscoop, door twee medewerkers van het NICAM is bekeken en geclassificeerd. Deze kwamen uit op de classificatie ‘afgeraden voor kinderen jonger dan 12 jaar’ (12) op basis van de inhoudscategorie geweld, met de toevoeging grof taalgebruik (pictogram: schreeuwend mannetje). Volgens de medewerkers van het NICAM zouden namelijk vraag 2.4.3. van het classificatieformulier (Zitten er geweldsacties in die indringend zijn doordat de inslag van de geweldshandeling gedetailleerd in beeld wordt gebracht?) en vraag 7.1.1. (Komt er in de productie grof taalgebruik (vloeken, schuttingtaal) voor?) ten onrechte negatief zijn beantwoord. De heer Bekkers verzocht Beklaagde sub 2 in zijn schrijven vriendelijk doch dringend de classificatie aan te passen.

Beklaagde sub 2 heeft hierop gereageerd bij e-mail van 7 september 2004, die zij gevoegd heeft bij het verweerschrift, waarin zij aangeeft dat vraag 2.4.3. wel correct is beantwoord, gezien de vele interpretaties van het criterium ‘indringendheid’. Verder geeft zij in de e-mail aan geen grof taalgebruik te hebben kunnen ontdekken. Op grond van vorenstaande heeft zij de classificatie zoals door haar gegeven, willen behouden. Op dit schrijven heeft Beklaagde sub 2 geen reactie vanuit het NICAM meer ontvangen.

5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie is van oordeel dat hier sprake is van een situatie, zoals opgenomen in artikel 2 Klachtenreglement van het NICAM. Dit artikel bepaalt dat een klacht binnen twee weken moet zijn ingediend vanaf het moment waarop de klager kennis heeft genomen van de -vermeende- overtreding, dan wel, van het handelen of nalaten dat tot de klacht aanleiding heeft gegeven.

De Klachtencommissie is van mening, dat er in casu slechts gesproken kan worden van kennisneming van de vermeende overtreding indien de Video/DVD daadwerkelijk bekeken is. Klager geeft echter aan dat dit niet het geval is, hij heeft immers slechts de inlay van de Video/DVD gezien. Hier doet niet aan af dat Klager enige tijd geleden de film ‘I, Robot’ in de bioscoop heeft gezien, daar er niet van uitgegaan mag worden dat hetgeen toentertijd getoond is in de bioscoop gelijk is aan hetgeen te zien is op de Video/DVD. Nu is gebleken dat Klager geen kennis heeft genomen van het product waar hij daadwerkelijk over klaagt, namelijk de film zoals deze staat op de video/ DVD, is de Klachtencommissie van oordeel dat Klager niet-ontvankelijk is in zijn klacht.

6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht van Klager niet-ontvankelijk, nu de termijn, zoals opgenomen in artikel 2 Klachtenreglement van het NICAM, is verlopen.

Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.

Alle leeftijden

Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 6 jaar

Voor kinderen jonger dan 6 kan het schadelijk zijn om beelden te zien van geweld, enge dieren of fantasiefiguren (zoals monsters en heksen) of van verwondingen. Kinderen onder de 6 hebben nog veel moeite om het verschil tussen ‘echt’ en ‘nep’ te zien.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 9 jaar

Voor kinderen jonger dan 9 kan het schadelijk zijn om griezelige beelden te zien, geweld tegen kinderen of dieren, of slachtoffers van bijvoorbeeld een ramp of oorlog.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 12 jaar

Beelden van hard geweld, bloederige wonden, lijken, mensen of dieren die doodsbang zijn, of beelden van alcohol/drugs, discriminatie of seks kunnen schadelijk zijn voor kinderen jonger dan 12.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 14 jaar

Beelden van gevaarlijk gedrag (zoals stunts en challenges) kunnen schadelijk zijn voor jongeren onder de 14. Ook horrorfilms (zowel realistische als onrealistische) zijn mogelijk schadelijk.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 16 jaar

Beelden van heftig geweld, horror, (expliciete) seks en verheerlijking van alcohol en drugs kunnen schadelijk zijn voor pubers van rond de 16. Ze zijn op zoek naar hun eigen grenzen, en naar spanning en sensatie. De invloed van hun leeftijdsgenoten is groot.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 18 jaar

Het leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.

Lees meer

Geweld

Er kunnen allerlei soorten geweld voorkomen in producties. Van slaan en schoppen tot schieten, martelen of seksueel geweld. De algemene regel is: hoe heftiger het geweld, hoe hoger de leeftijd. Ook wordt er gekeken naar hoe hard en hoe écht het geweld is, en of er bloed te zien is.

Lees meer

Angst

In de categorie angst kun je verschillende dingen tegenkomen: van verwondingen en lijken tot dierenleed, griezelige geluiden en horror. Maar ook aangrijpende beelden van zelfdoding of zelfbeschadiging. Net zoals bij geweld geldt: hoe echter en duidelijker iets in beeld komt, hoe hoger de leeftijd.

Lees meer

Seks

Het zien van seks kan jongeren, die hun (seksuele) identiteit aan het ontwikkelen zijn, een verkeerd beeld geven van wat 'normaal' is. Hoe ver een seksuele handeling gaat, en hoe vaak en duidelijk het in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.

Lees meer

Grof taalgebruik

Grof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.

Lees meer

Discriminatie

Discriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.

Lees meer

Roken, alcohol en drugs

Als in een film of serie wordt gerookt, veel alcohol wordt gedronken of drugs worden gebruikt, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.

Lees meer

Gevaarlijke challenges of stunts

Het pictogram voor gevaarlijk gedrag geeft aan dat er gevaarlijke challenges of stunts voorkomen.

Lees meer

Geweld

De game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.

Angst

Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.

Seks

Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.

Drugs

De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.

Discriminatie

Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.

Grof taalgebruik

Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18. 

PEGI 3

PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.

PEGI 7

Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.

PEGI 12

Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.

PEGI 16

Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.

PEGI 18

PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.

Gokken

De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.

In-game aankopen

De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties. 

Selecteer een taal