Klachtnummer: 070413.02
Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: serie ‘Llinke Soep’, uitzending van 13 april 2007 om 15.00 uur, hierna te noemen: het Programma
1. De procedure
Klager heeft op 13 april 2007 een klacht ingediend over Het Programma.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft bij brief van 1 juni 2007 verweer gevoerd.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 13 juni 2007.
Klager noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid zijn / haar standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
Het Programma is een magazine voor lekkere lifestyle en duurzaam consumeren. Het geeft tips om de bewuste consument een handje op weg te helpen.
Beklaagde heeft het Programma niet geclassificeerd.
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën seks en grof taalgebruik .
Klager geeft aan dat in het item ‘Hoe groen is…’ korte beelden te zien waren van Kim Holland. Er was te zien hoe een vrouw sabbelde aan de borsten van een andere vrouw, en een verzameling dildo’s. Er werden woorden gebezigd als: porno, geil, dildo, komkommer enz. Klager vindt het ongepast om programma’s met een dergelijke expliciete seksuele inhoud in de middaguren te herhalen omdat er dan ook jonge kinderen kunnen kijken. Daarom dient Klager deze klacht in, die gericht is tegen alle mensen en instanties die verantwoordelijk zijn voor het vertonen van deze beelden op het genoemde tijdstip.
4. Het verweer
In het verweerschrift geeft Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.
Het betreft hier een dagherhaling van een programma dat regulier op dinsdagavond om 21.00 uur wordt uitgezonden. Dat ontslaat Beklaagde echter niet van de plicht iedere afzonderlijke aflevering te beoordelen op zijn geschiktheid voor dagherhaling. Ook de Aflevering is beoordeeld en Beklaagde is van mening dat er geen beelden of woorden in voorkomen die uitzending om 14.40 uur in de weg zouden staan.
De beelden waaraan Klager refereert, dienen slechts om Kim Holland in haar dagelijks leven te duiden en zijn smakeloos noch aanstootgevend. Ook naar de maatstaven van het NICAM mocht de Aflevering zonder aanpassingen om 14.40 uur worden uitgezonden.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht.
De Klachtencommissie heeft het classificatieformulier 4.0 toegepast op het programma en behandelt hieronder de relevante vragen.
Binnen de inhoudscategorie seks moet vraag 4.1.1. (Komt er in de productie seksueel georiënteerd taalgebruik voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden, vanwege het gesprek over dildo’s en eventuele alternatieven daarvoor. Vraag 4.1.2. (Hoe vaak zijn er seksuele handelingen zichtbaar?) moet eveneens met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Hierbij doelt de Klachtencommissie op de twee fragmenten waarin zichtbaar is dat er aan een tepel wordt gelikt. Vraag 4.1.3. (Komen het seksueel taalgebruik en de seksuele handelingen bij elkaar opgeteld vaak voor?) moet met ‘nee’ beantwoord worden. Onder vaak wordt volgens de vragenlijst verstaan: een relatief groot deel van de tijd van de productie. De twee fragmenten en het korte gesprek over seksuele attributen beslaan geen relatief groot deel van het Programma. Vraag 4.1.4. Zijn de seksuele handelingen op nadrukkelijke wijze in beeld gebracht? en vraag 4.1.5. Zijn er tijdens de seksuele handelingen details van genitaliën zichtbaar? Moeten beiden met ‘nooit’ beantwoord worden. Voorbeelden van nadrukkelijke seksuele handelingen zijn de vrijscènes in ‘Basic Instinct’. Daarmee zijn de bovengenoemde fragmenten, die kort in beeld zijn gebracht, niet te vergelijken.
Bovenstaande beantwoording leidt tot de classificatie Alle Leeftijden (AL), met toevoeging van het pictogram voor grof taalgebruik. De aanwezigheid van seksueel georiënteerd taalgebruik komt namelijk tot uiting in dit inhoudspictogram.
De overige inhoudscategorieën zijn op het Programma niet van toepassing.
Beklaagde heeft het Programma ten tijde van de klacht niet geclassificeerd. Pas op 15 mei 2007 heeft Beklaagde het Programma geclassificeerd.
Conform artikel 4 lid 1 Deelreglement Televisie is het een omroeporganisatie toegestaan om haar programmaonderdelen met inachtneming van de Kijkwijzer of met behulp van de omslagpuntenlijst te beoordelen op mogelijke schadelijkheid voor jeugdigen. In artikel 4 lid twee Deelreglement Televisie staat vervolgens dat indien programmaonderdelen na deze toets niet schadelijk worden bevonden voor personen van alle leeftijden, de omroeporganisatie in afwijking van artikel 1 lid 1 Algemeen Reglement niet tot classificatie over hoeft te gaan. De Klachtencommissie is na het toetsen van het Programma evenwel van mening dat er sprake is van grof taalgebruik en dat Beklaagde derhalve had moeten overgaan tot classificeren. Immers, hoewel de aanwezigheid van grof taalgebruik niet leidt tot een leeftijdsclassificatie hoger dan AL, is grof taalgebruik wel een onderwerp in de classificatie van Kijkwijzer en wordt het geacht schadelijk te zijn voor personen onder de 16, omdat het een ongewenste voorbeeldfunctie kan vervullen. Bovendien wijst De klachtencommissie op de regel die opgenomen is in de Nieuwsbrief voor Kijkwijzer codeurs, nr. 12, december 2006. Hierin staat het volgende: “Het Bestuur heeft besloten dat per 1 januari 2007 ook Alle Leeftijden-programma’s verplicht in de database moeten worden opgenomen”. Beklaagde had het Programma hoe dan ook moeten classificeren.
De aanwezigheid van grof taalgebruik heeft geen effect op de leeftijdsclassificatie van het Programma. Die blijft AL, en het Programma mag daarmee op elk moment van de dag worden uitgezonden. Het uitzendtijdstip van het Programma was derhalve niet in strijd met de regels van Kijkwijzer.
7. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht gegrond.
De classificatie van Het Programma dient uit te komen op AL, met de toevoeging grof taalgebruik.
Beklaagde dient binnen vier weken na dagtekening van deze uitspraak de door de Klachtencommissie aangegeven classificatie zelf alsnog in te voeren in de database van het NICAM.
De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder B Klachtenreglement van het NICAM over tot de maatregel van waarschuwing, nu het de eerste keer is dat er een klacht tegen Beklaagde gegrond is verklaard.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de
Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 11 juli 2007
