Pixar Short Films Collection


Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)

Audiovisuele productie: DVD ‘Pixar Short Films Collection’, hierna te noemen: de Film

1. De procedure
Klager heeft op 30 april 2012 een klacht ingediend over de FIlm.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst op formele aspecten en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft tegen de klacht  verweer gevoerd bij brief van 23 juli 2012.  
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar vergadering van 28 augustus 2012.
Klager noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid zijn/haar standpunt mondeling toe te lichten.  

2. De bestreden audiovisuele productie
De Film bestaat uit meerdere korte animatiefilms. De Film is door Beklaagde niet geclassificeerd. Op de DVD staat het leeftijdspictogram AL vermeld.

3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën geweld en angst. Klager meent dat de classificatie AL te licht is voor het filmpje 'Jack Jack Attack'. Het tweejarige zoontje en het zoontje van bijna vier vonden het in brand vliegen van de baby erg eng. Het tweejarige zoontje van Klager moest ervan huilen en het andere zoontje wilde de dvd ineens niet meer zien.

4. Het verweer
Beklaagde geeft in haar verweerschrift, verkort weergegeven, het volgende aan. Van de DVD en Blu-ray Disk zijn in totaal 13.029 disks verkocht sinds 2006 en al die tijd hebben
vele kinderen van de korte filmpjes kunnen genieten. Beklaagde betreurt het dan ook zeer dat Klager een klacht heeft gestuurd over deze dvd. Beklaagde heeft het fragment zelf geclassificeerd en hoewel Beklaagde van mening is dat het moment dat de baby in brand vliegt, grappig moet zijn en dus onder de slapstick noemer kan vallen, kan Beklaagde de schadelijke gevolgen voor het kinderbrein niet goed inschatten. Indien het nodig mocht zijn, past Beklaagde de classificatie aan.

5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie heeft het thans geldende classificatieformulier zelf toegepast op de Film en behandelt hieronder de relevante vragen.  
Vraag 1.2.1. (Is het product een tekenfilm of animatie?) moet met ‘ja’ beantwoord worden.

In de inhoudscategorie angst moet vraag 3.1.1. (Komen er beelden van zeer angstige mensen voor) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. In de toelichting op de vragenlijst wordt onder zeer angstige mensen verstaan: mensen die overduidelijk zichtbaar angstig zijn met fysieke kenmerken als zweten, trillen, gillen, schreeuwen, paniek, massahysterie, in shock raken en sprakeloosheid. De Klachtencommissie merkt de oppas van de baby als zeer angstig aan. Zij gilt en is in paniek als de baby voor de eerste keer in brand vliegt en belt in paniek naar de ouders. Zij heeft grote ogen en ziet er radeloos uit. Vraag 3.1.2. (loopt het met de zeer angstige mensen steeds, dus in alle gevallen direct goed af?) moet met ‘nee’ beantwoord worden. Volgens de toelichting op de vragenlijst betekent dit dat de angstwekkende situaties in alle gevallen in dezelfde of eerstvolgende scène worden opgelost. Dit is volgens de Klachtencommissie niet het geval.  Vraag 3.4.1 (Komen er griezeleffecten in de productie voor?) moet naar het oordeel van de Klachtencommissie met ‘1 keer of vaker’ worden beantwoord. In de toelichting op de Vragenlijst wordt onder griezeleffecten verstaan: ‘alle elementen waarmee angst en/of weerzin bij de kijker kunnen worden opgewekt’. Griezeleffecten kunnen het gevolg zijn van acties van levende wezens (mensen, mensachtigen, fantasiewezens of dieren) of van bovennatuurlijke krachten. Griezeleffecten kunnen meer of minder hevig zijn.  De Klachtencommissie neemt hiertoe onder andere in aanmerking de scène waar de baby in brand vliegt. De Klachtencommissie is van mening dat met deze scènes angst bij de kijker wordt opgewekt en dat de griezeleffecten het gevolg zijn van bovennatuurlijke krachten.
Vraag 3.4.2. (Zijn de griezeleffecten hevig?) dient met 'nooit' beantwoord te worden. In de toelichting op de Vragenlijst staat dat hevige griezeleffecten zo intens zijn dat de kijker er moeilijk afstand van kan nemen. Bij hevige griezeleffecten gaat het vaak om situaties waarbij iets verschrikkelijks gebeurt of staat te gebeuren. Onder hevige griezeleffecten wordt onder andere verstaan: de onheilspellende sfeer in ‘The Sixth Sense’, de aanvallen van de vogels in ‘The Birds’, de man met de bijl in ‘The Shining’, het lijk bij ‘Jaws’ dat verschijnt voor het gat in de boot en de douchescène in ‘Psycho’.
De Klachtencommissie is van oordeel dat de griezeleffecten in de film niet hevig zijn, omdat geen sprake is van een dusdanig intense situatie dat de kijker er moeilijk afstand van kan nemen. De scènes in de Film haken naar het oordeel van de Klachtencommissie niet aan bij de in de toelichting op de vragenlijst genoemde  voorbeelden.

Vraag 3.12.1. (Spelen de angstwekkende scènes zich af in een realistische omgeving?) dient met '1 keer of vaker' te worden beantwoord. Zo is onder andere sprake van een woonkamer en een verhoorkamer van een politiebureau.
Vraag 3.12.2. (Komen er één of meer onrealistische personages voor in de angstwekkende scènes?) dient naar het oordeel van de Klachtencommissie met ‘ja’ te worden beantwoord. In de toelichting op de vragenlijst staat dat onrealistische personages afwijken van gewone mensen en gewone dieren door een ongewoon uiterlijk of door zeer bijzondere eigenschappen. Zij kunnen bijvoorbeeld op eigen kracht vliegen of zichzelf veranderen. De Klachtencommissie merkt de baby die in brand kan vliegen aan als een onrealistisch personage.

De beantwoording van bovengenoemde vragen leiden in een animatiefilm tot de classificatie 6 op basis van angst. 

De Klachtencommissie stelt vast dat de onderhavige Film op DVD is uitgebracht in 2007 en dat de Film daarbij niet is geclassificeerd met behulp van het toen geldende classificatieformulier van het NICAM.  
Volgens artikel 1 van het Algemeen Reglement van het NICAM moet een aangesloten instelling, die verantwoordelijk is voor de openbaarmaking van een audiovisueel product, ieder product classificeren met behulp van het classificatiesysteem van het NICAM. Dit betekent dat Beklaagde in strijd met de bovengenoemde hoofdregel uit het Algemeen reglement heeft gehandeld.   Het voeren van Kijkwijzerpictogrammen, zonder dat daaraan een daadwerkelijke classificatie is voorafgegaan, acht de Klachtencommissie onzorgvuldig. Doordat Beklaagde ten onrechte het leeftijdspictogram AL heeft gebruikt, is Klager verkeerd voorgelicht over de mogelijke schadelijke elementen in de Film.

Gelet op het voorgaande beslist de Klachtencommissie als volgt.

6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht gegrond. De Film was bij de release op DVD niet geclassificeerd.   
De classificatie van de Film komt uit op 6 op basis van de inhoudscategorie angst.

Beklaagde dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak de door de Klachtencommissie aangegeven classificatie zelf alsnog in te voeren in de database van het NICAM.

Beklaagde dient bij de eerstvolgende release van de DVD/Video ervoor te zorgen dat de inlay de correcte classificatie vertoont. Indien er tussentijds een herdruk van de omslag plaatsvindt, dient deze de correcte classificatie te vermelden.

Tevens dient Beklaagde er zorg voor te dragen dat alle eventuele reclame- en overige uitingen met betrekking tot de DVD de correcte classificatie vermelden.

De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn van de Klachtencommissie van het NICAM. Daarbij is mede van belang dat in eerdere uitspraken (klachtnummer 100826.01 ‘Tarzan’ en 110928.03 'Fright Night') klachten tegen Beklaagde gegrond zijn verklaard.  
De Sanctierichtlijn gaat uit van twee soorten overtredingen, te weten categorie A: ‘inhoudelijke overtredingen’ en categorie B, ‘overtredingen in de uitvoering’. De hoogte van de boete wordt vastgesteld door middel van een puntensysteem. De overtreding van Beklaagde -het niet classificeren van de Film- valt onder categorie A. Beklaagde is een landelijk opererende DVD- en videodistributeur, waarvoor elk punt in categorie A € 2.000,- bedraagt.

Het ten onrechte niet classificeren van de Film brengt volgens de Sanctierichtlijn zes punten met zich mee; voor Beklaagde betekent dit derhalve een boete van € 12.000,-.  
De Klachtencommissie is van oordeel dat geen sprake is van verzachtende omstandigheden. Het leeftijdspictogram AL vermeldt geen correcte classificatie op het moment dat de DVD is uitgebracht waardoor de informatievoorziening aan de consument niet correct is geweest.  

De boete voor Beklaagde bedraagt derhalve € 12.000,--.  

Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt gescheiden toegezonden.

Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.  


 



 

Alle leeftijden

Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 6 jaar

Voor kinderen jonger dan 6 kan het schadelijk zijn om beelden te zien van geweld, enge dieren of fantasiefiguren (zoals monsters en heksen) of van verwondingen. Kinderen onder de 6 hebben nog veel moeite om het verschil tussen ‘echt’ en ‘nep’ te zien.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 9 jaar

Voor kinderen jonger dan 9 kan het schadelijk zijn om griezelige beelden te zien, geweld tegen kinderen of dieren, of slachtoffers van bijvoorbeeld een ramp of oorlog.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 12 jaar

Beelden van hard geweld, bloederige wonden, lijken, mensen of dieren die doodsbang zijn, of beelden van alcohol/drugs, discriminatie of seks kunnen schadelijk zijn voor kinderen jonger dan 12.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 14 jaar

Beelden van gevaarlijk gedrag (zoals stunts en challenges) kunnen schadelijk zijn voor jongeren onder de 14. Ook horrorfilms (zowel realistische als onrealistische) zijn mogelijk schadelijk.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 16 jaar

Beelden van heftig geweld, horror, (expliciete) seks en verheerlijking van alcohol en drugs kunnen schadelijk zijn voor pubers van rond de 16. Ze zijn op zoek naar hun eigen grenzen, en naar spanning en sensatie. De invloed van hun leeftijdsgenoten is groot.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 18 jaar

Het leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.

Lees meer

Geweld

Er kunnen allerlei soorten geweld voorkomen in producties. Van slaan en schoppen tot schieten, martelen of seksueel geweld. De algemene regel is: hoe heftiger het geweld, hoe hoger de leeftijd. Ook wordt er gekeken naar hoe hard en hoe écht het geweld is, en of er bloed te zien is.

Lees meer

Angst

In de categorie angst kun je verschillende dingen tegenkomen: van verwondingen en lijken tot dierenleed, griezelige geluiden en horror. Maar ook aangrijpende beelden van zelfdoding of zelfbeschadiging. Net zoals bij geweld geldt: hoe echter en duidelijker iets in beeld komt, hoe hoger de leeftijd.

Lees meer

Seks

Het zien van seks kan jongeren, die hun (seksuele) identiteit aan het ontwikkelen zijn, een verkeerd beeld geven van wat 'normaal' is. Hoe ver een seksuele handeling gaat, en hoe vaak en duidelijk het in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.

Lees meer

Grof taalgebruik

Grof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.

Lees meer

Discriminatie

Discriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.

Lees meer

Roken, alcohol en drugs

Als in een film of serie wordt gerookt, veel alcohol wordt gedronken of drugs worden gebruikt, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.

Lees meer

Gevaarlijke challenges of stunts

Het pictogram voor gevaarlijk gedrag geeft aan dat er gevaarlijke challenges of stunts voorkomen.

Lees meer

Geweld

De game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.

Angst

Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.

Seks

Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.

Drugs

De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.

Discriminatie

Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.

Grof taalgebruik

Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18. 

PEGI 3

PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.

PEGI 7

Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.

PEGI 12

Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.

PEGI 16

Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.

PEGI 18

PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.

Gokken

De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.

In-game aankopen

De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties. 

Selecteer een taal