Klachtnummer: 061028.01
Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: film ‘Poltergeist’, hierna te noemen: de Film, uitgezonden op 28 oktober 2006 om 20.00 uur
1. De procedure
Klager heeft op 30 oktober 2006 een klacht ingediend over de Film, aangevuld bij e-mail van 31 oktober 2006.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft bij brief van 5 januari 2007 verweer gevoerd.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 17 januari 2006.
Klager noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid zijn/haar standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Film is geclassificeerd met behulp van het classificatieformulier versie 1.2 en heeft de classificatie ‘let op met kinderen tot twaalf jaar’ (12) op basis van angst (pictogram: spinnetje).
3. De klacht
Klager is verbaasd dat de classificatie van de Film 12 is. De DVD wordt elders aangeboden met het pictogram 16 en volgens Klager is de Film inderdaad zo eng dat deze de classificatie 16 moet hebben en niet om 20.00 uur ’s avonds moet worden uitgezonden.
4. Het verweer
In het verweerschrift voert Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.
De Film is door een codeur geclassificeerd die destijds bij Beklaagde in dienst was. Deze codeur is bij de oprichting van het NICAM betrokken geweest en had een sterke betrokkenheid bij het NICAM. Daarom heeft Beklaagde geen reden gehad om te twijfelen aan de classificatie.
5. De mondelinge behandeling
Beklaagde geeft aan dat er bij de classificatie van de Film een fout is gemaakt. Zij benadrukt dat de codeur in kwestie zeer betrokken was bij het NICAM, waardoor Beklaagde ervan uitging dat de classificatie in orde was.
6. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht.
Om de classificatie van de Film vast te stellen past de Klachtencommissie het classificatieformulier toe op de Aflevering. De Klachtencommissie heeft gebruik gemaakt van het classificatieformulier 4.0 Deze versie van het vragenformulier is sinds 11 september 2006 in werking en verschilt inhoudelijk nauwelijks van versie 1.2 Versie 4.0 kent een efficiëntere routing. Dit komt onder andere doordat vragen, die niet tot een hogere classificatie leiden, wegvallen tijdens het invullen. Ook zijn er vragen samengevoegd. Deze technische aanpassingen hebben echter geen invloed op de uiteindelijke classificatie. De Klachtencommissie behandelt hieronder de relevante vragen.
Binnen de inhoudscategorie angst moet vraag 3.1.1. (Zijn er beelden van angstige mensen?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Hierbij wijst de Klachtencommissie op de kinderen die bang zijn door de griezeleffecten in hun huis. Vraag 3.3.2. (Komen er ernstige verwondingen voor in de productie?) moet eveneens met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hier op de scène waarin de huid van het gezicht van een man wordt gepeld. Vraag 3.5.1. (Komen er hevige griezeleffecten in de productie voor?) moet met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Hierbij wijst de Klachtencommissie op de bovengenoemde scène in het huis, de scène waarin de huid van een gezicht wordt gehaald, en de scène waarin een verdwenen meisje wordt ‘teruggehaald’ met behulp van bovennatuurlijke krachten. Maar ook later in de Film zijn er als gevolg van buitenaardse monsters nog griezeleffecten te zichtbaar. Vraag 3.6.1. (Spelen de angstwekkende situaties zich af in een realistische omgeving?) moet eveneens met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden aangezien de Film zich afspeelt in een woonhuis.
Door bovenstaande beantwoording komt de classificatie voor angst uit op 16. Aan gezien dit de hoogste leeftijdsclassificatie is, komt de rest van de vragen in deze categorie te vervallen.
De overige inhoudscategorieën zijn niet van toepassing op de Aflevering.
De classificatie voor de Aflevering komt hiermee uit op 16, op basis van de inhoudscategorie angst.
De classificatie 16 heeft als consequentie dat de Film conform artikel 5.1. Deelreglement Televisie alleen na 22.00 uur mag worden uitgezonden.
7. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht gegrond. De classificatie dient uit te komen op 16 op basis van angst, met als gevolg dat de Film op een te vroeg tijdstip is uitgezonden.
Beklaagde dient binnen vier weken na dagtekening van deze uitspraak de door de Klachtencommissie aangegeven classificatie 16 in combinatie met het inhoudspictogram voor angst zelf alsnog in te voeren in de database van het NICAM.
De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in eerdere uitspraken (onder andere klachtnr. 060425.01 ‘promo Temptation Island’ en 060113.01 ‘promo Vrijdag de 13e‘) jegens Beklaagde klachten gegrond zijn verklaard. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn.
De overtreding valt binnen de categorie A ‘inhoudelijke overtredingen’; de Film is fout geclassificeerd. Beklaagde is een landelijk opererende omroep, waarvoor elk punt € 2000 bedraagt. De onderhavige overtreding brengt volgens de Sanctierichtlijn voor Beklaagde een boete van € 2000 met zich mee.
In bovengenoemde Sanctierichtlijn staat opgenomen dat de Klachtencommissie de mogelijkheid heeft de correctiefactor toe te passen. Afhankelijk van de mate van verwijtbaarheid kan de correctiefactor naar boven dan wel naar beneden worden bijgesteld. Eén van de factoren die bij het bepalen van de correctiefactor een rol kan spelen, is het aantal klachten dat reeds eerder tegen een Beklaagde gegrond is verklaard. Nu de Sanctierichtlijn op 15 november 2004 in werking is getreden, en er diverse malen klachten tegen Beklaagde gegrond zijn verklaard en boetes zijn opgelegd, zal de Klachtencommissie inderdaad de correctiefactor toepassen. De Klachtencommissie stelt de correctiefactor vast op 1,5 waardoor de boete voor Beklaagde € 3000,- bedraagt.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de
Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 23 februari 2007