Klachtnummer: 060905.01

 

Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)

 

Audiovisuele productie: promo voor ‘Crime Scene Investigation’, hierna te noemen: de Serie, uitgezonden op 3 september 2006 omstreeks 17:45 uur op RTL 4, hierna te noemen: de Promo

 

1. De procedure
Klager heeft bij e-mail van 5 september 2006 een klacht ingediend over de Promo.

De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.

Beklaagde heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij brief van 8 november 2006.

De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 15 november 2006.

Klager noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid zijn/haar standpunt mondeling toe te lichten.

 

2. De bestreden audiovisuele productie
De Promo is samengesteld uit beelden van een aflevering van de Serie. De classificatie van de serie is ‘let op met kinderen tot 12 jaar’ (12), op basis van geweld (pictogram: vuistje), angst (pictogram: spinnetje) en grof taalgebruik (pictogram: schreeuwend mannetje).
 
3. De klacht
Klager geeft aan dat op zondag 3 september 2006 om 17:45 uur een promo voor de Serie is uitgezonden, waarin behoorlijk heftige scènes te zien zijn, namelijk een vermoorde vrouw, de bekende inwendige beelden van een lichaam en meer. Klager acht de kans zeer groot dat op dat moment kinderen naar de televisie kijken. Het lijkt de laatste jaren meer en meer gewoonte te worden om vooraankondigingen met mogelijk schokkende beelden vroeg uit te zenden.
 
4. Het verweer
In haar verweerschrift geeft Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.

De klacht is volgens Beklaagde niet gespecificeerd naar bepaalde categorieën, zoals die door het NICAM zijn geformuleerd, te weten geweld, angst, seks, drugs- en/of alcoholmisbruik, discriminatie of grof taalgebruik.

RTL 5 zendt de Serie elke zondagavond om 20:30 uur uit. Voorafgaand aan de uitzending worden ter aankondiging van de inhoud van de Aflevering vooraankondigingen –zogenaamde promo’s- uitgezonden.

In de Promo wordt gedurende enkele seconden een weergave gegeven van de inhoud van de Aflevering. In het overzicht worden beelden vertoond van een vermoorde vrouw. De inspecteur van de Serie laat weten dat zij zal onderzoeken wat er heeft plaatsgevonden. Er worden geen gewelddadige beelden of angstige scènes getoond.

Beklaagde heeft de Serie conform het NICAM classificatieformulier geclassificeerd. Het resultaat is de leeftijdsclassificatie 12 op basis van geweld, angst en grof taalgebruik. In het overzicht worden de bijbehorende pictogrammen vertoond.

Conform het promobeleid van het NICAM volgt de promo in principe de classificatie van het programma waarvan de promo is afgeleid. De omroepinstelling heeft echter de mogelijkheid om een promo te maken waarin geen –volgens de normen van het NICAM– mogelijk schadelijke beelden voor kinderen jonger dan 12 zijn opgenomen. In dat geval moet de promo apart worden geclassificeerd dan wel beoordeeld. Beklaagde heeft van die mogelijkheid gebruik gemaakt door de Promo zodanig samen te stellen dat deze in principe op elk tijdstip kan worden uitgezonden. De classificatie hoeft niet in de database te worden ingevoerd.

Het is voor een televisiezender essentieel om door middel van promo’s het publiek te informeren welke programma’s op latere tijdstippen worden uitgezonden. Omdat de zender RTL 4 het publiek al voor 20:00 uur wil informeren over de Serie heeft zij de Promo zodanig geproduceerd dat deze geen  –volgens de normen van het NICAM- mogelijk schadelijke beelden voor kinderen jonger dan 12 bevat. In dat geval mogen de beelden voor 20:00 uur worden uitgezonden.

Op grond van gebrek aan motivering dient de klacht niet-ontvankelijk te worden verklaard. Mocht de Klachtencommissie oordelen dat Klager wel ontvankelijk is, dient de klacht op grond van voornoemde argumenten ongegrond te worden verklaard.

 

5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht. Daarbij merkt de Klachtencommissie op dat de klachtenprocedure van het NICAM bewust zeer laagdrempelig is van opzet. De onderhavige klacht is door de Klachtencommissie voldoende bevonden om in behandeling te nemen.

De Klachtencommissie overweegt het volgende.

Op 1 juli 2006 zijn de nieuwe reglementen van het NICAM in werking getreden. Het beleid ten aanzien van promo’s in inhoudelijk niet veranderd. Wel is de formulering gewijzigd. In het Deelreglement Televisie van het NICAM, zegt artikel 10 dat promo’s op televisie niet geclassificeerd hoeven te worden. Om te kunnen bepalen op welk uitzendtijdstip, in de zin van artikel 3 lid 1 van hetzelfde Deelreglement, een promo mag worden uitgezonden, dient de omroepinstelling de promo te beoordelen conform artikel 4 van het onderhavige reglement. In artikel 3 lid 1 Deelreglement Televisie staat dat de omroepinstelling programmaonderdelen die op basis van leeftijds- en inhoudsaanduidingen niet bestemd zijn voor vertoning aan personen beneden de leeftijd van 12, onderscheidenlijk 16 jaar niet mag uitzenden voor 20:00 uur respectievelijk 22:00 uur. De promo dient altijd de classificatie van het hoofdproduct te vermelden.

Als gevolg van bovenstaande regel, toetst de Klachtencommissie, indien er een klacht wordt ingediend over een promo, of deze op een juist tijdstip is uitgezonden.

Ten aanzien van de inhoudscategorie geweld is de Klachtencommissie van mening dat de Promo elementen bevat die binnen het Kijkwijzer classificatiesysteem tot de classificatie 6 leiden. Aan het begin van de Promo wordt een man in zijn bed neergeschoten, echter de Klachtencommissie is van oordeel dat dit geweld in de zin van Kijkwijzer niet als indringend kan worden aangemerkt. Voorbeelden van geweld dat wel indringend is, zijn: de man-tegen-man-gevechten in Charlie’s Angels en The Matrix, de zwaardgevechten in The Last Sumarai, de schietscènes in Nikita en Miami Vice en de boksscènes in Rocky. De schietscène aan het begin van de Promo kan, zeker ook gezien de korte duur, daar niet mee vergeleken worden.

Het beeld van de vermoorde vrouw in de Promo of meer in het algemeen het beeld van een lijk leidt binnen het systeem van Kijkwijzer niet tot een classificatie wanneer daar geen geweld aan vooraf is gegaan en het geen ernstig gehavend lijk betreft.

De overige inhoudscategorieën van Kijkwijzer zijn op de onderhavige Promo niet van toepassing.

De Klachtencommissie komt dientengevolge tot de conclusie dat de Promo op basis van geweld schadelijke elementen bevat voor kinderen jonger dan 6 jaar.

Beklaagde heeft niet in strijd gehandeld met bovengenoemd artikel 3 lid 1 Deelreglement Televisie van het NICAM, nu daaruit volgt dat programmaonderdelen met de leeftijdsclassificatie AL en 6 op ieder tijdstip mogen worden uitgezonden.

 

6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht over de Promo ongegrond. De Promo mocht om 17:45 uur worden uitgezonden.

Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de

Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.

 


Hilversum, 13 december 2006

 

Alle leeftijden

Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 6 jaar

Voor kinderen jonger dan 6 kan het schadelijk zijn om beelden te zien van geweld, enge dieren of fantasiefiguren (zoals monsters en heksen) of van verwondingen. Kinderen onder de 6 hebben nog veel moeite om het verschil tussen ‘echt’ en ‘nep’ te zien.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 9 jaar

Voor kinderen jonger dan 9 kan het schadelijk zijn om griezelige beelden te zien, geweld tegen kinderen of dieren, of slachtoffers van bijvoorbeeld een ramp of oorlog.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 12 jaar

Beelden van hard geweld, bloederige wonden, lijken, mensen of dieren die doodsbang zijn, of beelden van alcohol/drugs, discriminatie of seks kunnen schadelijk zijn voor kinderen jonger dan 12.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 14 jaar

Beelden van gevaarlijk gedrag (zoals stunts en challenges) kunnen schadelijk zijn voor jongeren onder de 14. Ook horrorfilms (zowel realistische als onrealistische) zijn mogelijk schadelijk.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 16 jaar

Beelden van heftig geweld, horror, (expliciete) seks en verheerlijking van alcohol en drugs kunnen schadelijk zijn voor pubers van rond de 16. Ze zijn op zoek naar hun eigen grenzen, en naar spanning en sensatie. De invloed van hun leeftijdsgenoten is groot.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 18 jaar

Het leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.

Lees meer

Geweld

Er kunnen allerlei soorten geweld voorkomen in producties. Van slaan en schoppen tot schieten, martelen of seksueel geweld. De algemene regel is: hoe heftiger het geweld, hoe hoger de leeftijd. Ook wordt er gekeken naar hoe hard en hoe écht het geweld is, en of er bloed te zien is.

Lees meer

Angst

In de categorie angst kun je verschillende dingen tegenkomen: van verwondingen en lijken tot dierenleed, griezelige geluiden en horror. Maar ook aangrijpende beelden van zelfdoding of zelfbeschadiging. Net zoals bij geweld geldt: hoe echter en duidelijker iets in beeld komt, hoe hoger de leeftijd.

Lees meer

Seks

Het zien van seks kan jongeren, die hun (seksuele) identiteit aan het ontwikkelen zijn, een verkeerd beeld geven van wat 'normaal' is. Hoe ver een seksuele handeling gaat, en hoe vaak en duidelijk het in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.

Lees meer

Grof taalgebruik

Grof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.

Lees meer

Discriminatie

Discriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.

Lees meer

Roken, alcohol en drugs

Als in een film of serie wordt gerookt, veel alcohol wordt gedronken of drugs worden gebruikt, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.

Lees meer

Gevaarlijke challenges of stunts

Het pictogram voor gevaarlijk gedrag geeft aan dat er gevaarlijke challenges of stunts voorkomen.

Lees meer

Geweld

De game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.

Angst

Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.

Seks

Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.

Drugs

De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.

Discriminatie

Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.

Grof taalgebruik

Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18. 

PEGI 3

PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.

PEGI 7

Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.

PEGI 12

Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.

PEGI 16

Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.

PEGI 18

PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.

Gokken

De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.

In-game aankopen

De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties. 

Selecteer een taal