Klachtnummer: 070225.02

 

Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)

 

Audiovisuele productie: promo voor de serie ‘Rome’, uitgezonden op 24 februari 2007 om 17.00 uur, hierna te noemen: de Promo

 

1. De procedure
Klaagster heeft op 25 februari 2007 een klacht ingediend over de Promo.

De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.

Beklaagde heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij e-mail van 5 april 2007.

De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 18 april 2007.

Klaagster noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten.

 

2. De bestreden audiovisuele productie
De Promo is samengesteld uit verscheidene fragmenten uit de serie Rome. De serie zelf heeft de classificatie ‘let op met kinderen tot 16 jaar’ (16) op basis van geweld (pictogram: vuistje) en grof taalgebruik (pictogram: schreeuwend mannetje). Deze classificatie is opgenomen in de database van het NICAM.

 

3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën geweld en angst.

Klaagster voert aan dat de Promo om 17.00 uur voor het programma ‘De Tuinruimers’ is uitgezonden. Dit was voor Klaagster en haar zoontje van 5 jaar totaal onacceptabel. Klaagster zag alleen maar mensen met bebloede gezichten en dergelijke. Klaagster kon helaas niet meer wegzappen. 

 

4. Het verweer
In haar verweerschrift geeft Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.

Beklaagde is van mening dat de beelden in de Promo niet passend zijn voor kinderen tot 12 jaar. Een medewerker van de promoafdeling heeft de Promo beoordeeld op 12. Er is echter een fout opgetreden in de interne communicatie

betreffende de leeftijdsaanduiding richting de afdeling die promo’s inplant in het uitzendschema. Hierdoor is de Promo op een verkeerd tijdstip uitgezonden. Inmiddels heeft er overleg plaatsgevonden om te voorkomen dat een dergelijke fout in de toekomst nogmaals voorkomt.

 

5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klaagster ontvankelijk in haar klacht.

 

De Klachtencommissie overweegt het volgende.

Op 1 juli 2006 zijn de nieuwe reglementen van het NICAM in werking getreden. Het beleid ten aanzien van promo’s is inhoudelijk niet veranderd. Wel is de formulering
gewijzigd. In het Deelreglement Televisie van het NICAM, zegt artikel 10 dat promo’s op televisie niet geclassificeerd hoeven te worden. Om te kunnen bepalen op welk uitzendtijdstip, in de zin van artikel 3 lid 1 van hetzelfde Deelreglement, een promo mag worden uitgezonden, dient de omroepinstelling de promo te beoordelen conform artikel 4 van het onderhavige reglement. In artikel 3 lid 1 Deelreglement Televisie staat dat de omroepinstelling programmaonderdelen die op basis van leeftijds- en inhoudsaanduidingen niet bestemd zijn voor vertoning aan personen beneden de leeftijd van 12, onderscheidenlijk 16 jaar niet mag uitzenden voor 20:00 uur respectievelijk 22:00 uur. De promo dient altijd de classificatie van het hoofdproduct te vermelden.

Als gevolg van bovenstaande regel, toetst de Klachtencommissie, indien een klacht wordt ingediend over een Promo, of deze op een juist tijdstip is uitgezonden.

Ten aanzien van de inhoudscategorie geweld is de Klachtencommissie van mening dat de Promo niet alleen beelden laat zien met indringend geweld, maar dat er tevens beelden zijn van ernstige verwondingen als gevolg van deze geweldsacties.
Bovendien zijn de zichtbare geweldshandelingen door mensen uitvoerbaar.
De Klachtencommissie wijst op de beelden waarin een man die vastgeketend is, met een zweep wordt geslagen. Het lichaam van de man vertoond over het hele lichaam verwondingen en moet aangemerkt worden als beursgeslagen. Later in de Promo zijn meerdere flitsen te zien van onder andere een ernstig verwonde vrouw met een bebloed gezicht, en een persoon die ernstig gewond op de grond valt.
De aanwezigheid van indringend geweld dat leidt tot ernstige verwondingen en uitvoerbaar is, leidt tot de classificatie 16.

Gezien het vorenstaande heeft Beklaagde de Promo ten onrechte uitgezonden vóór 20:00 uur, waardoor zij in strijd heeft gehandeld met artikel 3.1 Deelreglement Televisie van het NICAM. Op basis van dit artikel mocht Beklaagde de Promo zelfs niet voor 22.00 uur uitzenden, nu de leeftijdsclassificatie van de Promo 16 moet zijn.

Het uitzendtijdstip van 17.00 uur is, gezien de inhoud van de Promo zeer ongelukkig. Het is een moment waarop mag worden aangenomen dat kinderen, al dan niet met ouders of verzorgers, televisie kijken. Aangezien promo’s onaangekondigd worden uitgezonden, kunnen kijkers zich niet voorbereiden op de beelden. Bovendien is 17.00 uur een tijdstip waarop volgens artikel 3 lid 1 Deelreglement Televisie alleen producties met de classificatie AL en 6 mogen worden uitgezonden. Nu met

bovenstaande beoordeling de classificatie van de Promo op 16 zou uitkomen, is er sprake van een verschil van ten minste twee leeftijdscategorieën. De Klachtencommissie is dan ook van oordeel dat Beklaagde onzorgvuldig heeft gehandeld. Beklaagde was weliswaar op grond van artikel 10 lid 1 Deelreglement Televisie niet verplicht de Promo te classificeren, maar de Promo diende wel beoordeeld te worden, wat betekent dat er getoetst wordt op mogelijke schadelijkheid voor jeugdigen met inachtneming van Kijkwijzer, echter zonder de vragenlijst in te vullen.

 

6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht over de Promo gegrond. De Promo had conform de reglementen van het NICAM niet voor 22.00 uur uitgezonden mogen worden.

De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in eerdere uitspraken (onder andere klachtnr. 060425.01 ‘promo Temptation Island’ en 060113.01 ‘promo Vrijdag de 13e’) jegens Beklaagde klachten gegrond zijn verklaard. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn.

De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘inhoudelijke overtredingen’; de Promo is op een verkeerd tijdstip uitgezonden. Beklaagde is een landelijk opererende omroep. Het op een verkeerd tijdstip uitzenden van de Promo brengt volgens de Sanctierichtlijn voor Beklaagde een boete van € 2000, - met zich mee.

Wanneer de originele classificatie en het oordeel van de Klachtencommissie twee of meer leeftijdscategorieën verschillen, brengt dat volgens de Sanctierichtlijn zes punten met zich mee. Nu de leeftijdscategorie van de Promo 16 moet zijn, en de Promo op een tijdstip is uitgezonden die een classificatie AL of 6 veronderstelt, resulteert dit voor Beklaagde in een boete van € 12000, -.

Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt gescheiden toegezonden.

In bovengenoemde Sanctierichtlijn staat opgenomen dat de Klachtencommissie de mogelijkheid heeft de correctiefactor toe te passen. Afhankelijk van de mate van verwijtbaarheid kan de correctiefactor hoger dan wel lager dan 1 worden vastgesteld. In uitspraak 060425.01 ‘promo Temptation Island’ heeft de Klachtencommissie de correctiefactor naar boven vastgesteld vanwege het aantal klachten dat eerder jegens Beklaagde gegrond is verklaard. Gezien de hoogte van de onderhavige boete, zal de Klachtencommissie de correctiefactor in deze niet toepassen.


Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de
Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.


Hilversum, 1 juni 2007


Alle leeftijden

Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 6 jaar

Voor kinderen jonger dan 6 kan het schadelijk zijn om beelden te zien van geweld, enge dieren of fantasiefiguren (zoals monsters en heksen) of van verwondingen. Kinderen onder de 6 hebben nog veel moeite om het verschil tussen ‘echt’ en ‘nep’ te zien.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 9 jaar

Voor kinderen jonger dan 9 kan het schadelijk zijn om griezelige beelden te zien, geweld tegen kinderen of dieren, of slachtoffers van bijvoorbeeld een ramp of oorlog.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 12 jaar

Beelden van hard geweld, bloederige wonden, lijken, mensen of dieren die doodsbang zijn, of beelden van alcohol/drugs, discriminatie of seks kunnen schadelijk zijn voor kinderen jonger dan 12.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 14 jaar

Beelden van gevaarlijk gedrag (zoals stunts en challenges) kunnen schadelijk zijn voor jongeren onder de 14. Ook horrorfilms (zowel realistische als onrealistische) zijn mogelijk schadelijk.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 16 jaar

Beelden van heftig geweld, horror, (expliciete) seks en verheerlijking van alcohol en drugs kunnen schadelijk zijn voor pubers van rond de 16. Ze zijn op zoek naar hun eigen grenzen, en naar spanning en sensatie. De invloed van hun leeftijdsgenoten is groot.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 18 jaar

Het leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.

Lees meer

Geweld

Er kunnen allerlei soorten geweld voorkomen in producties. Van slaan en schoppen tot schieten, martelen of seksueel geweld. De algemene regel is: hoe heftiger het geweld, hoe hoger de leeftijd. Ook wordt er gekeken naar hoe hard en hoe écht het geweld is, en of er bloed te zien is.

Lees meer

Angst

In de categorie angst kun je verschillende dingen tegenkomen: van verwondingen en lijken tot dierenleed, griezelige geluiden en horror. Maar ook aangrijpende beelden van zelfdoding of zelfbeschadiging. Net zoals bij geweld geldt: hoe echter en duidelijker iets in beeld komt, hoe hoger de leeftijd.

Lees meer

Seks

Het zien van seks kan jongeren, die hun (seksuele) identiteit aan het ontwikkelen zijn, een verkeerd beeld geven van wat 'normaal' is. Hoe ver een seksuele handeling gaat, en hoe vaak en duidelijk het in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.

Lees meer

Grof taalgebruik

Grof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.

Lees meer

Discriminatie

Discriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.

Lees meer

Roken, alcohol en drugs

Als in een film of serie wordt gerookt, veel alcohol wordt gedronken of drugs worden gebruikt, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.

Lees meer

Gevaarlijke challenges of stunts

Het pictogram voor gevaarlijk gedrag geeft aan dat er gevaarlijke challenges of stunts voorkomen.

Lees meer

Geweld

De game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.

Angst

Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.

Seks

Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.

Drugs

De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.

Discriminatie

Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.

Grof taalgebruik

Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18. 

PEGI 3

PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.

PEGI 7

Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.

PEGI 12

Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.

PEGI 16

Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.

PEGI 18

PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.

Gokken

De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.

In-game aankopen

De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties. 

Selecteer een taal