Klachtnummer: 051114.04
Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: promo voor een aantal films van Stephen King, uitgezonden op 14 november 2005 rond 19.30 uur, hierna te noemen: de Promo
1. De procedure
Klaagster heeft op 14 november 2005 een klacht ingediend over de Promo.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 6 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij brief van 19 december 2005.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 18 januari 2006.
Klaagster noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
In de Promo worden er scènes uit verscheidene Stephen King films vertoond. Uit de database van het NICAM blijkt dat Beklaagde een vijftal Stephen King films heeft geclassificeerd variërend van de leeftijdsclassificatie 12 jaar tot en met 16 jaar.
3. De klacht
Klaagster voert aan dat de Promo tijdens de reclameblokken van het programma “RTL Boulevard” en tijdens het reclameblok van het programma “Kees & Co” is uitgezonden. De Promo bevatte volgens Klaagster enge beelden die niet voor jeugdige kijkers bestemd zijn
4. Het verweer
In haar verweerschrift geeft Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.
Beklaagde stelt dat de Promo beelden uit meerdere ‘Stephen King’ films bevat. Deze films hebben de classificatie ‘let op met kinderen tot 12 jaar’ (12) of de classificatie ‘let op met kinderen tot 16 jaar’ (16). Beklaagde geeft aan dat zij conform het promobeleid van het NICAM de Promo dusdanig heeft samengesteld dat deze geen mogelijke schadelijke beelden voor kinderen jonger dan 12 of 16 bevat. Beklaagde heeft de Promo geclassificeerd en is uitgekomen op de classificatie ‘let op met kinderen tot 6 jaar’ (6) op basis van de inhoudscategorieën geweld en angst. Deze classificatie heeft Beklaagde niet in de database van het NICAM opgenomen, daar ze hier niet toe verplicht is. Beklaagde is gezien het vorenstaande van mening dat zij in overeenstemming met het Algemeen Reglement van het NICAM de Promo heeft geclassificeerd en conform het Deelreglement Televisie van het NICAM de Promo rond 19:30 uur heeft uitgezonden.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klaagster ontvankelijk in haar klacht.
De Klachtencommissie overweegt het volgende.
Artikel 5.1 Deelreglement Televisie van het NICAM, dat tevens van toepassing is op promo’s op televisie, zegt dat omroepinstellingen programmaonderdelen die op basis van leeftijds- en inhoudsaanduidingen niet bestemd zijn voor vertoning aan personen beneden de leeftijd van 12, onderscheidenlijk 16 jaar niet uit mogen zenden voor 20.00 uur respectievelijk 22.00 uur.
Het beleid ten aanzien van promo’s op televisie van het NICAM is sinds 1 oktober 2003 van kracht en in oktober 2004 wederom door het bureau van het NICAM bevestigd. Het beleid luidt als volgt:
- de omroepinstelling kan de promo de leeftijdsclassificatie en het daaraan verbonden uitzendtijdstip van het hoofdproduct laten volgen, de omroepinstelling hoeft in dit geval verder geen actie te ondernemen;
- als de omroepinstelling een promo die afgeleid is van een hoofdproduct met als classificatie 12 of 16 jaar eerder wil uitzenden dan 20:00 uur, dan wel 22:00 uur dient zij deze promo zo samen te stellen dat de schadelijke elementen slechts leiden tot een lagere leeftijdscategorie. Om de gewenste leeftijdscategorie te controleren dient de omroepinstelling de promo, al dan niet aan de hand van het classificatieformulier, te classificeren óf te beoordelen. Het resultaat van de classificatie dan wel beoordeling hoeft de omroepinstelling niet in te voeren in de database van het NICAM.
Ingevolge dit beleid zal, indien er een klacht wordt ingediend over een promo, de Klachtencommissie toetsen of de promo op een juist tijdstip is uitgezonden.
Om tot een dergelijke beoordeling te komen, dient de Klachtencommissie te toetsen of de Beklaagde voor de Promo in redelijkheid heeft kunnen afwijken van de classificatie van het Hoofdproduct, waardoor een uitzendtijdstip van vóór 20:00 uur gerechtvaardigd is.
De Promo is afgeleid van een aantal films die de leeftijdsclassificatie 12 of 16 hebben.
Ten aanzien van de inhoudscategorie angst is de Klachtencommissie van mening dat de Promo elementen bevat die op grond van deze inhoudscategorie tot de classificatie 12 leiden. Er komen in de Promo beelden van zeer angstige mensen voor waarbij niet te zien is dat het direct goed met ze afloopt; de Klachtencommissie doelt hier met name op de beelden van een vrouw in een bed en de beelden van een jongetje. Daarnaast is de Klachtencommissie van mening dat er ernstige verwondingen voorkomen in de productie, waarbij zij doelt op de vrouw die onder het bloed zit. Ook bevat de Promo extreem angstaanjagende geluiden en/of muziekeffecten.
Bovendien acht de Klachtencommissie het element alledaagse omgeving aanwezig. Immers, de gehele Promo speelt zich niet af in een (ver) verleden. Tevens is er geen sprake van een zogenaamde fantasy zoals bedoeld in de ‘Handleiding voor Kijkwijzer codeurs; Toelichting op vragenlijst 1.2’.
Gezien het vorenstaande heeft Beklaagde de Promo ten onrechte uitgezonden vóór 20:00 uur, waardoor zij in strijd heeft gehandeld met artikel 5.1 Deelreglement Televisie van het NICAM.
6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht over de Promo gegrond. De Promo is niet conform de reglementen van het NICAM uitgezonden.
De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in eerdere uitspraken jegens Beklaagde een boete is opgelegd. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de nieuwe Sanctierichtlijn, die op 15 november 2004 algemeen bekend is gemaakt.
De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘inhoudelijke overtredingen’; de Promo is op een verkeerd tijdstip uitgezonden. Beklaagde is een landelijk opererende omroep. Het op een verkeerd tijdstip uitzenden van de Promo brengt volgens de Sanctierichtlijn voor Beklaagde een boete van € 2000, - met zich mee.
De boete komt derhalve uit op € 2000, -
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 15 februari 2006