Klachtnummer: 070212.01
Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: promo ‘Van Speijk’, uitgezonden op 11 februari 2007 om 19.15 uur, hierna te noemen: de Promo
1. De procedure
Klager heeft bij e-mail van 12 februari 2007 een klacht ingediend over de Promo.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft bij e-mail van 16 maart 2007 verweer gevoerd.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 18 april 2007.
Klager noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Promo is samengesteld uit beelden van een aflevering van de serie ‘Van Speijk’. De classificatie van de serie is ‘let op met kinderen tot 12 jaar’ (12), op basis van geweld (pictogram: vuistje) en grof taalgebruik (pictogram: schreeuwend mannetje).
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën geweld en angst.
Klager voert aan dat op zondag om 19.45 uur, tijdens het programma ‘De Wedstrijden’, de Promo werd uitgezonden. Bebloede lijken waren duidelijk zichtbaar. Klager vraagt zich af waar het fatsoen zit. Voor hem is de maat vol. Klager hoopt dat dit soort praktijken aangepakt worden en het verboden wordt om dit soort beelden voor 22:00 uur uit te zenden.
4. Het verweer
Beklaagde erkent dat de Promo pas na 20.00 uur uitgezonden had mogen worden. Beklaagde zendt de Promo en zal de Promo ook niet meer, althans niet meer in de huidige vorm, uitzenden voor 20.00 uur.
Beklaagde verzoekt het NICAM haar excuses voor het uitzenden van de Promo voor 20.00 uur over te brengen aan Klager.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht.
De Klachtencommissie overweegt het volgende.
Op 1 juli 2006 zijn de nieuwe reglementen van het NICAM in werking getreden. Het beleid ten aanzien van promo’s is inhoudelijk niet veranderd. Wel is de formulering gewijzigd. In het Deelreglement Televisie van het NICAM, zegt artikel 10 dat promo’s op televisie niet geclassificeerd hoeven te worden. Om te kunnen bepalen op welk uitzendtijdstip, in de zin van artikel 3 lid 1 van hetzelfde Deelreglement, een promo mag worden uitgezonden, dient de omroepinstelling de promo te beoordelen conform artikel 4 van het onderhavige reglement. In artikel 3 lid 1 Deelreglement Televisie staat dat de omroepinstelling programmaonderdelen die op basis van leeftijds- en inhoudsaanduidingen niet bestemd zijn voor vertoning aan personen beneden de leeftijd van 12, onderscheidenlijk 16 jaar niet mag uitzenden voor 20:00 uur respectievelijk 22:00 uur. De promo dient altijd de classificatie van het hoofdproduct te vermelden.
Als gevolg van bovenstaande regel, toetst de Klachtencommissie, indien een klacht wordt ingediend over een Promo, of deze op een juist tijdstip is uitgezonden.
Ten aanzien van de inhoudscategorie angst is de Klachtencommissie van oordeel dat de Promo elementen bevat die binnen het Kijkwijzer classificatiesysteem tot de leeftijdsclassificatie 12 leiden. In de promo komen ernstige verwondingen voor. De Klachtencommissie doelt hierbij op de scène waarin twee lijken hevig bebloed door politieagenten gevonden worden.
De angstwekkende situaties spelen zich af in een voor kinderen alledaagse gewone omgeving, gezien de beelden van de huiskamer waar de lijken door de politie gevonden worden.
Bovenstaande beoordeling zou de classificatie van de Promo op 12 brengen, op basis van angst.
Gezien het vorenstaande heeft Beklaagde de Promo niet mogen uitzenden vóór 20:00 uur, waardoor zij in strijd heeft gehandeld met artikel 5.1 Deelreglement Televisie van het NICAM.
Hoewel het theoretisch mogelijk is dat een promo een andere classificatie heeft dan het hoofdproduct waarvan deze is afgeleid (bijvoorbeeld door toevoeging van muziek), raadt de Klachtencommissie beklaagde aan om, de serie opnieuw te classificeren.
6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht over de Promo gegrond. De Promo mocht niet voor 20.00 uur worden uitgezonden.
De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in eerdere uitspraken (klachtnr. 050828.01 Parels en Zwijnen; 061004.01 Big Brother) jegens Beklaagde een boete is opgelegd. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn.
De Sanctierichtlijn gaat uit van twee soorten overtredingen, te weten categorie A: ‘inhoudelijke overtredingen’ en categorie B, ‘overtredingen in de uitvoering’. De hoogte van de boete wordt vastgesteld door middel van een puntensysteem.
De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘inhoudelijke overtredingen’; de Promo is op een verkeerd tijdstip uitgezonden. Beklaagde is een landelijk opererende omroep, waarvoor elk punt in categorie A € 2000,- bedraagt. Het op een verkeerd tijdstip uitzenden van de Promo brengt volgens de Sanctierichtlijn een boete van € 2000, - met zich mee.
De boete komt derhalve uit op € 2000,-.
Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt gescheiden toegezonden.
In bovengenoemde Sanctierichtlijn staat opgenomen dat de Klachtencommissie de mogelijkheid heeft de correctiefactor toe te passen. Afhankelijk van de mate van verwijtbaarheid kan de correctiefactor hoger dan wel lager dan 1 worden vastgesteld. Eén van de factoren die bij het bepalen van de correctiefactor een rol kan spelen, is het aantal klachten dat reeds eerder tegen een Beklaagde gegrond is verklaard. Nu de Sanctierichtlijn reeds op 15 november 2004 in werking is getreden, en er inmiddels diverse malen klachten tegen Beklaagde gegrond zijn verklaard en daarbij boetes zijn opgelegd, behoudt de Klachtencommissie zich het recht voor, in mogelijke volgende zaken jegens Beklaagde, de correctiefactor toe te gaan passen.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de
Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 1 juni 2007