Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: DVD ‘The Heartbreak Kid’, hierna te noemen: de Film
1. De procedure
Klager heeft op 19 mei 2008 een klacht ingediend over de Film.
Klager heeft zijn klacht bij e-mail van 30 mei 2008 aangevuld.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde sub 1 noch Beklaagde sub 2 heeft verweer gevoerd.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 27 augustus 2008.
Klager noch Beklaagden hebben, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid hun standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Film vertelt het verhaal over Eddie die trouwt met Lila. Eenmaal op huwelijksreis in Mexico blijkt de vrouw van zijn dromen een ware nachtmerrie te zijn.
De Film is geclassificeerd met het classificatieformulier 4.1. van het NICAM, en is uitgekomen op ‘let op met kinderen tot 12 jaar’ (12) met de inhoudspictogrammen voor seks (voetjes) en grof taalgebruik (schreeuwend mannetje).
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorie seks.
Ondanks de waarschuwing dat er erotische scènes in de Film voorkomen, heeft Klager zich geërgerd aan de seksscènes. Die horen niet thuis in een film voor 12 jarigen en helemaal niet op de vulgaire manier waarop het in deze film in beeld is gebracht. Klager vindt dat er grove inschattingsfouten worden gemaakt.
4. Het verweer
Beklaagde sub 1 en Beklaagde sub 2 hebben geen verweer gevoerd.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht.
De Klachtencommissie heeft het classificatieformulier 4.1 toegepast op de Film en behandelt hieronder de relevante vragen.
In de inhoudscategorie geweld moet vraag 2.2.1. (Komen in de productie één of meerdere vormen van fysiek geweld voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie wijst hierbij op de scène waarin de hoofdpersoon in een trein met stokken wordt geslagen, alsmede op de scène waarin de hoofdpersoon in een slaapkamer wordt betrapt en wordt geslagen. Vraag 2.3.1. (Zitten er geweldsacties in die indringend zijn?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden. Vraag 2.4.1. (Zijn er beelden van verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) moet eveneens met ‘nooit’ beantwoord worden.
Geweld dat niet indringend is en geen verwondingen tot gevolg heeft, leidt tot de leeftijdsclassificatie 6.
In de inhoudscategorie seks moet vraag 4.1.1. (Komt er in de productie seksueel georiënteerd taalgebruik voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hierbij op opmerkingen als: “wie ben je aan het beuken?” en “heb je nog een lekker stuk genaaid?” Vraag 4.1.2. (Hoe vaak zijn er seksuele handelingen zichtbaar?) moet met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hiermee op de twee seksscènes met de hoofdpersoon en zijn echtgenote. Vraag 4.1.3. (Komen het seksueel taalgebruik en de seksuele handelingen bij elkaar opgeteld vaak voor?) moet met ‘nee’ beantwoord te worden. Vraag 4.1.4. (Zijn de seksuele handelingen op nadrukkelijke wijze in beeld gebracht?) moet met ‘ja’ beantwoord worden. Vraag 4.1.5. (Zijn er tijdens de seksuele handelingen details van genitaliën zichtbaar?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden.
Bovenstaande beantwoording leidt tot de classificatie 12 op basis van seks.
Vraag 7.1.1. (Komt er in de productie grof taalgebruik (vloeken, schuttingtaal) voor?) moet met ‘ja’ beantwoord worden.
De hoogste leeftijdsclassificatie is bepalend voor de uiteindelijke classificatie, die daardoor uitkomt op 12 op basis van seks met als toevoeging grof taalgebruik.
De Klachtencommissie is bevoegd de classificatieresultaten van audiovisuele producten ‘ambtshalve’ te beoordelen. Met andere woorden, de Klachtencommissie is bevoegd de gehele film in haar beoordeling mee te nemen, dus ook scènes waar niet expliciet over is geklaagd.
De Klachtencommissie is ambtshalve van oordeel dat in de categorie Discriminatie vraag 5.1.1. (Komen er in de productie discriminerende uitingen of gedragingen voor)? met ‘1 keer of vaker’ worden moet beantwoord. Hierbij doelt de Klachtencommissie op de homograppen die op verschillende momenten worden gemaakt. Zo wordt er aan de hoofdpersoon gevraagd of hij homo is omdat hij zonder partner een bruiloft bezoekt. Ook wordt er tijdens een sekssène tegen de hoofdpersoon gezegd: “Ben je een flikker”? en “Neuk me als een zwarte man”. De opmerkingen worden niet geneutraliseerd doordat ze expliciet worden afgeraden. Ook worden de uitspraken niet gedaan door een niet serieus te nemen antiheld in een comedy.
De aanwezigheid van discriminatie zou leiden tot de classificatie 12.
Nu de Klachtencommissie zich alleen ambtshalve uit kan spreken over de discriminerende uitingen, kan zij deze beoordeling slechts in overweging meegeven aan Beklaagde sub 2. Volgt Beklaagde sub 2 hetgeen de Klachtencommissie in overweging geeft niet, dan heeft het binnen het kader van de onderhavige klacht geen consequenties en zal dit op zichzelf derhalve niet kunnen leiden tot enige sanctie zoals genoemd in artikel 13 van het Klachtenreglement van het NICAM. Beklaagde sub 2 moet zich dan wel bewust zijn van het risico dat er eventueel opnieuw een klacht over de Film kan worden ingediend, die ter beoordeling van de Klachtencommissie kan worden voorgelegd.
6a. De beslissing van de Klachtencommissie ten aanzien van Beklaagde sub 1
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht ongegrond.
6b. De beslissing van de Klachtencommissie ten aanzien van Beklaagde sub 2
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht ongegrond.
Ambtshalve geeft de Klachtencommissie Beklaagde sub 2 in overweging om het oordeel van de Klachtencommissie te volgen, waardoor de classificatie uitkomt op 12 op basis van seks, discriminatie en grof taalgebruik. Indien Beklaagde sub 2 het oordeel van de Klachtencommissie volgt, dient Beklaagde sub 2 dit kenbaar te maken aan Beklaagde sub 1 zodat bij de eerstvolgende release van de DVD de inlay de nieuwe classificatie vertoont.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de
Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 8 oktober 2008
