Squid Game is binnen korte tijd een populaire en veelbesproken serie geworden. Wat kunnen de effecten van deze beelden zijn, en hoe ga je daar als ouder of leraar mee om?
Over de inhoud van Squid Game hoeft geen verwarring te bestaan: het is een thriller waarin een groep wanhopige mensen samen wordt gebracht op een mysterieuze plek om te strijden in een reeks uitdagingen die zijn ontleend aan kinderspelletjes. Wie een spel verliest, wordt gedood - en dat wordt bloederig in beeld gebracht. Maar het is óók een sociaal-realistisch drama over de schaduwkanten van de Zuid-Koreaanse samenleving, met volwassen thema’s als de groeiende kloof tussen arm en rijk, gokverslaving, drugsgebruik, geweld in relaties, zelfmoord en seks.
Squid Game is binnen korte tijd een populaire en veel besproken serie geworden. Het blijkt een hype onder volwassenen en nu ook onder kinderen en jonge tieners. Deels kan dat worden verklaard doordat het om bekende kinderspelletjes gaat, zoals touwtrekken en Annamaria Koekoek, en door de stilering die doet denken aan populaire survivalgames met felgekleurde kostuums. Fragmenten uit de serie zijn bovendien een hype op Tiktok en Instagram. De schijn van kinderlijk vermaak wordt ook gecreëerd door de marketing met een grote lachende pop die vaak de Squid Game-poster siert en door de merchandise met Squid Game-kostuums.
Hoe ga je nu als ouder of leraar om met de populariteit van Squid Game? Ga in gesprek en leg uit waarom je liever niet wilt dat ze het kijken: omdat het te gewelddadig en dus niet goed voor ze is. Heeft een kind de serie, een aflevering of bepaalde beelden al gezien? Dan kun je er het beste met ze over praten. Wat hebben ze nou gezien en wat vonden ze daarvan? Zien ze het als echt of als nep? Hiermee kun je wellicht wat van de angst die er leeft wegnemen. Door erover te praten met kinderen en ze hun mening en gevoelens hardop uit te laten spreken, kan hen helpen bepaalde beelden beter te begrijpen en te verwerken.
Op de website van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) staan handige tips voor het mediagebruik van kinderen en het praten hierover. Zie de Toolbox Mediaopvoeding op https://www.nji.nl/mediaopvoeding/toolbox.
Steeds meer ouders maken gebruik van Kijkwijzer. Vrijwel alle ouders (97%) zijn bekend met Kijkwijzer, die deze week 22 jaar bestaat. Ook vinden ze Kijkwijzer bijna allemaal zinvol (93%) en betrouwbaar (89%). Dat blijkt uit onderzoek van GFK in opdracht van NICAM, de organisatie achter Kijkwijzer. Vooral ouders met kinderen in de leeftijd 6 tot 9 jaar maken gebruik van Kijkwijzer.
Begin februari zijn delen van Turkije en Syrië getroffen door een zware aardbeving. Hiervan zijn heftige beelden te zien in het nieuws die een grote impact kunnen hebben op (jonge) kijkers. Dat geldt ook voor beelden van oorlogen en geweld. Nieuws- en actualiteitenprogramma’s worden niet voorzien van een leeftijdsadvies. Hoe ga je dan mediawijs om met heftige nieuwsbeelden?
Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.
Lees meerHet leeftijdsadvies 6 jaar is ontwikkeld om jonge kinderen te beschermen tegen enge en gewelddadige beelden. Juist jongere kinderen kunnen daar gevoelig voor zijn.
Lees meerPas vanaf hun 9e begrijpen kinderen beter of een film of serie echt is. Sommige beelden krijgen daarom het leeftijdsadvies 9 jaar.
Lees meerTussen de 10 en 12 jaar gaan kinderen op een andere manier naar de wereld kijken. Toch zijn deze kinderen nog makkelijker te beïnvloeden dan pubers.
Lees meerOp deze leeftijd gebruiken kinderen film en televisie steeds vaker om ‘sociale’ lessen te leren, bijvoorbeeld over hoe je jezelf bent of hoe je het beste met anderen om kunt gaan. Daarom kan het kijken naar gevaarlijk gedrag op deze leeftijd problemen veroorzaken.
Lees meerHoewel pubers van rond de 16 beter het verschil tussen goed en slecht begrijpen, betekent dat niet dat zij alle films en series zonder problemen kunnen volgen.
Lees meerHet leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.
Lees meerKinderen die geweld zien, kunnen daar agressief of bang van worden. Of ze kunnen gemakkelijk over geweld gaan denken: het stompt ze af. Er spelen wel een aantal dingen mee, die bepalen hoe groot de kans op deze schadelijke gevolgen is. Bijvoorbeeld: hoe écht het geweld is, of er bloed te zien is, of dat het geweld beloond wordt.
Lees meerVan enge beelden kunnen kinderen schrikken, bang en onrustig worden of zelfs langdurige angsten zoals nachtmerries krijgen. Hoe heftig deze effecten zijn, verschilt per persoon en per leeftijd.
Lees meerKinderen en jongeren die middenin hun (seksuele) ontwikkeling zitten, kunnen nog niet toe zijn aan het zien van seks. Ook kunnen ze het soms niet goed plaatsen. Kijkwijzer houdt hier rekening mee. Hoe duidelijk seks in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.
Lees meerGrof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.
Lees meerDiscriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.
Lees meerAls in een film of serie harddrugs worden gebruikt, of (veel) alcohol, softdrugs of tabak, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.
Lees meerDe game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.
Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.
Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.
De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.
Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.
Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18.
PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.
Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.
Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.
Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.
PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.
De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.
De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties.
