Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele producties: promo voor de film ‘Sons of Anarchy' en de promo voor de film ‘Gangland’, uitgezonden op 17 juli 2011, hierna te noemen: de Promo’s
1. De procedure
Klager heeft op 17 juli 2011 een klacht ingediend met betrekking tot de Promo’s.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft tegen de klacht geen verweer gevoerd.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 31 augustus 2011.
Zowel Klager als Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid zijn/haar standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Promo’s zijn samengesteld uit beelden van de film ‘Sons of Anarchy’ en de film ‘Gangland’.
De film ‘Sons of Anarchy’, heeft de classificatie ‘let op met kinderen jonger dan 12 jaar’ (12), op basis van geweld (pictogram: vuistje) en angst (pictogram: spinnetje) met de toevoeging grof taalgebruik (pictogram: schreeuwend mannetje).
De film ‘Gangland’ heeft de classificatie ‘let op met kinderen jonger dan 16 jaar’ op basis van geweld (pictogram: vuistje) met de toevoeging grof taalgebruik (pictogram: schreeuwend mannetje).
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën geweld en angst en grof taalgebruik. Klager geeft aan dat in de Promo’s beelden te zien waren van pistolen, mensen die een knietje in hun gezicht krijgen, bebloede lijken onder een laken, zwaar getatoeerde mensen en grof taalgebruik. Klager vindt het werkelijk een schande op de zondagochtend om 12.00 uur.
4. Het verweer
Beklaagde heeft geen verweer gevoerd.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht.
De Klachtencommissie overweegt het volgende.
Volgens artikel 6 lid 1 van het Deelreglement Televisie van het NICAM behoeven promo’s niet geclassificeerd te worden. In lid 2 van voornoemd artikel is vermeld dat om te kunnen bepalen op welk uitzendtijdstip, in de zin van artikel 3 lid 1 van hetzelfde Deelreglement, een promo mag worden uitgezonden, de media-instelling de promo dient te beoordelen conform artikel 5 van het onderhavige reglement. De promo dient volgens artikel 6 lid 5 Deelreglement Televisie altijd de classificatie van het hoofdproduct te vermelden.
Volgens artikel 5 van het Deelreglement Televisie is het de media-instelling toegestaan om haar promo´s met inachtneming van Kijkwijzer of met behulp van de omslagpuntenlijst te beoordelen op mogelijke schadelijkheid voor jeugdigen.
Ingevolge artikel 3 lid 1 Deelreglement Televisie mag een media-instelling programma´s met de leeftijdsclassificatie 12 jaar niet uitzenden voor 20.00 uur en programma´s met de leeftijdsclassificatie 16 jaar niet voor 22.00 uur.
Als gevolg van bovenstaande regel, toetst de Klachtencommissie, indien een klacht wordt ingediend over een Promo, of deze op een juist tijdstip is uitgezonden.
De Klachtencommissie doet deze toetsing aan de hand van de vragen zoals geformuleerd in het classificatieformulier.
Met betrekking tot de promo ‘Sons of anarchy’ is de Klachtencommissie van mening de promo geweld bevat. In de Promo is te zien dat een vrouw een andere vrouw een klap geeft.
Verder is de Klachtencommissie van mening dat in de Promo sprake is van dreiging met geweld aangezien een beeld te zien is van een man die twee pistolen tegen zijn hoofd krijgt.
Bovenstaande beoordeling zou de classificatie van de Promo op 6 brengen op basis van geweld en angst, indien wel geclassificeerd had moeten worden.
Gezien het vorenstaande heeft Beklaagde de Promo mogen uitzenden vóór 20:00 uur, waardoor zij niet in strijd heeft gehandeld met artikel 3.1 Deelreglement Televisie van het NICAM.
Met betrekking tot de promo ‘Gangland’ is de Klachtencommissie van oordeel dat er geweld in de promo te zien is. Dit geweld is indringend. De Klachtencommissie wijst hier op een man die een knietje in zijn kruis krijgt. Het geweld komt hard aan en dit is ook de bedoeling van de agressor.
Ook is sprake van het toevoegen van opzwepende muziek aan de geweldsscènes zodat het indringende geweld versterkt wordt .
Daarnaast is de Klachtencommissie van mening dat er ernstige verwondingen getoond zijn in de promo. De Klachtencommissie doelt hierbij op een man die voorovergebogen zit. Hier is veel bloed te zien. Daarnaast is een ernstig gehavend lijkt te zien met grote open wonden.
Bovenstaande beoordeling zou de classificatie van de Promo op 12 brengen op basis van geweld en angst indien wel geclassificeerd had moeten worden.
Gezien het vorenstaande heeft Beklaagde de Promo niet mogen uitzenden vóór 20:00 uur, waardoor zij in strijd heeft gehandeld met artikel 3.1 Deelreglement Televisie van het NICAM.
6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht over de Promo ‘Sons of Anarchy’ ongegrond. De Promo mocht om 12.00 uur worden uitgezonden.
De klacht over de Promo ‘Gangland’ acht de Klachtencommissie gegrond. De Promo mocht niet om 12.00 uur worden uitgezonden.
Nu de klacht over de Promo ‘Gangland’ gegrond is, gaat de Klachtencommissie conform artikel 13 lid 1 onder C van het Klachtenreglement over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu in eerdere uitspraken (onder andere
klachtnr 110106.05 ´Saw V´ en klachtnr. 110509.01´Highlander´) jegens Beklaagde klachten gegrond zijn verklaard.
Overeenkomstig artikel 13 lid 2 van het Klachtenreglement houdt de Klachtencommissie bij de beoordeling van de vraag of en zo ja welke sancties dienen te worden getroffen, rekening met alle relevante omstandigheden van het geval, waaronder de ernst van de overtreding, dan wel van het handelen/nalaten, de mate waarin de overtreding dan wel het handelen/nalaten aan Beklaagde te verwijten is en de omstandigheden waaronder de overtreding dan wel het handelen/nalaten tot stand is gekomen. De Klachtencommissie zal daarbij gelijke gevallen gelijk behandelen.
Bij de berekening van de boete gaat de Klachtencommissie uit van de door het Bestuur van het NICAM vastgestelde Sanctierichtlijn.
De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ´inhoudelijke overtredingen´; de Promo ‘Gangland’ is op een verkeerd tijdstip uitgezonden. Beklaagde is een landelijk opererende omroep. Het op een verkeerd tijdstip uitzenden van de Promo brengt volgens de Sanctierichtlijn een boete van € 2.000,-- met zich mee. Wanneer echter de originele beoordeling van de classificatie door Beklaagde en het oordeel van de Klachtencommissie twee of meer leeftijdscategorieën verschillen, brengt dat op grond van de Sanctierichtlijn zes punten met zich mee.
Nu in het onderhavige geval de Promo elementen bevat die in het Kijkwijzersysteem tot de leeftijdsclassificatie 12 leiden en de Promo is uitgezonden op een tijdstip dat een classificatie van AL, 6 of 9 veronderstelt, is sprake van één leeftijdscategorie verschil, hetgeen resulteert in een boete voor Beklaagde van € 2.000,--.
In bovengenoemde Sanctierichtlijn staat opgenomen dat de Klachtencommissie de mogelijkheid heeft een correctiefactor toe te passen. Afhankelijk van de mate van verwijtbaarheid kan de correctiefactor naar boven dan wel naar beneden worden bijgesteld.
De Klachtencommissie ziet in het onderhavige geval geen aanleiding de correctiefactor naar beneden bij te stellen.
De door Beklaagde te betalen boete bedraagt derhalve € 2.000,--.
Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt separaat toegezonden.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de KC schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 19 september 2011