Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: promo voor CSI, uitgezonden op 7 en 8 februari 2009 omstreeks 19.00 uur, hierna te noemen: de Promo
1. De procedure
Klaagster heeft bij e-mail van 10 februari 2009 een klacht ingediend over de Promo.
Klaagster heeft haar klacht bij email van 17 februari 2009 aangevuld.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij brief van 19 maart 2009.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 15 april 2009.
Klaagster noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar/zijn standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Promo is samengesteld uit beelden van de televisieserie ‘CSI’. De classificatie van de serie is ‘let op met kinderen tot 12 jaar’ (12), op basis van geweld (pictogram: vuistje) en angst (pictogram: spinnetje).
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën geweld en angst. Tijdens de programma’s Campinglife en Life & Cooking is de promo voor 20.00 uur vertoond. Klaagster is van mening dat de beelden erg shockerend, bloederig en gewelddadig waren. Klaagster vindt het schandalig dat de promo tijdens familieprogramma’s die zij met haar dochter van 8 jaar bekijkt, wordt uitgezonden.
4. Het verweer
In haar verweerschrift geeft Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.
Beklaagde deelt de mening van Klaagster dat de promo op een later tijdstip uitgezonden had moeten worden. Beklaagde heeft de promo apart geclassificeerd. In het beeld van de promo kwamen de volgende pictogrammen in beeld: ‘let op met kinderen tot 12 jaar’ op basis van de inhoudscategorieën geweld en angst. Helaas is deze classificatie door een fout niet goed overgenomen in het uitzendschema. Beklaagde biedt hiervoor haar welgemeende excuses aan.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klaagster ontvankelijk in haar klacht.
De Klachtencommissie overweegt het volgende.
Artikel 10 Deelreglement Televisie van het NICAM, bepaalt dat promo’s niet geclassificeerd hoeven te worden. Om te kunnen bepalen op welk uitzendtijdstip, in de zin van artikel 3 lid 1 van hetzelfde Deelreglement, een promo mag worden uitgezonden, dient de omroepinstelling de promo te beoordelen conform
artikel 4 van het onderhavige reglement. In artikel 3 lid 1 Deelreglement Televisie staat dat de omroepinstelling programmaonderdelen die op basis van leeftijds- en inhoudsaanduidingen niet bestemd zijn voor vertoning aan personen beneden de leeftijd van 12, onderscheidenlijk 16 jaar niet mag uitzenden voor 20:00 uur respectievelijk 22:00 uur. De promo dient altijd de classificatie van het hoofdproduct te vermelden.
Als gevolg van bovenstaande regel, toetst de Klachtencommissie, indien een klacht wordt ingediend over een Promo, of deze op een juist tijdstip is uitgezonden.
Ten aanzien van de inhoudscategorie geweld is de Klachtencommissie van mening dat de Promo elementen bevat die binnen het Kijkwijzer classificatiesysteem tot de leeftijdsclassificatie 6 leiden. Een vrouw krijgt een klap met een fles.
Ten aanzien van de inhoudscategorie angst is de Klachtencommissie van mening dat de Promo elementen bevat die binnen het Kijkwijzer classificatiesysteem tot de leeftijdsclassificatie 12 leiden. De Klachtencommissie wijst op het ernstig gehavende lijk dat in beeld verschijnt. De angstwekkende situaties spelen zich af in een voor kinderen alledaagse gewone omgeving.
Bovenstaande beoordeling zou de classificatie van de Promo op 6 brengen op basis van de inhoudscategorie geweld en 12 op basis van de inhoudscategorie angst.
Gezien het vorenstaande heeft Beklaagde de Promo niet mogen uitzenden vóór 20:00 uur, waardoor zij in strijd heeft gehandeld met artikel 3 lid 1 Deelreglement Televisie van het NICAM.
6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht over de Promo gegrond. De Promo mocht niet voor 20.00 uur worden uitgezonden.
De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in eerdere uitspraken (onder andere klachtnr. 080501.01 ‘Jensen’ en 080418.02 ‘Jensen’) aan Beklaagde een boete is opgelegd. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn.
De Sanctierichtlijn gaat uit van twee soorten overtredingen, te weten categorie A: ‘inhoudelijke overtredingen’ en categorie B, ‘overtredingen in de uitvoering’. De hoogte van de boete wordt vastgesteld door middel van een puntensysteem. De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘inhoudelijke overtredingen’; de Promo is op een verkeerd tijdstip uitgezonden. Beklaagde is een landelijk opererende omroep, waarvoor elk punt in categorie A € 2000,- bedraagt. Het op een verkeerd tijdstip uitzenden van de Promo brengt volgens de Sanctierichtlijn een boete van € 2000, - met zich mee.
In bovengenoemde Sanctierichtlijn staat opgenomen dat de Klachtencommissie de mogelijkheid heeft de correctiefactor toe te passen. Afhankelijk van de mate van verwijtbaarheid kan de correctiefactor naar boven dan wel naar beneden worden bijgesteld. Eén van de factoren die bij het bepalen van de correctiefactor een rol kan spelen, is het aantal klachten dat reeds eerder tegen een Beklaagde gegrond is verklaard. Nu de Sanctierichtlijn op 15 november 2004 in werking is getreden, en er diverse malen klachten tegen Beklaagde gegrond zijn verklaard en boetes zijn opgelegd, zal de Klachtencommissie inderdaad een correctiefactor toepassen. De Klachtencommissie stelt de correctiefactor vast op 1,5 waardoor de boete voor Beklaagde € 3000,- bedraagt.
Nu er inmiddels diverse malen klachten tegen Beklaagde gegrond zijn verklaard en daarbij boetes zijn opgelegd, waarschuwt de Klachtencommissie Beklaagde dat bij volgende gegronde klachten jegens haar, de correctiefactor zal worden verhoogd naar 2.
Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt gescheiden toegezonden.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 13 mei 2009
