Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM) 

Audiovisuele productie: televisieserie ‘Slot Marsepeinstein’, hierna te noemen: de Serie, de op 4 november 2009 op de zender xxx uitgezonden aflevering, hierna te noemen: de Aflevering.
 
1. De procedure
Klaagster heeft op 5 november 2009 een klacht ingediend over de Aflevering, aangevuld bij e-mail van 9 november 2009. De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.

Beklaagde heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij brief van 8 december 2009. De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 16 december  2009. Klaagster noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt ter zitting nader toe te lichten.
 
2. De bestreden audiovisuele productie
De Serie gaat over het kasteel van Sinterklaas, waar de cadeautjes voor pakjesavond worden ingepakt. Beklaagde heeft de Serie door middel van een steekproef geclassificeerd. De classificatie van de Serie heeft op 18 november 2009 plaatsgevonden, nadat de Aflevering op 4 november 2009 is uitgezonden. De Serie heeft als classificatie ‘Alle Leeftijden’ (AL).  

3. De klacht
De vijfjarige zoon van klaagster heeft op 4 november 2009 naar de Aflevering gekeken. Het was nogal angstaanjagend omdat Sinterklaas vijanden heeft en er geesten in boeken wonen. Hierdoor heeft hij nachtmerries. Klaagster is van mening dat beklaagde geen oog heeft gehad voor de over het algemeen zeer jonge kinderen die nog in Sinterklaas geloven. Beklaagde is met de serie haar doel voorbij geschoten. Er is sprake van een negatieve verhaallijn ten aanzien van Sinterklaas. Klaagster is geen kijkwijzerclassificatie bekend. Ook op de website van Kijkwijzer heeft zij geen classificatie aangetroffen.
 
4. Het verweer
In zijn verweerschrift geeft Beklaagde het volgende, hierna kort weergegeven, aan. 

Beklaagde is van mening dat de Serie wel degelijk juist is geclassificeerd (Alle Leeftijden). In de serie komt geen fysiek geweld voor. Ook bevat de Aflevering geen angstaanjagende momenten in de zin van de vragenlijst. Het klopt dat op sommige momenten spanningopbouwende muziek is gebruikt. Bepaalde personages proberen de pakjesmachine van Sinterklaas te saboteren. Er is echter geen sprake van extreem angstaanjagende geluiden. Ook van griezeleffecten is naar de mening van Beklaagde geen sprake. Het personage in de kelder heeft weliswaar een boek waarin een pratende geest verschijnt, maar hier is geen sprake van een dusdanig angsteffect dat dit de leeftijdsclassificatie op 9 jaar zou brengen.

Beklaagde neemt voor kennisgeving aan dat Klaagster van mening is dat  in de Serie geen rekening is gehouden met de nog in Sinterklaas gelovende kinderen en dat sprake is van een negatieve verhaallijn. Deze opmerkingen leiden niet tot een andere classificatie dan AL.

Beklaagde is van mening dat zij de bewuste Aflevering wel degelijk juist heeft geclassificeerd. Dit doet niet af aan het feit dat Beklaagde het betreurt dat de zoon van klaagster nachtmerries heeft gekregen. De zender waarop de Serie is uitgezonden is een kinderzender en heeft uiteraard niet de intentie om kinderen nachtmerries te bezorgen. Beklaagde verzoekt de Klachtencommissie geen sanctie op te leggen. 

5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klaagster ontvankelijk in haar klacht. De Klachtencommissie heeft om de classificatie van de Aflevering vast te stellen, de thans geldende vragenlijst toegepast op de Aflevering en behandelt hieronder de relevante vragen.
 
Bij de inhoudscategorie angst dient vraag 3.1.1. (Komen er beelden van zeer angstige mensen voor?) naar het oordeel van de Klachtencommissie met ‘nooit’ te worden beantwoord. De Klachtencommissie is van oordeel dat in de scène waar Frits het boek openslaat en het gezicht van een man met een snor en een harige muts (Ferdinand, de over-over-over-over-grootvader van Frits) verschijnt, Frits weliswaar angstig kijkt maar dat niet kan worden gezegd dat hij zeer angstig is. Ook anderszins is naar het oordeel van de Klachtencommissie niet van zeer angstige mensen gebleken.

Vraag 3.3.1 (Komen er zeer angstaanjagende geluiden of geluidseffecten voor?) moet eveneens met ‘nooit’ te worden beantwoord. In de toelichting op de Vragenlijst wordt onder zeer angstaanjagende geluiden verstaan: 'al het geluid dat erop gericht is de kijker hevige angst aan te jagen'. Naar het oordeel van de Klachtencommissie komt in de productie weliswaar spanningopbouwende muziek en is sprake van een  als onheilspellend aan te merken lach van Ferdinand, maar dit kan niet worden aangemerkt als zeer angstaanjagend in de zin van de vragenlijst.

Ook vraag 3.4.1. (Komen er griezeleffecten in de productie voor?) moet naar het oordeel van de Klachtencommissie met ‘nooit’ worden beantwoord. In de toelichting op de Vragenlijst wordt onder griezeleffecten verstaan: ‘alle elementen waarmee angst en/of weerzin bij de kijker kunnen worden opgewekt’. Griezeleffecten kunnen het gevolg zijn van acties van levende wezens (mensen, mensachtigen, fantasiewezens of dieren) of van bovennatuurlijke krachten.’ Griezeleffecten kunnen meer of minder hevig zijn. Voorbeelden van minder hevige griezeleffecten zijn: 'Harry Potter and the Prisoner of Azkaban', de oplichtende ogen van bezeten personages in 'Charmed', de griezelige busscène in 'De Griezelbus'. 

De Klachtencommissie neemt hierbij onder andere in aanmerking de scènes waarin Ferdinand voorkomt. Ferdinand zegt met een donkere stem dat hij door die verschrikkelijke Sinterklaas al vijf eeuwen gevangen is in het boek en nu wraak zal nemen op hem door de pakjesmachine kapot te maken en lacht hierbij onheilspellend. Naar het oordeel van de Klachtencommissie kennen deze scènes echter niet dezelfde angstaanjagende elementen als de bovengenoemde voorbeelden, zodat deze niet dienen te worden aangemerkt als een griezeleffect in de zin van de vragenlijst. De overige vragen in de vragenlijst  in de categorie angst zijn naar het oordeel van de Klachtencommissie niet van toepassing.
 
Bovenstaande beantwoording leidt tot de leeftijdsclassificatie Alle Leeftijden op basis van angst. De overige inhoudscategorieën zijn op de Aflevering niet van toepassing. De classificatie van de Aflevering komt daarmee uit op Alle Leeftijden

De Klachtencommissie overweegt verder als volgt. Beklaagde geeft in zijn verweerschrift aan dat de Serie wel degelijk  juist is geclassificeerd (Alle Leeftijden). Echter, sinds 1 januari 2007 is het verplicht om ook Alle Leeftijden Programma's in de database van het NICAM op te nemen. Met deze regel is de mogelijkheid om te volstaan met een beoordeling ingetrokken. Deze regel is o.a. gecommuniceerd in de nieuwsbrieven 12/2006, 13/2007, 02/2008 en 01/2009. Ook is Beklaagde in een eerdere uitspraak van de Klachtencommissie (klachtnummer 080311.01 ‘True Life’ d.d. 30 mei 2008) hierop gewezen. 

De Klachtencommissie stelt vast dat de classificatie van de Serie in de database is verricht op 18 november 2009, derhalve 16 dagen nadat de Aflevering is uitgezonden. De Aflevering was ten tijde van de uitzending derhalve niet geclassificeerd. Beklaagde heeft hierdoor gehandeld in strijd met de hoofdregel van artikel 1 van het Algemeen Reglement en nagelaten de classificatie in te voeren in de database van het NICAM.  

Ingevolge artikel 9 van het Deelreglement Televisie mag de omroepinstelling volstaan met het beoordelen/classificeren van een Serie op basis van een steekproef, met dien verstande dat de steekproef aan het begin van ieder seizoen opnieuw moet worden uitgevoerd. De omroepinstelling bepaalt zelf, met inachtneming van de definitie in het onderhavige reglement, welke  programmaonderdelen zij als serie wenst aan te merken. De leeftijdsclassificatie van (het seizoen van) de serie wordt bepaald door de zwaarst geclassificeerde aflevering binnen de steekproef.

Overigens wijst de Klachtencommissie nog op het volgende. Het doel van Kijkwijzer is ouders en opvoeders te informeren over mogelijke schadelijke elementen in een programma of film. Kijkwijzer geeft dus geen indicatie over geschiktheid. Binnen het systeem van Kijkwijzer worden zes categorieën onderkend, die mogelijk schadelijke gevolgen hebben voor jeugdige kijkers, zoals geweld en angst. Een negatieve verhaallijn ten aanzien van Sinterklaas kan niet worden aangemerkt als een schadelijk element in de zin van Kijkwijzer. Gelet op het voorgaande beslist de Klachtencommissie als volgt. 

6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht van Klager gegrond. De classificatie van de Aflevering dient uit te komen op Alle Leeftijden. Beklaagde heeft deze classificatie inmiddels ingevoerd in de database van het NICAM, maar dit heeft pas na het indienen van de klacht plaatsgevonden. 

De Klachtencommissie gaat bij gebrek aan een tijdige classificatie conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn, die op 15 november 2004 in werking is getreden. Daarbij is van belang dat diverse malen in eerdere uitspraken (onder andere klachtnummer 080311.01 ‘True Life’ d.d. 30 mei 2008 en klachtnummer 070924.02 'Degrassi' d.d. 30 januari 2008) klachten tegen Beklaagde gegrond zijn verklaard en boetes zijn opgelegd. 

De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘Inhoudelijke overtredingen’; de Aflevering is niet geclassificeerd. Beklaagde is een landelijk opererende omroep, waarvoor elk punt € 2.000,-- is. Het ten onrechte niet classificeren van de Aflevering  brengt volgens de Sanctierichtlijn zes punten met zich mee; voor Beklaagde zou de boete derhalve uitkomen op € 12.000,--. 

In bovengenoemde Sanctierichtlijn staat opgenomen dat de Klachtencommissie de mogelijkheid heeft een correctiefactor toe te passen. Afhankelijk van de mate van verwijtbaarheid kan de correctiefactor naar boven dan wel naar beneden worden bijgesteld. De Klachtencommissie neemt hierbij enerzijds in aanmerking dat in het onderhavige geval de classificatie van de Aflevering is uitgekomen op Alle Leeftijden en dat ingevolge artikel 4 lid 3 Deelreglement Telvisie in een dergelijke geval geen pictogrammen behoeven te worden vertoond, zodat in dat opzicht Klaagster niet in haar informatievoorziening is geschaad. Anderzijds echter was de classificatie ten tijde van de uitzending van de Aflevering niet ingevoerd in de database van het NICAM, zodat klaagster, die aangeeft dat zij daarin heeft gekeken, niet kon weten welke classificatie de Aflevering had. Gelet op het voorgaande ziet de Klachtencommissie aanleiding de correctiefactor vast te stellen op 0,5, zodat de boete uitkomt op € 6.000,--.  De door Beklaagde te betalen boete bedraagt derhalve € 6.000,--. 

Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt separaat toegezonden. Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
 

Hilversum, 20 januari 2010 

 

Beslissing van de Commissie van Beroep van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM) 

1. De uitspraak van de Klachtencommissie
Bij beslissing van 20 januari 2010 heeft de Klachtencommissie van het NICAM de klacht van Klaagster in eerste aanleg d.d. 5 november 2009, aangevuld bij e-mail van 9 november 2009, met betrekking tot de Aflevering beoordeeld. Klaagster in eerste aanleg heeft aangegeven dat haar vijfjarige zoontje op 4 november 2009 naar de Aflevering heeft gekeken. Het was angstaanjagend omdat Sinterklaas vijanden heeft en er geesten in boeken wonen. Hij heeft hierdoor nachtmerries gekregen. Klaagster is van mening dat Opposant geen oog heeft gehad voor de zeer jonge kinderen die nog in Sinterklaas geloven. Opposant is met de Serie haar doel voorbij geschoten. Er is sprake van een negatieve verhaallijn. Er is Klaagster geen classificatie bekend. Ook op de website van Kijkwijzer heeft zij geen classificatie aangetroffen. 

Opposant heeft de Serie door middel van een steekproef geclassificeerd op 18 november 2009. De classificatie van de Serie is: ‘Niet Schadelijk/Alle Leeftijden’ (AL). De Klachtencommissie heeft Klaagster ontvankelijk, en de klacht gegrond, verklaard. 

Om de juiste classificatie van de Aflevering vast te kunnen stellen, heeft de Klachtencommissie het huidige classificatieformulier, versie 6.5, zelf op de Aflevering toegepast. De classificatie van de Aflevering is uitgekomen op AL. De Klachtencommissie is van mening dat er geen beelden te zien zijn van zeer angstige mensen en dat er geen sprake is van zeer angstaanjagende geluiden of geluidseffecten of griezeleffecten. 

De Klachtencommissie heeft voorts aangegeven dat het sinds 1 januari 2007 verplicht is om ook ‘Alle Leeftijden Programma’s’ in de database van het NICAM op te nemen. Deze regel is uitgebreid in diverse nieuwsbrieven gecommuniceerd en bovendien heeft de Klachtencommissie hierop gewezen in een eerdere uitspraak (True Life), waarin Opposant partij was. De classificatie van de Serie is verricht 14 dagen nadat de Aflevering is uitgezonden. De Aflevering was op het moment van uitzenden derhalve niet geclassificeerd. Opposant heeft hierdoor in strijd gehandeld met de hoofdregel van artikel 1 Algemeen Reglement van het NICAM.

 De Klachtencommissie is bij gebrek aan een tijdige classificatie van de Aflevering/Serie conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement overgegaan tot het opleggen van een boete aan Opposant. Daarbij is van belang dat er in eerdere uitspraken, onder andere ‘True Life’ (klachtnummer: 080311.01) en ‘Degrassi’ (klachtnummer: 070924.02) tegen Opposant klachten gegrond zijn verklaard en sancties zijn opgelegd. 

Bij de berekening van de boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn d.d. 15 november 2004. De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘Inhoudelijke Overtredingen’; de Aflevering is niet geclassificeerd. Opposant is een landelijk opererende omroeporganisatie, waarvoor één punt € 2.000, - is. Het ten onrechte niet classificeren van de Aflevering brengt volgens de Sanctierichtlijn zes punten met zich mee, wat een boete oplevert van € 12.000, -. 

De Klachtencommissie heeft de mogelijkheid de correctiefactor toe te passen. Afhankelijk van de mate van verwijtbaarheid kan die naar boven dan wel naar beneden worden bijgesteld. In casu heeft de Klachtencommissie in aanmerking genomen dat de classificatie van de Aflevering is uitgekomen op AL. Ingevolge artikel 4 lid 3 Deelreglement Televisie hoeven in een dergelijk geval geen pictogrammen te worden vertoond, waardoor Klaagster niet in haar informatievoorziening is geschaad. Anderzijds was de classificatie niet ingevoerd in de database van het NICAM ten tijde van de uitzending, waardoor Klaagster niet kon weten welke classificatie de Aflevering had. Gelet op het bovenstaande heeft de Klachtencommissie de correctiefactor vastgesteld op 0,5; de boete is gehalveerd en uitgekomen op € 6.000, -. Afschrift van deze beslissing is aan partijen verzonden op 20 januari 2010. 

2. De procedure in hoger beroep
Opposant is van de beslissing van 20 januari 2010 in beroep gekomen bij beroepschrift van 16 februari 2010, bij de Commissie van Beroep op 17 februari 2010 binnengekomen. De Commissie van Beroep heeft het beroep behandeld tijdens haar zitting van 16 maart 2010, alwaar namens Opposant zijn verschenen mevrouw xxx en mevrouw xxx. 

Klaagster in eerste aanleg heeft op verzoek van het bureau van het NICAM een verweerschrift in te dienen naar aanleiding van het beroepschrift van Opposant nog kort gereageerd per e-mail van 4 maart 2010. Zij vindt de uitspraak van de Klachtencommissie onbegrijpelijk. De Klachtencommissie classificeert de Aflevering/Serie op AL, derhalve in haar nadeel. Vervolgens krijgt zij wel gelijk omdat Opposant een vormfoutje heeft gemaakt en moet er een forse boete worden betaald. Klaagster is het nog steeds niet eens met de classificatie AL, omdat zij de Serie in zijn geheel (niet alleen de Aflevering) niet voor kleine kinderen geschikt vindt. Zij laat haar kind er niet meer naar kijken. Waar ligt de grens? Het is Klaagster in eerste aanleg duidelijk dat de Klachtencommissie met veel te volwassen ogen naar de Aflevering heeft gekeken. Zij heeft zich totaal niet verplaatst in een vijfjarige met een vurig geloof in Sinterklaas. Zij kon zich dan ook niet vinden in dat deel van de uitspraak, maar heeft afgezien van beroep omdat zij geen zin had om er nog meer tijd in te steken. 

Voorts begrijpt Klaagster niet dat zij dan toch gelijk krijgt door een vormfout van Opposant. De classificatie AL is wel goed maar te laat ingeschreven. Zij vindt de straf daarvoor erg hoog en geeft Opposant groot gelijk dat zij hier beroep tegen aantekent. Kan het in een dergelijk geval niet afgedaan worden met een formele waarschuwing? De Commissie van Beroep heeft acht geslagen op de stukken die op de zaak betrekking hebben, waaronder het dossier van de Klachtencommissie, evenals op het behandelde ter zitting. 

3. De gronden voor het hoger beroep
Tegen de uitspraak van de Klachtencommissie voert Opposant in het beroepschrift de volgende, enigszins verkorte, gronden aan. Het volledige beroepschrift, als ook het eerdere verweerschrift, worden als ingelast beschouwd. Klaagster in eerste aanleg heeft zich beklaagd over het feit dat de Aflevering ‘nogal angstaanjagend is omdat Sinterklaas vijanden heeft en er geesten in boeken wonen’. Klaagster is daarbij van mening dat Opposant geen oog heeft gehad voor de over het algemeen zeer jonge kinderen die nog in Sinterklaas geloven. Volgens Opposant heeft de Serie en dus ook de Aflevering als classificatieresultaat AL.

 De Klachtencommissie is van oordeel dat de Aflevering geen angstaanjagende elementen bevat en dat de Aflevering inderdaad de classificatie AL dient te krijgen. Opposant vindt het in het licht van het bovenstaande dan ook onbegrijpelijk dat de Klachtencommissie de klacht van Klaagster vervolgens wel gegrond acht. Klaagster klaagt immers slechts over het angstaanjagende karakter van de Aflevering. Nu de Klachtencommissie van oordeel is dat hiervan geenszins sprake is, zou de klacht logischerwijs ook ongegrond moeten worden verklaard. Naast het feit dat het niet tijdig invoeren van de AL classificatie volledig los staat van bovengenoemde klacht is Opposant van mening dat de hiervoor opgelegde boete van € 6.000, - niet terecht is en haar doel voorbij schiet. 

Zoals onlangs ook besproken met Wim Bekkers van het NICAM is de regel dat AL programma’s verplicht moeten worden opgenomen in de database vooral een ‘werk’ afspraak, die slechts in het leven is geroepen om het werk van de codeurs eenvoudiger te maken. Deze ‘werk’ afspraak zou dan ook niet tot een boete moeten kunnen leiden. Het niet invoeren van een AL classificatie leidt er immers niet toe dat een minderjarige ongewenst met mogelijke schadelijke beelden wordt geconfronteerd. Opposant is op de hoogte van de verplichting dat ook AL producties in de database moeten worden opgenomen en houdt zich daar ook aan. Het kan echter wegens drukte wel eens voorkomen dat het opnemen van een dergelijke productie in de database wat vertraging oploopt. Opposant is om bovenstaande redenen echter van mening dat dit niet tot een boete zou moeten kunnen leiden en vraagt de Commissie van Beroep daarom de bewuste uitspraak te vernietigen. 

4. De behandeling ter zitting
Opposant geeft aan dat Klaagster in eerste aanleg heeft geklaagd over het angstaanjagende karakter van de Aflevering en dat deze daarom de classificatie ‘Let op met kinderen tot 6 jaar’ (6) had moeten krijgen. De Klachtencommissie is het hier niet mee eens, vindt dat de classificatie AL moet zijn, maar heeft de klacht toch gegrond verklaard. Dat bevreemdt Opposant. Opposant is op de hoogte van de regel dat ook AL programma’s geclassificeerd dienen te worden, maar dat is niet meer dan een werkafspraak. Het heeft verder ook geen consequenties voor de consument. Opposant houdt zich over het algemeen aan deze afspraak, maar heeft zo veel kinderprogramma’s dat zij wat achter loopt. De classificaties komen uiteindelijk altijd in de database van het NICAM te staan, maar soms iets later. 

Opposant geeft aan dat er naar aanleiding van deze casus in de volgende bestuursvergadering van het NICAM bekeken gaat worden of er nog wel boetes opgelegd mogen gaan worden in dit soort zaken. Kijkwijzer is bedoeld om de consument te informeren over schadelijkheid. Klaagster in eerste aanleg klaagde over de inhoud van de Aflevering. Zij ging er wel van uit dat de classificatie AL zou zijn. Echter als zij Kijkwijzer zelf zou loslaten op de Aflevering zou zij voor 6 hebben gekozen.

 5. De beoordeling
Ten aanzien van de aangevoerde gronden tot vernietiging van de beslissing van de Klachtencommissie overweegt de Commissie het volgende. De Commissie van Beroep is het eens met de beantwoording van alle relevante vragen door de Klachtencommissie en de beslissing de leeftijdsclassificatie van de Aflevering vast te stellen op AL. Ook de Commissie is van mening dat er geen sprake is van schadelijke beelden in de Aflevering. Bij Kijkwijzer gaat het erom te classificeren wat zichtbaar in beeld is. Negatieve verhaallijnen of context worden binnen het systeem niet meegewogen. Kijkwijzer geeft alleen een advies over mogelijke schadelijkheid en zegt niets over geschiktheid. Ouders en opvoeders dienen zelf te bepalen wat zij geschikt vinden voor hun kinderen. 

De Commissie van Beroep is verder van oordeel dat de regel om ook ‘Alle Leeftijden Programma’s’ in de database van het NICAM op te nemen, voldoende is gecommuniceerd. Alle programma’s en films dienen te worden geclassificeerd, ook de AL-producties. Opposant is hier ook al een keer op gewezen in een eerdere uitspraak (True Life). De classificatie van de Aflevering/Serie is verricht 14 dagen nadat de Aflevering is uitgezonden. De Aflevering was niet geclassificeerd op het moment van uitzenden. Opposant heeft hierdoor in strijd gehandeld met de hoofdregel van artikel 1 Algemeen Reglement van het NICAM. 

Daarbij acht de Commissie van Beroep het van belang dat Klaagster in eerste aanleg in haar klacht onder meer aangeeft dat zij actief op zoek is gegaan naar een classificatie op de website van Kijkwijzer en daar geen vermelding heeft kunnen vinden. Nu de AL classificatie verder niet gecommuniceerd hoeft te worden in beeld of in de omroepbladen, was de database van het NICAM voor Klaagster in dit geval haar enige houvast. De Commissie van Beroep kan zich om bovengenoemde redenen vinden in de toepassing van de correctiefactor van 0,5, zoals gedaan door de Klachtencommissie. De boete blijft derhalve gehandhaafd op € 6.000, -. 

De Commissie van Beroep, op vorenstaande gronden beslissende: Bekrachtigt de beslissing van de Klachtencommissie van het NICAM van 20 januari 2010.
 

Hilversum, 12 april 2010

Alle leeftijden

Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 6 jaar

Voor kinderen jonger dan 6 kan het schadelijk zijn om beelden te zien van geweld, enge dieren of fantasiefiguren (zoals monsters en heksen) of van verwondingen. Kinderen onder de 6 hebben nog veel moeite om het verschil tussen ‘echt’ en ‘nep’ te zien.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 9 jaar

Voor kinderen jonger dan 9 kan het schadelijk zijn om griezelige beelden te zien, geweld tegen kinderen of dieren, of slachtoffers van bijvoorbeeld een ramp of oorlog.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 12 jaar

Beelden van hard geweld, bloederige wonden, lijken, mensen of dieren die doodsbang zijn, of beelden van alcohol/drugs, discriminatie of seks kunnen schadelijk zijn voor kinderen jonger dan 12.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 14 jaar

Beelden van gevaarlijk gedrag (zoals stunts en challenges) kunnen schadelijk zijn voor jongeren onder de 14. Ook horrorfilms (zowel realistische als onrealistische) zijn mogelijk schadelijk.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 16 jaar

Beelden van heftig geweld, horror, (expliciete) seks en verheerlijking van alcohol en drugs kunnen schadelijk zijn voor pubers van rond de 16. Ze zijn op zoek naar hun eigen grenzen, en naar spanning en sensatie. De invloed van hun leeftijdsgenoten is groot.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 18 jaar

Het leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.

Lees meer

Geweld

Er kunnen allerlei soorten geweld voorkomen in producties. Van slaan en schoppen tot schieten, martelen of seksueel geweld. De algemene regel is: hoe heftiger het geweld, hoe hoger de leeftijd. Ook wordt er gekeken naar hoe hard en hoe écht het geweld is, en of er bloed te zien is.

Lees meer

Angst

In de categorie angst kun je verschillende dingen tegenkomen: van verwondingen en lijken tot dierenleed, griezelige geluiden en horror. Maar ook aangrijpende beelden van zelfdoding of zelfbeschadiging. Net zoals bij geweld geldt: hoe echter en duidelijker iets in beeld komt, hoe hoger de leeftijd.

Lees meer

Seks

Het zien van seks kan jongeren, die hun (seksuele) identiteit aan het ontwikkelen zijn, een verkeerd beeld geven van wat 'normaal' is. Hoe ver een seksuele handeling gaat, en hoe vaak en duidelijk het in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.

Lees meer

Grof taalgebruik

Grof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.

Lees meer

Discriminatie

Discriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.

Lees meer

Roken, alcohol en drugs

Als in een film of serie wordt gerookt, veel alcohol wordt gedronken of drugs worden gebruikt, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.

Lees meer

Gevaarlijke challenges of stunts

Het pictogram voor gevaarlijk gedrag geeft aan dat er gevaarlijke challenges of stunts voorkomen.

Lees meer

Geweld

De game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.

Angst

Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.

Seks

Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.

Drugs

De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.

Discriminatie

Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.

Grof taalgebruik

Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18. 

PEGI 3

PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.

PEGI 7

Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.

PEGI 12

Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.

PEGI 16

Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.

PEGI 18

PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.

Gokken

De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.

In-game aankopen

De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties. 

Selecteer een taal