Klachtnummer: 070703.01
Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: televisieserie ‘The A-team’, hierna te noemen: de Serie, uitgezonden op 29 juni 2007 om 18.00 uur op RTL 7, hierna te noemen: de Aflevering
1. De procedure
Klager heeft op 1 juli 2007 een klacht ingediend over twee Afleveringen van the A-team. Een aflevering is uitgezonden op 9 maart 2007, de andere aflevering op 29 juni 2007.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht over de Aflevering van 29 juni 2007 in behandeling kan worden genomen.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft bepaald dat de klacht over de Aflevering, welke uitgezonden is op 9 maart 2007, niet in behandeling genomen kan worden op grond van artikel 2 Klachtenreglement van het NICAM.
In het betreffende artikel staat dat de klacht binnen twee weken vanaf het moment dat klager kennis heeft genomen van de –vermeende overtreding- moet zijn ontvangen. Klager heeft zijn klacht op 1 juli 2007 ingediend waardoor niet voldaan is aan het gestelde in het betreffende artikel.
Beklaagde heeft bij brief van 4 september 2007 verweer gevoerd.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 12 september 2007.
Klager is ter zitting verschenen. Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Serie gaat over 4 oud Vietnam-veteranen die als huurlingen in hun busje door heel Amerika trekken. Onderweg helpen ze onderdrukte mensen in hun strijd tegen rijke criminelen en onderdrukkers.
De Serie heeft als classificatie: ‘let op met kinderen tot 6 jaar’ op basis van de inhoudscategorie geweld (pictogram: vuistje). De Serie wordt ’s avonds uitgezonden omstreeks 18.00 uur.
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorie geweld.
Klager doet zijn beklag over de te lage classificatie van de Serie. In de Aflevering komt geweld voor dat uitvoerbaar is en indringend door de hardheid van de geweldshandelingen en de hardheid van de dader. Toepassing van de Kijkwijzersleutel leidt daarbij volgens Klager tot de leeftijdsclassificatie 12. In de Aflevering wordt een eigenaar van een diamantmijn door een bende opgewacht. Zijn auto wordt in de brand gestoken en terwijl hij vlucht schiet de bende hem neer.
The A-team biedt de dochter van de diamanteigenaar bescherming aan. The A-team vecht met de bende en er is lijf-aan-lijf geweld te zien. Daarna volgt een hevig vuurgevecht als in een oorlogssituatie. Daarna werd met een gepantserd voertuig, behangen met dynamietstaven op de bende ingereden. Een explosie volgde en het A-team zegevierde.
Klager baseert zijn klacht op de indringendheid en met name op die van de hardheid van de gevechtshandelingen en de hardheid van de daders. Verdere jurisprudentie op dit punt acht Klager van belang. Van de vier criteria die leiden tot een classificatie op basis van de inhoudscategorie geweld is indringendheid omgeven met een zekere subjectiviteit. De voorbeelden die gegeven worden bij indringendheid zijn bedoeld als steun in de rug en kan ook door iets anders worden bewerkstelligd zoals in de uitzending van 29 juni het geval is. De twee mannen die de diamanteigenaar neerschieten zijn meedogenloos. Hierbij is geen opzwepende muziek of een beeld van het lijk nodig om de hardheid van de daders te registreren.
Voor kinderen kan zoiets schokkend zijn en het kan schadelijk zijn, tenzij het programma als niet geloofwaardig wordt ervaren. Jonge kinderen kunnen echter nog niet goed relativeren. In ‘Kind en media’ van Peter Nikken wordt in deze een leeftijdsgrens van 9 jaar genoemd. In de verantwoording van Kijkwijzer staat bovengenoemde ook beschreven, echter zonder het benoemen van een leeftijdsgrens.
Klager streeft een leeftijdsaanduiding van 12 jaar na en meent dat de zorg om de ontoereikende uitvoering van Kijkwijzer centraal staat.
4. Het verweer
In het verweerschrift geeft Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.
Beklaagde gaat ervan uit dat de klacht uitsluitend betrekking heeft op de Aflevering van 29 juni. Voor zover de Klachtencommissie in haar oordeel ook de uitzending van 9 maart jongstleden zal opnemen, stelt Beklaagde hierbij dat de klacht ten aanzien van die aflevering niet ontvankelijk verklaard dient te worden op grond van artikel 2 Klachtenreglement NICAM.
Beklaagde heeft de eerdere classificaties van het programma van SBS Broadcasting B.V. en Universal Pictures Video Benelux B.V. op grond van artikel 4 van het Reglement van het NICAM overgenomen.
Door het NICAM getrainde codeurs hebben het programma geclassificeerd op basis van de vragenlijst van het NICAM. Deze vragenlijst is ontwikkeld door wetenschappers op het gebied van media en jeugd. Daarbij is gebruik gemaakt van onderzoeken naar de mogelijk schadelijke invloed van audiovisuele producten op jeugdigen. Met behulp van de Kijkwijzer classificatie informeert Beklaagde haar kijkers vooraf over de inhoud van het programma. In dit geval wordt gewaarschuwd om op te letten met kinderen tot 6 jaar omdat de Serie geweld elementen bevat. De adviesleeftijd betekent niet dat het programma ook zonder meer geschikt is voor kinderen vanaf die leeftijd. Uiteindelijk zijn de ouders zelf verantwoordelijk om te bepalen naar welke programma’s hun kinderen mogen kijken.
Beklaagde is van mening dat de Serie conform het NICAM reglement op de juiste wijze is geclassificeerd op de leeftijdscategorie 6 op basis van geweld. In tegenstelling tot het standpunt van de klager is het programma niet te vroeg
uitgezonden. Beklaagde heeft de pictogrammen conform de NICAM regels bij aanvang van het programma getoond. Daarom verzoekt Beklaagde de Klachtencommissie van het NICAM om de klacht ongegrond te verklaren en af te zien van een sanctie.
5. De mondelinge behandeling
Klager licht tijdens de mondelinge behandeling toe waarom de Aflevering volgens hem de classificatie 12 zou moeten hebben.
Het bureau van het NICAM heeft in een brief van 17 juli 2007 aan Klager medegedeeld dat de Aflevering naar het oordeel van het bureau terecht de classificatie 6 op basis van geweld heeft gekregen. Klager deelt deze mening niet.
Het verschil van inzicht gaat over de indringendheid van het geweld. Geweldshandelingen in een film worden niet minder hard wanneer de filmmaker geen beelden laat zien van de gevolgen ervan. De hardheid van geweldshandelingen moet ook beoordeeld worden naar de gevolgen die ze in de realiteit doorgaans en logischerwijs zouden hebben. De geweldshandelingen in de Aflevering moeten als hard worden aangemerkt omdat the A-team met militair aandoende wapens optreedt tegen criminelen. Er ontstaat hierbij een soort oorlogssituatie waarin het er veel harder toegaat dan bij misdaadbestrijding gebruikelijk is. Als er in werkelijkheid wordt opgetreden zoals the A-team doet, levert dit schokkende beelden op. Ook zou dit de rechtsorde ernstig schokken.
De hardheid van de dader hoeft niet in afzonderlijke beelden aanwijsbaar te zijn. Doorslaggevend is wat overkomt bij de kijker, bewust of onbewust. De hardheid van de dader blijkt uit de hardheid van de door hem gepleegde geweldshandelingen en de vanzelfsprekendheid waarmee hij deze pleegt. Ook is de dader onbekommerd ten aanzien van de gevolgen. In de Aflevering zijn de daders hard omdat de criminelen een eigenaar van de mijn doodschieten. Het hele verhaal draait om de moord. Beeld
en verhaal vormen één geheel. De leden van the A-team zijn ook hard. Uit onderzoek is bekend dat de indringendheid toeneemt als het gaat om sympathieke
hoofdpersonen als gerechtvaardigd voorgesteld geweld en beloond geweld. Al deze aspecten zijn aanwezig bij the A-team.
Het A-team wordt 5 dagen per week tijdens etenstijd uitgezonden. Dit versterkt de mogelijke schade. Kinderen kunnen nog niet door de ongeloofwaardigheid heen zien. Hun besef van de gevolgen van harde geweldshandelingen wordt aangetast. Bovendien kunnen ze er vanwege het nabootsingeffect beduidend agressiever door worden.
6. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht.
De Klachtencommissie overweegt het volgende. Beklaagde doet een beroep op Artikel 4 van het Algemeen Reglement. Dit artikel luidt als volgt: “Indien er sprake is van een eerdere classificatie op het product neemt de aangeslotene deze in principe over. De omroepinstelling kan te goeder trouw overgaan tot het uitzenden van het betreffende programmaonderdeel op een tijdstip dat in overeenstemming is met het oorspronkelijke classificatieresultaat. De omroepinstelling mag zich op het bepaalde in dit artikel beroepen indien er een klacht wordt ingediend naar aanleiding van het classificatieresultaat en het uitzendtijdstip van het betreffende programmaonderdeel en draagt de bewijslast”.
De Klachtencommissie wijst op het Seriebeleid van 22 maart 2005 waarin de regel is opgenomen dat elke seizoen apart geclassificeerd moet worden. Van een zogenaamde ‘eerste classificatie’ zoals hierboven omschreven, is slechts sprake indien het gaat om exact dezelfde productie. Bij series betekent dit dat het om hetzelfde seizoen moet gaan. In casu mag er volgens de Klachtencommissie niet vanuit worden gegaan dat het seizoen zoals vermeld in de database van het NICAM exact hetzelfde seizoen is als uitgezonden door Beklaagde.
Uit onderzoek door het Bureau blijkt dat de aflevering waarover wordt geklaagd niet behoort tot een seizoen dat is geclassificeerd.
Beklaagde had gezien het bovenstaande naar het oordeel van de Klachtencommissie de Serie zelf moeten classificeren.
De Klachtencommissie heeft het classificatieformulier 4.1 zelf toegepast op de Aflevering en behandelt hieronder de relevante vragen.
In de inhoudscategorie geweld moet vraag 2.2.1. (Komen in de productie één of meerdere vormen van fysiek geweld voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Bij de beantwoording van bovenstaande vraag doelt de Klachtencommissie op de scène waarin the A-team in een vuurgevecht verwikkeld is met de bende.De vraag 2.3.1. (Zitten er geweldsacties in die indringend zijn?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden. Vraag 2.4.1. (Zijn er beelden van verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden. De Klachtencommissie wenst vervolgens op te merken dat het systeem van Kijkwijzer gericht is op het classificeren van dat wat zichtbaar in beeld is. De suggestie van iemand die vermoord wordt, kan dan ook niet meegenomen worden in de classificatie. Vraag 2.4.2. (Zijn er beelden van ernstige verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden.
Bovenstaande wijze van beantwoorden brengt de classificatie ten aanzien van geweld op 6.
De overige inhoudscategorieën zijn niet van toepassing op de Aflevering.
De hoogste leeftijdsclassificatie is bepalend voor de uiteindelijke classificatie, waardoor de classificatie voor de Aflevering uitkomt uit op 6, op basis van de inhoudscategorie geweld.
Conform het actuele seriebeleid van het NICAM dient Beklaagde ten aanzien van de Serie een classificatiesteekproef uit te voeren.
7. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht gegrond.
De classificatie van de Aflevering dient uit te komen op 6, op basis van geweld.
Beklaagde dient de Aflevering en derhalve de Serie al dan niet steekproefsgewijs, met inachtneming van deze uitspraak van de Klachtencommissie en hetgeen staat verwoord in het Seriebeleid, te classificeren.
De Klachtencommissie gaat over tot het opleggen van een sanctie, nu Beklaagde ten onrechte gebruik heeft gemaakt van artikel 4 van het Algemeen Reglement van het NICAM.
De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in eerdere uitspraken (onder andere klachtnr. 061214.01 Promo ‘Dawn of the Dead’ en klachtnr. 070502.01 ‘Jensen’) jegens Beklaagde een klacht gegrond is verklaard.
De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘inhoudelijke overtredingen’; ten onrechte heeft Beklaagde artikel 4 van het Algemeen Reglement gevolgd en heeft zij de Aflevering en derhalve de Serie niet conform het Seriebeleid geclassificeerd. Beklaagde is een
landelijk opererende omroep. De onderhavige overtreding brengt volgens de Sanctierichtlijn voor Beklaagde een boete van € 2000, - met zich mee.
De boete komt derhalve uit op € 2000, -
Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt gescheiden toegezonden.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 19 oktober 2007
Beslissing van de Commissie van Beroep van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
1. De uitspraak van de Klachtencommissie
Bij beslissing van 19 oktober 2007 heeft de Klachtencommissie van het NICAM een klacht van Opposant 1 d.d. 1 juli 2007 met betrekking tot de Aflevering beoordeeld. De klacht richt zich op de inhoudscategorie geweld. Opposant 1 heeft aangevoerd dat de Serie te laag is geclassificeerd. In de Aflevering komt geweld voor dat uitvoerbaar is en indringend door de hardheid van de geweldshandelingen en de daders. Dat leidt tot de leeftijdsclassificatie ‘let op met kinderen tot 12 jaar’ (12). De klacht gaat over de indringendheid. Verdere jurisprudentie hierover acht Opposant 1 van belang. Van de vier criteria die leiden tot een classificatie op basis van de inhoudscategorie geweld is indringendheid omgeven met een zekere subjectiviteit.
De Klachtencommissie heeft de klacht over de Aflevering gegrond verklaard. De classificatie van de Aflevering dient uit te komen op ‘let op met kinderen tot 6 jaar’ (6) op basis van geweld. Opposant 2 heeft de opdracht gekregen om de Aflevering en derhalve de Serie al dan niet steekproefsgewijs, met inachtneming van de uitspraak van de Klachtencommissie, te classificeren. De Klachtencommissie is overgegaan tot het opleggen van een sanctie, nu Opposant 2 ten onrechte gebruik heeft gemaakt van artikel 4 (eerste classificatie) van het Algemeen Reglement van het NICAM.
Artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM is door de Klachtencommissie toegepast nu er in eerdere uitspraken, namelijk over de promo ‘Dawn of the Dead’ (klachtnummer: 021011.01) en ‘Jensen’ (klachtnummer: 070502.01) jegens Opposant 2 klachten gegrond zijn verklaard.
De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘inhoudelijke overtredingen’; ten onrechte heeft Opposant 2 artikel 4 van het Algemeen Reglement gevolgd en heeft zij de Aflevering en derhalve de Serie niet conform het Seriebeleid geclassificeerd. Opposant 2 is een landelijk opererende omroep. De onderhavige overtreding brengt volgens de Sanctierichtlijn voor Opposant 2 een boete van € 2000, - met zich mee.
Afschrift van deze beslissing is aan partijen verzonden op 19 oktober 2007.
2. De procedure in hoger beroep
Opposant 1 is van de beslissing van 19 oktober 2007 in beroep gekomen bij beroepschrift van 7 november 2007, bij de Commissie van Beroep op dezelfde datum binnengekomen.
Opposant 2 is van de beslissing van 19 oktober 2007 in beroep gekomen bij beroepschrift van 14 december 2007, bij de Commissie van Beroep op 17 december 2007 binnengekomen, waarbij aangetekend dient te worden dat door het NICAM uitstel is verleend voor het indienen hiervan.
De Commissie van Beroep heeft beide beroepschriften behandeld tijdens haar zitting van 19 december 2007.
Opposant 1, de heer ir. J. de Beus is ter zitting aanwezig. Opposant 2 heeft vooraf aangegeven dat er geen vertegenwoordiger ter zitting aanwezig zal zijn.
De Commissie van Beroep heeft acht geslagen op de stukken die op de zaak betrekking hebben, waaronder het dossier van de Klachtencommissie, evenals op het behandelde ter zitting.
3. De gronden voor het hoger beroep van Opposant 1
Tegen de uitspraak van de Klachtencommissie voert Opposant 1 in het beroepschrift de volgende, enigszins verkorte, gronden aan. Het volledige beroepschrift, als ook het eerdere verweerschrift, worden als ingelast beschouwd.
De Klachtencommissie heeft de klacht gegrond verklaard, doch inhoudelijk gezien is Opposant 1 in het ongelijk gesteld. De Klachtencommissie gaat slechts in enkele zinnen in op de geformuleerde klacht. Het systeem van Kijkwijzer is alleen gericht op het classificeren van wat zichtbaar in beeld is. De suggestie dat iemand wordt vermoord, kan niet in de classificatie meegenomen worden. Daarmee wordt slechts ingegaan op één gevolg van één van de geweldshandelingen waarover is geklaagd. Het gaat om de hardheid van de geweldshandelingen en van de daders. De Klachtencommissie spreekt impliciet uit dat er geen sprake is van indringendheid, doch legt daaraan geen argumentatie ten grondslag. Er is dus sprake van een motiveringsgebrek en daardoor strijd met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur.
Volgens Opposant 1 stelt de Klachtencommissie dat Kijkwijzer zich alleen richt op wat zichtbaar in beeld is. Doch meerdere onderdelen van Kijkwijzer richten zich ook op wat hoorbaar is. In de bij vraag 2.3.1 (Zitten er geweldsacties in die indringend zijn?) gegeven voorbeelden is sprake van indringendheid veroorzaakt door opzwepende muziek en geluidseffecten, dus op niet zichtbare aspecten. Uit de voorbeelden in de vragenlijst blijkt verder dat ook de interactie tussen beeld en geluid van betekenis kan zijn. Derhalve kan niet anders worden geconcludeerd dan dat vraag 2.3.1 betrekking heeft op wat zichtbaar én hoorbaar is. Bovendien zijn de geweldshandelingen en – acties waarop de klacht betrekking heeft wel degelijk zichtbaar.
Opposant 1 verzoekt de Commissie van Beroep dan ook de klacht neergelegd in diverse bescheiden en bovendien ter zitting besproken, opnieuw te beoordelen. Kort samengevat vindt Opposant 1 dat daarbij onderscheid gemaakt dient te worden tussen geweldshandelingen en hun gevolgen. De hardheid van de geweldshandelingen en van de personen dient beoordeeld te worden. Een belangrijke maatstaf voor de mate van hardheid van een geweldshandeling zijn de gevolgen die zij in werkelijkheid zouden hebben.
Opposant 1 stelt concluderend dat de Serie zich kenmerkt door bijzonder harde geweldsacties uitgevoerd door bijzonder harde personen, zonder dat de gevolgen van die acties realistisch worden getoond. Het niet realistisch tonen van de gevolgen doet de Serie niet scoren op de elementen van Kijkwijzer. Vraag 2.3.1 dient evenwel niet om de gevolgen van de geweldshandelingen te beoordelen, maar juist om een oordeel te geven over de geweldshandelingen en de personen zelf.
4. De gronden voor het hoger beroep van Opposant 2
Tegen de uitspraak van de Klachtencommissie voert Opposant 2 in het beroepschrift de volgende, enigszins verkorte, gronden aan. Het volledige beroepschrift, als ook het eerdere verweerschrift, worden eveneens als ingelast beschouwd.
Opposant 2 heeft aangevoerd dat uit onderzoek van het NICAM zou moeten blijken dat de Serie, waartoe de Aflevering behoort, niet is geclassificeerd. Op geen enkele wijze wordt dit standpunt verder toegelicht. In tegenstelling tot de uitkomst van het onderzoek van het NICAM is de Serie, waartoe de Aflevering behoort, wel geclassificeerd. Uit het aan het onderhavige beroepschrift gevoegde ‘Running Order’ schema blijkt dat op 29 juni 2007 een aflevering van de Serie is uitgezonden, met de oorspronkelijke titel ‘Diamonds and Dust’ (bijlage 1 bij beroepschrift). De Aflevering behoort tot seizoen 2 van de Serie. Dit blijkt ondermeer uit het overzicht van de verschillende afleveringen en seizoenen van het programma op de website www.epguides.com, als bijlage 2 aan het beroepschrift gehecht.
Universal Pictures Video (Benelux) BV (hierna: Universal Pictures) heeft seizoen 2 in een eerder stadium geclassificeerd en die classificatie is opgenomen in de database van Kijkwijzer (bijlage 3). Opposant 2 heeft deze classificatie terecht overgenomen. Als er sprake is van een eerdere classificatie van een programma, dan moet deze classificatie op grond van artikel 4 Algemeen Reglement in principe worden overgenomen. Concluderend kan worden gesteld dat de Aflevering wel degelijk tot seizoen 2 behoort, dat eerder door Universal Pictures is geclassificeerd. Opposant 2 verzoekt de Commissie van Beroep om de uitspraak van de Klachtencommissie te vernietigen en de sanctiebeschikking in te trekken.
5. De behandeling ter zitting
Opposant 1 is ter zitting verschenen en heeft zijn mondeling te houden toelichting tevens op schrift aan de Commissie van Beroep overgelegd. Deze notitie wordt als ingelast beschouwd. Hij stelt het vreemd te vinden dat zijn klacht gegrond is verklaard, doch dat hij niet in het gelijk is gesteld. Hij is lid van de ‘Werkgroep TV-Geweld’ waarbinnen een kring van kritische kijkers programma`s bekijkt aan de hand van een eigen vraagstelling en aan de hand van het systeem van Kijkwijzer. Meestal komen de bevindingen aardig overeen, doch bij de Serie is dat niet het geval. De onderhavige klacht heeft Opposant 1 trouwens ingediend op persoonlijke titel. Zoals bekend gaat het hem om vraag 2.3.1 met betrekking tot de indringendheid van het geweld. Dat is het moeilijkste criterium, waar geen duidelijke norm voor bestaat.
De Klachtencommissie is in haar eerdere uitspraak niet ingegaan op de hardheid van de geweldshandelingen en op de hardheid van de daders. Opposant 1 is van mening dat het geweld indringend is. Ware daar al de classificatie 9, dan zou dat passend zijn. Echter die is nog niet ingevoerd. Aan de doelstelling van Kijkwijzer dat jeugdigen moeten worden beschermd, wordt zo voorbijgegaan.
De Commissie vraagt Opposant 1 welk geweld hij hard vindt. De mijneigenaar die vlucht en wordt neergeschoten, de auto die ontploft en de ontknoping bij de mijn. Dat de gevolgen niet zichtbaar zijn, ligt aan de filmmaker, aldus Opposant 1.
De Commissie geeft aan dat de makers van de Serie stellen dat het goede altijd zegeviert en het slechte verliest ten gevolge van proportioneel geweld. Opposant 1 voert aan dat juist het geweld door sympathieke mensen beklijft. Dat is kwalijk en verhoogt de agressie bij de kijkers.
6. De beoordeling
Ten aanzien van de aangevoerde gronden tot vernietiging van de beslissing van de Klachtencommissie van Opposant 1 overweegt de Commissie het volgende.
De Commissie van Beroep heeft allereerst geconstateerd dat de Klachtencommissie de klacht, waarin de wens wordt geuit de classificatie van de Aflevering te verhogen van 6 naar 12, wel gegrond heeft verklaard doch de classificatie ongewijzigd heeft gelaten op 6 op basis van geweld. Dat de Klachtencommissie de klacht desondanks gegrond heeft verklaard, verstaat de Commissie van Beroep als volgt: als gevolg van de ingediende klacht heeft de Klachtencommissie ambtshalve ook beslist dat Opposant ten onrechte artikel 4 Algemeen Reglement heeft gevolgd en zij de Aflevering en de Serie dientengevolge niet conform het Seriebeleid heeft geclassificeerd. Op basis van die beslissing is de klacht kennelijk gegrond verklaard. De Commissie van Beroep acht deze door de Klachtencommissie gekozen constructie niet gangbaar, doch ook niet geheel onbegrijpelijk.
Voorts is de Klachtencommissie naar de mening van de Commissie van Beroep uitgebreid ingegaan op het verweer van Opposant 2 met betrekking tot het mogen overnemen van de eerdere classificatie conform artikel 4 van het Algemeen Reglement en heeft zij in veel mindere mate gemotiveerd waarom zij de zeer uitgebreide stelling van Opposant 1 ten aanzien van de indringendheid van de geweldshandelingen en de daders heeft afgewezen.
De Commissie zal hieronder nader uitwijden over het geweld binnen het systeem van Kijkwijzer. Geweldsacties kunnen in meer of mindere mate indringend in producties voorkomen. Bij indringende geweldsacties krijgt de kijker de indruk dat het geweld echt hard aankomt bij het slachtoffer en dat dat ook de bedoeling is van de agressor. Dit kan bijvoorbeeld worden gerealiseerd door middel van het in beeld of geluid accentueren van pijn bij het slachtoffer. Dit is naar de mening van de Commissie van Beroep in de Aflevering niet aan de orde. Er wordt op geen enkele manier in beeld gebracht dat de slachtoffers van het geweld pijn lijden; de slachtoffers staan in alle gevallen zonder één schram direct weer op.
Daarnaast zijn er geen geweldsacties in de Aflevering waarvan de inslag tot in detail in beeld wordt gebracht. Een gedetailleerde inslag kan worden gerealiseerd door middel van slow motion en close ups van gevechtshandelingen. In de Aflevering komt in één scène een slow motion actie voor en wordt er van vrij dichtbij gefilmd (in het café). Toch is de Commissie van mening dat de inslag van het geweld, hoe de inslag echt aankomt op het slachtoffer, niet gedetailleerd in beeld is. Er is bijvoorbeeld geen enkele verwonding te zien. De toegevoegde geluidseffecten zijn naar de mening van de Commissie eerder verlichtend te noemen ten opzichte van de beelden dan dat zij de geweldsacties verzwaren.
De geweldsacties kunnen tot slot indringend zijn door de hardheid van de geweldshandeling of de hardheid van de dader, hetgeen gerealiseerd kan worden door middel van het toevoegen van opzwepende muziek aan de geweldsscènes. In de Aflevering is er wel sprake van toegevoegde muziek, doch dit is naar het oordeel van de Commissie van Beroep geen opzwepende muziek, zoals dat binnen het systeem van Kijkwijzer is bedoeld.
De Commissie van Beroep komt net als de Klachtencommissie tot de conclusie dat het geweld binnen de Aflevering niet indringend is, zoals dat binnen het systeem van Kijkwijzer is bedoeld en dat derhalve de classificatie 6 op basis van geweld correct is.
Ten aanzien van de aangevoerde gronden tot vernietiging van de beslissing van de Klachtencommissie van Opposant 2 overweegt de Commissie van Beroep het volgende.
De Commissie is het eens met het verweer van Opposant 2 dat uit het onderzoek van het NICAM onvoldoende is gebleken dat de Serie waartoe de Aflevering behoort niet is geclassificeerd. De Commissie van Beroep is van oordeel dat Opposant 2 thans in haar beroepschrift met de bijgevoegde bijlagen 1 en 2 ruim voldoende heeft aangetoond dat de Serie wel is geclassificeerd. Het eerder door Universal Pictures geclassificeerde seizoen 2 mocht door Opposant 2 worden overgenomen. Als er sprake is van een eerdere classificatie van een programma, dan moet deze classificatie op grond van genoemd artikel 4 Algemeen Reglement in principe worden overgenomen. Opposant 2 heeft op dit artikel derhalve terecht een beroep gedaan.
De Commissie van Beroep, op vorenstaande gronden beslissende:
Bekrachtigt met aanvulling van gronden de beslissing van de Klachtencommissie van het NICAM van 19 oktober 2007 ten aanzien van de leeftijdsclassificatie van de Aflevering en vernietigt deze ten aanzien van het niet geclassificeerd hebben van de Aflevering door Opposant 2.
Hilversum, 11 februari 2008
