Audiovisuele productie: trailer ‘Unleashed’, hierna te noemen: de Trailer

1. De procedure
Klaagster heeft met gebruikmaking van het NICAM klachtenformulier op 28 april 2005 een klacht ingediend over de Trailer.

De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 6 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.

Beklaagde heeft verweer gevoerd tegen de klacht bij e-mail van 7 juni 2005.

De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld tijdens haar zitting van 13 juli 2005.

Zowel Klaagster als Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar/zijn standpunt mondeling toe te lichten.

2. De bestreden audiovisuele productie
De film ‘Unleashed’ is door Beklaagde geclassificeerd en heeft de leeftijdsclassificatie ‘niet voor personen tot 16 jaar’ (16) op basis van de inhoudscategorieën geweld (pictogram: vuistje), met de toevoeging grof taalgebruik (pictogram: schreeuwend mannetje).

In de database van het NICAM is een trailer van de film ‘Unleashed’ opgenomen. Deze trailer heeft de leeftijdsclassificatie ‘afgeraden voor kinderen jonger dan 6 jaar’ (6) op basis van de inhoudscategorieën geweld en angst (pictogram: spinnetje), met de toevoeging grof taalgebruik.

De Trailer werd vertoond voor de film ‘Hitch’; deze film is geclassificeerd door Columbia Tristar Film en is uitgekomen op 6 op basis van geweld.

3. De klacht
Verkort weergegeven voert Klaagster aan dat in de bioscoop voor de film ‘Hitch’ een trailer van ‘Unleashed’ is vertoond. Zij vindt de beelden van deze trailer vreselijk, gewelddadig en erg shockerend. Klaagster snapt niet waarom beelden van een ‘16 film’ voor de film ‘Hitch’, een kinderfilm, worden getoond.

4. Het verweer
In zijn verweerschrift geeft Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.

Beklaagde heeft de Amerikaanse trailer geclassificeerd en ingevoerd in de database van het NICAM. Per abuis is er echter een andere niet geclassificeerde trailer, namelijk de Franse trailer, aan de bioscopen geleverd. Beklaagde erkent dat de Franse trailer ‘harder’ is dan de Amerikaanse; de classificatie van deze trailer zou zeker op 12 ‘afgeraden voor kinderen jonger dan 12 jaar’ (12) uit zijn gekomen.

5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klaagster ontvankelijk in haar klacht.

De Klachtencommissie stelt vast dat de Trailer die Beklaagde aan de bioscopen heeft doen toekomen niet geclassificeerd is. Filmdistributeurs dienen echter conform artikel 2.2.Deelreglement Film van het NICAM alle films en alle daarvan afgeleide producten apart te classificeren. Artikel 2.2 Deelreglement Film luidt namelijk als volgt:  “De filmverhuurder classificeert alle door hem op de markt te brengen films, (teaser-) trailers en commercials, met als criterium de mogelijke schadelijkheid aan de lichamelijke, geestelijke of zedelijke ontwikkeling van personen jonger dan zestien jaar”. Door de Trailer niet te classificeren heeft Beklaagde in strijd met dit artikel gehandeld.

Daar Beklaagde de Trailer niet heeft geclassificeerd, past de Klachtencommissie het classificatieformulier 1.2 zelf toe op de Trailer en behandelt hieronder de relevante vragen.

Vraag 1.1.3. (Is de productie een andersoortig fictie/dramaproduct?) moet worden beantwoord met ‘ja’.

Ten aanzien van de inhoudscategorie geweld is de Klachtencommissie van mening dat vraag 2.2.1. (Hoe vaak komt er fysiek lijf-aan-lijf geweld voor?), vraag 2.2.2. (Hoe vaak komt geweld met vuur-, slag of steekwapens voor?), vraag 2.2.5. (Hoe vaak komt geweld tegen criminelen (geweld van goeden tegen slechten) voor?) en vraag 2.3.1. (Zitten er geweldsacties in die door mensen uitvoerbaar zijn?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord dienen te worden. Hier doelt de Klachtencommissie op de scène waarin een aantal mannen in pak te zien zijn die met vuurwapens schieten alsmede op de verscheidene vechtscènes die tijdens de Trailer te zien zijn, zoals het man tot man gevecht in een leeg zwembad. Daarnaast dient vraag 2.4.2. (Zitten er geweldshandelingen in die indringend zijn omdat het geweld hard aankomt bij het slachtoffer?) ook met ‘1 keer of vaker’ beantwoord te worden. Hier doelt de Klachtencommissie met name op de scène waarin een gemaskerde man met de hoofdpersoon vecht, de gemaskerde man krijgt hier een klap in het gezicht waarna er bloed uit zijn mond vloeit en hij op de grond valt.

De combinatie uitvoerbaar geweld dat tevens indringend is, brengt de classificatie voor geweld op 12. 

Ten aanzien van de inhoudscategorie angst is de Klachtencommissie van mening dat vraag 3.1.7. (Komen er in de productie geweldsacties van levende wezens (mensen, dieren, monsters) waarbij mensen of dieren zichtbaar het slachtoffer zijn voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord moet worden. Hier doelt de Klachtencommissie op de bij vraag 2.4.2. genoemde scène van het gevecht tussen de hoofdpersonage en de gemaskerde man. Ook vraag 3.3.1. (Komen er extreem angstaanjagende geluiden of muziekeffecten voor in de productie?) dient met ‘1 keer of vaker’ beantwoord te worden; de Klachtencommissie doelt hier onder andere op de geluiden die te horen zijn op het moment dat een blinde man de halsband van de hoofdpersonage aanraakt. Tenslotte dient vraag 3.4.1. (Spelen de angstwekkende situaties zich af in een voor kinderen alledaagse/gewone omgeving?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord te worden, omdat de gehele Trailer zich niet afspeelt in een (ver) verleden. Tevens is er geen sprake van een zogenaamde fantasy zoals bedoeld in de ‘Handleiding voor Kijkwijzer codeurs; Toelichting op vragenlijst 1.2’.

De combinatie van extreem angstaanjagende geluiden of muziekeffecten in een alledaagse omgeving brengt de classificatie voor angst op 12.

De overige inhoudscategorieën zijn op de Trailer niet van toepassing.

Met bovenstaande beantwoording, komt de classificatie van de Trailer uit op 12 op basis van geweld en angst. De Trailer had daarom niet voor een hoofdfilm met de classificatie 6 getoond mogen worden.

6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht gegrond. Beklaagde dient binnen vier weken na dagtekening van deze uitspraak de Trailer te classificeren conform hetgeen in het vorenstaande overwogen door de Klachtencommissie en in te voeren in de database van het NICAM.

De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in een eerdere uitspraak (klachtnr. 040113.04: commercial ‘Underworld’) jegens Beklaagde een waarschuwing is opgelegd en er in een eerdere uitspraak jegens Beklaagde ook reeds een boete opgelegd werd (klachtnr. 040610.01: ‘Underworld’).

De onderhavige overtreding valt binnen de categorie A ‘inhoudelijke overtredingen; de Trailer is niet geclassificeerd. Het ten onrechte niet classificeren van de trailer brengt volgens de Sanctierichtlijn voor Beklaagde een boete van € 12.000, - met zich mee. De Klachtencommissie past hier echter een correctiefactor bij toe van 0,5, daar Beklaagde wel een trailer heeft geclassificeerd, zij het de verkeerde. Dat er hier derhalve sprake is van een vergissing acht de Klachtencommissie plausibel.
De boete komt derhalve uit op € 6000,-.

Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt gescheiden toegezonden.

Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.

Alle leeftijden

Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 6 jaar

Voor kinderen jonger dan 6 kan het schadelijk zijn om beelden te zien van geweld, enge dieren of fantasiefiguren (zoals monsters en heksen) of van verwondingen. Kinderen onder de 6 hebben nog veel moeite om het verschil tussen ‘echt’ en ‘nep’ te zien.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 9 jaar

Voor kinderen jonger dan 9 kan het schadelijk zijn om griezelige beelden te zien, geweld tegen kinderen of dieren, of slachtoffers van bijvoorbeeld een ramp of oorlog.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 12 jaar

Beelden van hard geweld, bloederige wonden, lijken, mensen of dieren die doodsbang zijn, of beelden van alcohol/drugs, discriminatie of seks kunnen schadelijk zijn voor kinderen jonger dan 12.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 14 jaar

Beelden van gevaarlijk gedrag (zoals stunts en challenges) kunnen schadelijk zijn voor jongeren onder de 14. Ook horrorfilms (zowel realistische als onrealistische) zijn mogelijk schadelijk.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 16 jaar

Beelden van heftig geweld, horror, (expliciete) seks en verheerlijking van alcohol en drugs kunnen schadelijk zijn voor pubers van rond de 16. Ze zijn op zoek naar hun eigen grenzen, en naar spanning en sensatie. De invloed van hun leeftijdsgenoten is groot.

Lees meer

Mogelijk schadelijk tot 18 jaar

Het leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.

Lees meer

Geweld

Er kunnen allerlei soorten geweld voorkomen in producties. Van slaan en schoppen tot schieten, martelen of seksueel geweld. De algemene regel is: hoe heftiger het geweld, hoe hoger de leeftijd. Ook wordt er gekeken naar hoe hard en hoe écht het geweld is, en of er bloed te zien is.

Lees meer

Angst

In de categorie angst kun je verschillende dingen tegenkomen: van verwondingen en lijken tot dierenleed, griezelige geluiden en horror. Maar ook aangrijpende beelden van zelfdoding of zelfbeschadiging. Net zoals bij geweld geldt: hoe echter en duidelijker iets in beeld komt, hoe hoger de leeftijd.

Lees meer

Seks

Het zien van seks kan jongeren, die hun (seksuele) identiteit aan het ontwikkelen zijn, een verkeerd beeld geven van wat 'normaal' is. Hoe ver een seksuele handeling gaat, en hoe vaak en duidelijk het in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.

Lees meer

Grof taalgebruik

Grof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.

Lees meer

Discriminatie

Discriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.

Lees meer

Roken, alcohol en drugs

Als in een film of serie wordt gerookt, veel alcohol wordt gedronken of drugs worden gebruikt, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.

Lees meer

Gevaarlijke challenges of stunts

Het pictogram voor gevaarlijk gedrag geeft aan dat er gevaarlijke challenges of stunts voorkomen.

Lees meer

Geweld

De game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.

Angst

Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.

Seks

Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.

Drugs

De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.

Discriminatie

Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.

Grof taalgebruik

Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18. 

PEGI 3

PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.

PEGI 7

Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.

PEGI 12

Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.

PEGI 16

Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.

PEGI 18

PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.

Gokken

De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.

In-game aankopen

De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties. 

Selecteer een taal