De klacht betreft specifiek de aflevering van 2 september 2001 van de Nederlandse serie ‘Unit13’, welke 13 weken lang op zondagmiddag rond 17.00 uur werd uitgezonden. De leeftijdsclassificatie is uitgekomen op Meekijken Gewenst met kinderen jonger dan 6 jaar (MG6) op basis van geweld (vuist).
De klager is het oneens met de classificatie MG6, vanwege de openingsscène in de betreffende aflevering. In deze scène wordt iemand gewurgd. Klager is van mening dat een dergelijke scène niet geschikt is voor kinderen onder de 12 jaar, maar hij acht ook de gehele serie onjuist geclassificeerd.
Het verweer van de beklaagde luidt, dat de serie conform de regels zoals die gelden voor series is geclassificeerd. Er zijn dus steekproefsgewijs enkele afleveringen van het begin en enkele afleveringen van het einde van de serie geclassificeerd. Al deze afleveringen werden op MG6 geclassificeerd. De gehele serie is als gevolg hiervan op MG6 uitgekomen. Beklaagde betreurt wel dat er in de betreffende aflevering een scène voorkomt die mogelijk niet geschikt is voor kinderen jonger dan 12 jaar. Echter, de beklaagde is van mening dat haar niets aangerekend kan worden, omdat zij conform de regels van het NICAM heeft gehandeld.
De Klachtencommissie (KC) van het NICAM is zich ervan bewust dat series steekproefsgewijs worden geclassificeerd. De zwaarst geclassificeerde aflevering is maatgevend voor de gehele serie. Echter, het is de verantwoordelijkheid van de omroepinstelling om vooraf alle programma-onderdelen te beoordelen op mogelijke schadelijkheid en dus is de beklaagde zelf verantwoordelijk voor de representativiteit van haar classificatiesteekproef.
De KC heeft de betreffende aflevering bekeken en het coderingsformulier nogmaals doorlopen en is tot de conclusie gekomen dat één vraag kennelijk onjuist is ingevuld. De KC is van mening dat de betreffende aflevering van ‘Unit13’ op basis van geweld dient te worden geclassificeerd op 12 jaar en ouder. De reden hiervoor is, dat de KC van mening is dat er geweldsacties inzitten die indringend zijn. Dit oordeel heeft als consequentie dat de gehele serie ‘Unit13’ geclassificeerd dient te worden op 12 jaar en ouder en derhalve alleen na 20.00 uur mag worden uitgezonden. Hiervan kan worden afgeweken indien de inhoud van een aflevering zo wordt aangepast dat hij op een lagere classificatie zou kunnen uitkomen.
Uitspraak van de KC op 8 april 2002: De KC heeft besloten dat de klacht gegrond is. Zij gaat over tot het opleggen van de maatregel van waarschuwing. Aangezien de serie thans niet meer op televisie wordt uitgezonden, hoeft er door de beklaagde geen verdere actie ondernomen te worden. Mocht de serie in de toekomst herhaald worden, dan zal de classificatie voor de gehele serie 12 jaar en ouder op basis van geweld luiden en pas na 20.00 uur mogen worden uitgezonden, tenzij er sprake is van inhoudelijke aanpassingen waardoor de classificatie lager zou kunnen worden.
UITSPRAAK COMMISSIE VAN BEROEP
Naar aanleiding van de bovengenoemde uitspraak van de Klachtencommissie (KC) is de beklaagde omroep in hoger beroep gegaan bij de Commissie van Beroep (CvB), daar zij het niet eens is met de uitspraak.
De beklaagde is van mening dat met het classificeren van de serie ‘Unit 13’ de regels omtrent het classificeren van series, zoals deze door het NICAM zijn opgesteld, juist zijn opgevolgd. Voldaan is aan het steekproefsgewijs classificeren van enkele afleveringen aan het begin en enkele afleveringen aan het einde van de serie. Correcte opvolging van deze regels mag daarom volgens beklaagde niet leiden tot sancties. Indien het NICAM van mening is dat deze regels aangepast dienen te worden, dan moeten de omroepen hiervan op de hoogte worden gebracht en de gelegenheid worden gegeven hier op te reageren. Op grond hiervan is de beklaagde van mening dat de KC ten onrechte de maatregel van waarschuwing heeft opgelegd. De betreffende omroep heeft zich immers aan de regels gehouden. Beklaagde geeft tot slot aan dat indien de serie nogmaals mocht worden uitgezonden, deze geclassificeerd zal worden op 12 jaar en ouder op basis van geweld.
Het verweer van de klager luidt, dat hij niet uitsluit dat er meerdere scènes, buiten de door hem in zijn klacht genoemde scène, schokkende beelden bevatten . De gehele serie heeft naar zijn mening een hoog spanningsniveau, de oorspronkelijke classificatie MG6 verbaasde hem dan ook zeer. Klager begrijpt dat de beklaagde wellicht volgens de regels van het NICAM heeft gehandeld door steekproefsgewijs te classificeren, echter naar zijn mening is deze steekproef achteraf niet representatief geweest. Tot slot is de klager van mening dat de beklaagde op basis van de geclassificeerd afleveringen toch had moeten zien dat een dergelijke serie niet geschikt is om op zondagmiddag om 17.00 uur uit te zenden. Volgens klager is er dan ook geen reden om de maatregel van waarschuwing in te trekken.
De CvB is van mening dat de KC in redelijkheid niet heeft kunnen komen tot het opleggen van een sanctie. De betreffende omroep stelt terecht dat zij heeft gehandeld volgens de regels zoals deze zijn opgesteld door het NICAM. Daarnaast is mede door de onduidelijkheden rond het seriebeleid en de wijzigingen naar aanleiding van deze onduidelijkheden, het opleggen van een sanctie niet op zijn plaats. De KC kon door het voorgaande niet in redelijkheid tot haar oordeel komen.
Uitspraak van de CvB van 6 september 2002: de CvB vernietigt de beslissing van de Klachtencommissie van het NICAM van 8 april 2002 voorzover daarin is opgelegd de maatregel van waarschuwing en bekrachtigt de beslissing voor het overige.