Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: DVD ‘White Chicks’, hierna te noemen: de Film
1. De procedure
Klager heeft op 27 juni 2008 een klacht ingediend over de Film.
Het bureau van het NICAM heeft, bij e-mail van 9 juli 2008 Klager verzocht om zijn klacht aan te vullen.
Klager heeft zijn klacht bij e-mail van 9 juli 2008 aangevuld.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde sub 1 heeft verweer gevoerd bij brief van 23 juli 2008. Beklaagde sub 2 heeft tegen de klacht verweer gevoerd bij brief van 12 augustus 2008.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 27 augustus 2008.
Beklaagde sub 1 verscheen ter zitting.
Klager noch Beklaagde sub 2 heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De film gaat over twee politiemannen die zich vermommen als twee rijke verwende zussen om te voorkomen dat de zussen ontvoerd worden.
De Film is geclassificeerd met het classificatieformulier 4.1. van het NICAM, en is uitgekomen op ‘let op met kinderen tot 6 jaar’ (6) met de inhoudspictogrammen voor geweld (vuistje) en grof taalgebruik (schreeuwend mannetje).
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën seks en grof taalgebruik.
Klager is van mening dat er in de Film veel verwijzingen zijn naar seks en seksuele handelingen in woord, voorwerp en gebaar. Klager noemt de scène met een dildo met erbij behorende diverse seksuele handelingen. Klager vindt de film absoluut niet geschikt voor kinderen van 6 jaar en ouder. Klager stelt dat de film schadelijk/schokkend kan zijn voor kinderen van die leeftijd. Zij komen in aanraking met seks op een manier die niet aansluit bij de seksuele ontwikkeling van kinderen van die leeftijd.
4. Het verweer
Beklaagde sub 1 stelt in het verweerschrift dat zij de classificatie te goeder trouw heeft overgenomen van Beklaagde sub 2.
Beklaagde sub 2 stelt in het verweerschrift dat de vragenlijst door Beklaagde sub 2 naar eer en geweten correct is ingevuld hetgeen heeft geleid tot de uiteindelijke classificatie. Beklaagde sub 2 is dan ook van mening dat de Kijkwijzer regels correct zijn toegepast.
5. De mondelinge behandeling
Ter zitting herhaalt Beklaagde sub 1 haar standpunt dat de classificatie te goeder trouw is overgenomen van Beklaagde sub 2.
6. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht.
De Klachtencommissie heeft het classificatieformulier 4.1 toegepast op de Film en behandelt hieronder de relevante vragen.
In de inhoudscategorie geweld moet vraag 2.2.1. (Komen in de productie één of meerdere vormen van fysiek geweld voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Vraag 2.3.1. (Zitten er geweldsacties in die indringend zijn?) moet met ‘nee’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hierbij onder andere op de scène waarin de politieagenten verkleed als vrouwen vechten met mannen die proberen de zussen te ontvoeren, er is derhalve wel sprake van geweld maar niet van indringendheid daarvan.
Vraag 2.4.1. (Zijn er beelden van verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden.
De beantwoording van bovengenoemde vragen leidt tot de classificatie 6 op basis van geweld.
In de inhoudscategorie seks moet vraag 4.1.4. (Komt er in de productie seksueel georiënteerd taalgebruik voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hierbij onder andere op de scène waarin twee jongens met elkaar bespreken dat zij wel eens zouden willen vrijen met de vermomde politieagenten. Vraag 4.1.2. (Hoe vaak zijn er seksuele handelingen zichtbaar?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden. In de toelichting op de vragenlijst staat bij deze vraag dat onder seksuele handelingen verstaan wordt: alle handelingen die erop gericht zijn de actor zelf, een andere persoon in de productie of de kijker op te winden. Dit kan ook een suggestieve handeling zijn. In de film is een dildo te zien. De suggestie wordt gewekt dat de dildo het geslachtsdeel van een man is. Vervolgens wordt de dildo met de hand opgepakt en op het hoofd geslagen en op de keel gehouden. Dit is echter, naar het oordeel van de Klachtencommissie, niet als suggestieve seksuele handeling aan te merken omdat het niet bedoeld is om een persoon uit de productie of kijker op te winden.
Bovenstaande beantwoording leidt tot de classificatie Alle Leeftijden.
Vervolgens moet vraag 7.1.1. (Komt er in de productie grof taalgebruik (vloeken, schuttingtaal) voor?) met ‘ja’ beantwoord worden.
De hoogste leeftijdsclassificatie is bepalend voor de uiteindelijke classificatie, die daardoor uitkomt op 6 op basis van geweld met als toevoeging grof taalgebruik.
De Klachtencommissie is bevoegd de classificatieresultaten van audiovisuele producten ‘ambtshalve’ te beoordelen. Met andere woorden, de Klachtencommissie is bevoegd de gehele DVD in haar beoordeling mee te nemen, dus ook scènes waar niet expliciet over is geklaagd.
In de inhoudscategorie angst moet vraag 3.7.2. (Komen er in de productie dieren die zich dreigend gedragen of er dreigend uitzien voor? met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie wijst hierbij op de scène waarin een hond gromt en zijn tanden laat zien naar één van de hoofdrolspelers. Vervolgens valt de hond de man aan.
De beantwoording van bovengenoemde vraag brengt de classificatie op 6, op basis van angst. Ambtshalve geeft de Klachtencommissie Beklaagde sub 2 in overweging om vraag 3.7.2. met ‘1 keer of vaker’ te beantwoorden, waardoor de classificatie van de DVD uitkomt op 6, op basis van geweld, angst en grof taalgebruik.
Nu de Klachtencommissie zich slechts ambtshalve uit kan spreken over de scène waarin een hond zich dreigend gedraagt en er dreigend uitziet, kan zij deze beoordeling slechts in overweging meegeven aan Beklaagde sub 2. Volgt Beklaagde sub 2 hetgeen de Klachtencommissie in overweging geeft niet, dan heeft het binnen het kader van de onderhavige klacht geen consequenties voor Beklaagde sub 2 en zal dit op zichzelf derhalve niet kunnen leiden tot enige sanctie zoals genoemd in artikel 13 van het Klachtenreglement van het NICAM. Beklaagde sub 2 moet zich dan wel bewust zijn van het risico dat er opnieuw een klacht over de DVD kan worden ingediend, die ter beoordeling van de Klachtencommissie kan komen.
7 a. De beslissing van de Klachtencommissie ten aanzien van Beklaagde sub 1
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht van Klager ten aanzien van Beklaagde sub 1 ongegrond.
7b. De beslissing van de Klachtencommissie ten aanzien van Beklaagde sub 2
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht ongegrond.
De classificatie van de Film dient uit te komen op 6, op basis van geweld en grof taalgebruik.
Ambtshalve geeft de Klachtencommissie Beklaagde sub 2 in overweging om het oordeel van de Klachtencommissie te volgen, waardoor de classificatie uitkomt op 6 op basis van geweld, angst en grof taalgebruik. Indien Beklaagde sub 2 het oordeel van de Klachtencommissie volgt, dient Beklaagde sub 2 dit te communiceren met Beklaagde sub 1 zodat bij de eerstvolgende release van de DVD de inlay de nieuwe classificatie vertoont.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 8 oktober 2008