Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: DVD ‘Zomerhitte’, hierna te noemen: de Film
1. De procedure
Klager heeft op 7 september 2008 een klacht ingediend over de Film, aangevuld bij e-mail van 15 september 2008.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde sub 2 heeft op 24 oktober 2008 verweer gevoerd.
Beklaagde sub 1 heeft geen verweerschrift ingediend.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 12 november 2008.
Klager noch Beklaagden hebben, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid hun standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Film vertelt het verhaal van een fotograaf die zijn vriendin verliest bij een terroristische aanslag in Afghanistan. Ruim een jaar later maakt hij op Texel een fotoreportage. Op het strand ontmoet hij Kathleen die werkt voor een louche, oude man.
De Film is geclassificeerd met het classificatieformulier 4.1. van het NICAM, en is uitgekomen op ‘let op met kinderen tot 12 jaar’ (12) met de inhoudspictogrammen voor geweld (pictogram: vuistje), seks (pictogram: voetjes), angst (pictogram: spinnetje) en grof taalgebruik (pictogram: schreeuwend mannetje).
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorieën geweld en seks.
Klager geeft aan dat hij met verbazing heeft gekeken naar de Film die de classificatie 12 heeft gekregen. De executie aan het begin van de Film gaat voor Klager alle grenzen te buiten en een vingerende vrouw lijkt Klager ook niet geschikt voor twaalf- jarigen.
4. Het verweer
Beklaagde sub 2 geeft aan het te betreuren dat Klager meent in zijn belang te zijn geschaad door de classificatie van de Film. De klacht heeft betrekking op geweld en seks. Beklaagde sub 2 heeft de classificatie nog eens aandachtig bekeken en is ervan overtuigd dat de classificatie volgens de richtlijnen van het NICAM tot stand is gekomen. In de Film zijn enkele keren seksuele handelingen zichtbaar die niet nadrukkelijk in beeld zijn gebracht, wat de classificatie op 12 brengt. Het geweld is indringend, maar leidt niet tot ernstige verwondingen (uitspattend bloed, doorgesneden kelen) wat de classificatie ook op 12 brengt. Volgens de richtlijnen van Kijkwijzer is er derhalve geen aanleiding om de Film hoger te classificeren dan 12.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klager ontvankelijk in zijn klacht.
De Klachtencommissie heeft het nu geldende classificatieformulier toegepast op de Film en behandelt hieronder de relevante vragen.
In de inhoudscategorie geweld moet vraag 2.2.1. (Komen in de productie één of meerdere vormen van fysiek geweld voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. Vraag 2.3.1. (Zitten er geweldsacties in die indringend zijn?) moet eveneens met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie wijst hierbij onder andere op de scène aan het begin van de Film, wanneer een executie in Afghanistan plaats vindt. Ook later in de Film is indringend geweld te zien, bijvoorbeeld wanneer de hoofdpersoon een crimineel doodschiet in de duinen op Texel. Het geweld heeft geen ernstige verwondingen tot gevolg.
Geweld dat indringend is maar geen ernstige verwondingen tot gevolg heeft, leidt tot de leeftijdsclassificatie 12.
In de inhoudscategorie angst moet vraag 3.1.1. (Zijn er beelden van zeer angstige mensen?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hier onder andere op het meisje wat in de duinen onder schot wordt gehouden. Ze gilt. Het loopt met de angstige mensen niet steeds, in alle gevallen direct goed af waardoor vraag 3.1.2. met ‘nee’ moet worden beantwoord.
Vraag 3.1.2. (Komen er ernstige verwondingen voor in de productie?) moet met ‘nee’ worden beantwoord. Vraag 3.3.1. (Komen er verwondingen voor in de productie?) moet met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hierbij op de scène waarin een uil het oog van een man uit zijn oogkas grijpt. De verwonding is niet van dichtbij te zien en de man grijpt onmiddellijk naar zijn oog waardoor de verwonding niet duidelijk in beeld wordt gebracht. Vraag 3.3.2. (Komen er ernstige verwondingen voor in de productie?) moet derhalve met ‘nooit’ worden beantwoord.
Bovenstaande beantwoording brengt de classificatie van de Film op 12 voor de inhoudscategorie angst.
In de inhoudscategorie seks moet vraag 4.1.1. (Komt er in de productie seksueel georiënteerd taalgebruik voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hierbij op opmerkingen als: “zal ik je even aftrekken op de W.C.?” Vraag 4.1.2. (Hoe vaak zijn er seksuele handelingen zichtbaar?) moet met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hiermee op de scène waarin de hoofdrolspeelster zichzelf bevredigt en op de seksuele handelingen tussen de twee hoofdrolspelers. Vraag 4.1.3. (Komen het seksueel taalgebruik en de seksuele handelingen bij elkaar opgeteld vaak voor?) moet met ‘nee’ beantwoord te worden. Vraag 4.1.4. (Zijn de seksuele handelingen op nadrukkelijke wijze in beeld gebracht?) moet met ‘1 of enkele keren’ beantwoord worden. Vraag 4.1.5. (Zijn er tijdens de seksuele handelingen details van genitaliën zichtbaar?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden.
Bovenstaande beantwoording leidt tot de classificatie 12 op basis van seks.
Vraag 7.1.1. (Komt er in de productie grof taalgebruik (vloeken, schuttingtaal) voor?) moet met ‘ja’ beantwoord worden.
De overige inhoudscategorieën zijn op de Film niet van toepassing.
De hoogste leeftijdsclassificatie is bepalend voor de uiteindelijke classificatie, die daardoor uitkomt op 12 op basis van geweld, angst en seks met als toevoeging grof taalgebruik.
6a. De beslissing van de Klachtencommissie ten aanzien Beklaagde sub 1
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht ongegrond.
6b. De beslissing van de Klachtencommissie ten aanzien Beklaagde sub 2
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht ongegrond.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM.
Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de
Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 10 december 2008