Beslissing van de Klachtencommissie van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM)
Audiovisuele productie: DVD ‘Spring, Summer, Fall, Winter… and Spring', hierna te noemen: de Film
1. De procedure
Klaagster heeft op 1 augustus 2008 een klacht ingediend over de Film.
Klaagster heeft haar klacht bij e-mail van 5 augustus 2008, 13 augustus en 20 augustus 2008 aangevuld.
De voorzitter van de Klachtencommissie heeft de klacht conform artikel 5 lid 1 Klachtenreglement van het NICAM getoetst en bepaald dat de klacht in behandeling kan worden genomen.
Beklaagde heeft bij e-mail van 26 augustus verweer gevoerd.
De Klachtencommissie heeft de klacht behandeld in haar zitting van 8 oktober 2008.
Klaagster noch Beklaagde heeft, na deugdelijke oproeping, gebruik gemaakt van de mogelijkheid haar dan wel zijn standpunt mondeling toe te lichten.
2. De bestreden audiovisuele productie
De Film is een afschildering van een leven in vijf hoofdstukken aan de hand van het verhaal van een oude en een jonge monnik. De lente toont geboorte en dood; in de zomer heersen liefde en obsessie; in de herfst is er pijn en woede en in de winter leegte en vrede.
De Film is geclassificeerd met het classificatieformulier 2.1 van het NICAM, en is uitgekomen op ‘let op met kinderen tot 6 jaar’ (6) met het inhoudspictogram voor angst (pictogram: spinnetje).
3. De klacht
De klacht richt zich op de inhoudscategorie geweld, angst en seks.
Klaagster vindt de Film een van de mooiste en beste die ze gezien heeft maar vind de classificatie 6 onbegrijpelijk. In de film wordt door een jongen en een meisje gepaard, de jongen wordt tot bloedens toe afgeranseld, hij wordt aan touwen gehangen totdat hij valt. Een vrouw van wie het gezicht is ingepakt in een doek
schiet onder het ijs en sterft. Voldoende gebeurtenissen die te schokkend zijn voor kinderen van 6 jaar. Volgend Klaagster zou de classificatie 12 beter zijn.
4. Het verweer
In het verweerschrift voert Beklaagde, hieronder verkort weergegeven, het volgende aan.
Klaagster heeft de Film op de Belgische zender Canvas bekeken. Beklaagde kan niet aansprakelijk worden gesteld voor een Nederlandse keuring van een film die in België wordt uitgezonden. Voorts geeft Klaagster aan dat zij de Film verschillende keren heeft bekeken, met leerlingen op school, met vrienden en kinderen thuis en bij vrienden in de periode van april tot en met juni. Het bevreemdt Beklaagde dat Klaagster niet in eerste instantie heeft geklaagd maar pas nadat zij de film enkele malen had bekeken.
Beklaagde heeft de Film op 13 januari 2004 geclassificeerd en sindsdien nooit een klacht ontvangen. Beklaagde vind het buitengewoon jammer dat een klacht op deze wijze tot stand komt terwijl de classificatie al jaren daarvoor geen problemen opleverde.
5. Het oordeel van de Klachtencommissie
De Klachtencommissie acht Klaagster ontvankelijk in haar klacht. Hierbij tekent de klachtencommissie het volgende aan. Het feit dat Klaagster de Film op Canvas heeft bekeken, kan niet worden betrokken in deze procedure. De klachtencommissie toetst immers klachten die worden ingediend over audiovisuele producten van aangeslotenen van het Nederlands Instituut voor classificatie van Audiovisuele Media (NICAM).
Dat de Klachtencommissie Klaagster ontvankelijk acht, ligt aan het feit dat ze bij e-mail van 20 augustus 2008 heeft aangegeven dat ze de Film op DVD op 24 juli 2008 en 27 juli 2008 heeft bekeken. Daarmee voldoet Klaagster aan de eisen die aan een klacht worden gesteld in het Klachtenreglement van het NICAM. De klachtencommissie wijst daarbij op de volgende artikelen:
Artikel 1 lid 4 Een klacht dient schriftelijk en gemotiveerd te worden ingediend bij het bureau van het NICAM.
Artikel 1 lid 5 Indien een klacht onvolledig is en / of onvoldoende gemotiveerd, kan het bureau klager verzoeken de klacht aan te vullen. Het bureau kan hierbij behulpzaam zijn.
Artikel 2 lid 1 De klacht moet zijn ontvangen binnen twee weken vanaf het moment waarop de klager kennis heeft genomen van de –vermeende- overtreding, dan wel, van het handelen of nalaten dat tot de klacht aanleiding heeft gegeven.
Hoewel de klachtencommissie vaststelt dat Klaagster pas na enkele verzoeken van het bureau van het NICAM uitsluitsel geeft over de datum waarop zij de Film heeft bekeken, wenst zij op te merken dat de klachtenprocedure van het NICAM bewust laagdrempelig van opzet is.
De Klachtencommissie heeft het nu geldende classificatieformulier toegepast op de Film en behandelt hieronder de relevante vragen.
In de inhoudscategorie geweld moet vraag 2.2.1. (Komen in de productie één of meerdere vormen van fysiek geweld voor?) met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie wijst hierbij op de scène waarin de oude monnik de jonge monnik met een stok in elkaar slaat. Vraag 2.3.1. (Zitten er geweldsacties in die indringend zijn?) moet op basis van bovengenoemde scène met ‘1 of enkele keren’ beantwoord worden. De oude monnik slaat hard op de jonge monnik in. De stokslagen zijn hoorbaar en het is zichtbaar dat de stokslagen hard aankomen bij het slachtoffer. Vraag 2.4.1. (Zijn er beelden van verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) moet eveneens met ‘1 of enkele keren’ beantwoord worden. De verwondingen zijn zichtbaar op de ontblote rug van de jonge monnik. Vraag 2.4.2. (Zijn er beelden van ernstige verwondingen ten gevolge van zichtbare geweldsacties?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden. Vraag 2.5.1. (Zitten er geweldsacties in die door mensen uitvoerbaar zijn?) moet tenslotte met ‘ja’ beantwoord worden.
Geweld dat uitvoerbaar en indringend is maar geen ernstige verwondingen tot gevolg heeft, leidt tot de leeftijdsclassificatie 12 voor de categorie geweld.
In de categorie angst moet vraag 3.3.1. (Komen er verwondingen voor in de productie?) moet met ‘1 of enkele keren’ beantwoord worden. Hierbij doelt de Klachtencommissie op de verwondingen op de rug van de jonge monnik. Vraag 3.4.1. (Komen er lijken van mensen in de productie voor?) moet eveneens met ‘1 keer of vaker’ worden beantwoord. Een vrouw schiet onder het ijs en wordt de volgende dag gevonden. Het lijk is niet ernstig gehavend waardoor vraag 3.4.2. (Komen er ernstig gehavende lijken van mensen in de productie voor?) met ‘nooit’ beantwoord moet worden.
De aanwezigheid van verwondingen leidt tot de classificatie 6 voor de categorie angst.
In de inhoudscategorie seks moet vraag 4.1.2. (Hoe vaak zijn er seksuele handelingen zichtbaar?) moet met ‘1 keer of vaker’ beantwoord worden. De Klachtencommissie doelt hier op twee scènes waarbij de jonge monnik seks heeft met een meisje. Vraag 4.1.4. (Zijn de seksuele handelingen op nadrukkelijke wijze in beeld gebracht?) moet met ‘nooit’ beantwoord worden. Vraag 4.1.5. (Zijn er tijdens de seksuele handelingen details van genitaliën zichtbaar?) moet eveneens met ‘nooit’ beantwoord worden.
Bovenstaande beantwoording leidt tot de classificatie AL voor de categorie seks.
De overige inhoudscategorieën zijn op de Film niet van toepassing.
De hoogste leeftijdsclassificatie is bepalend voor de uiteindelijke classificatie, die daardoor uitkomt op ‘let op met kinderen tot 12 jaar (12) op basis geweld (pictogram: vuistje).
6. De beslissing van de Klachtencommissie
Gelet op het hiervoor overwogene acht de Klachtencommissie de klacht gegrond.
De classificatie van de Film dient uit te komen op 12 op basis van geweld.
Beklaagde dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak de door de Klachtencommissie aangegeven classificatie 12 in combinatie met de inhoudspictogrammen voor geweld voor de Film zelf alsnog door middel van het invullen van het classificatieformulier versie 4.3. in te voeren in de database van het NICAM.
De Klachtencommissie gaat conform artikel 13 lid 1 onder C Klachtenreglement van het NICAM over tot het opleggen van een boete aan Beklaagde, nu er in eerdere uitspraken (onder andere klachtnr. 060719.01 ‘Elephant’ en klachtnr. 070211.01 ‘Transamerica’) jegens Beklaagde een boete is opgelegd. Bij de berekening van de onderhavige boete is de Klachtencommissie uitgegaan van de Sanctierichtlijn.
De Sanctierichtlijn gaat uit van twee soorten overtredingen, te weten categorie A: ‘inhoudelijke overtredingen’ en categorie B, ‘overtredingen in de uitvoering’. De hoogte van de boete wordt vastgesteld door middel van een puntensysteem. De overtreding van Beklaagde valt onder categorie A. Beklaagde is een landelijk opererende filmdistributeur, waarvoor elk punt in categorie A € 2000,- bedraagt. Nu de leeftijdscategorie verhoogd wordt van 6 naar 12 op basis van één inhoudscategorie (geweld), brengt dit voor Beklaagde een boete met zich mee van € 2000, -.
De boete komt derhalve uit op € 2000,-.
Het hierboven genoemde bedrag dient door Beklaagde binnen 30 dagen na factuurdatum te worden voldaan. De factuur wordt gescheiden toegezonden.
Partijen hebben, voor zover zij in het ongelijk zijn gesteld, de mogelijkheid tegen deze uitspraak beroep aan te tekenen bij de Commissie van Beroep van het NICAM. Het beroepschrift dient binnen vier weken na dagtekening van de uitspraak van de
Klachtencommissie schriftelijk bij de secretaris van de Commissie van Beroep te worden ingediend. Het adres luidt: NICAM, Commissie van Beroep, Postbus 322, 1200 AH Hilversum.
Hilversum, 12 november 2008
