De film Pietje Bell behoudt het Kijkwijzer leeftijdsadvies van 9 jaar. In de film is geweld te zien, ook tegen kinderen. Dat kan voor kinderen die jonger zijn dan 9 jaar beangstigend zijn. Het advies heeft geen gevolgen voor de uitzendtijden op televisie en de film mag de hele dag door worden uitgezonden.
In december 2022 kreeg Pietje Bell na klachten een 9 jaar advies omdat de film oorspronkelijk verkeerd beoordeeld was op ‘Alle Leeftijden’. De onafhankelijke Wetenschapscommissie van het NICAM, de organisatie achter Kijkwijzer, heeft op basis van de meest recente wetenschappelijke en maatschappelijke inzichten geadviseerd dat 9 jaar de juiste classificatie is.
De scène waarin Pietje Bell door een woedende leerkracht met een liniaal wordt geslagen, speelt een belangrijke rol bij het leeftijdsadvies. Dit beeld van geweld tegen kinderen kan beangstigend zijn als je jonger dan 9 bent. Kinderen identificeren zich makkelijk met het personage van Pietje Bell en tot een jaar of negen is het doorgaans lastig voor ze om afstand te nemen. “Het maakt daarbij niet uit of het gaat om fictie of een film die zich in een ver verleden afspeelt,” geeft de Wetenschapscommissie aan.
In 2002 werd de film Pietje Bell door de distributeur geclassificeerd op Alle leeftijden. Naar aanleiding van recente meldingen dat kinderen bang waren geworden na het zien van de film via een onlinestreamingsdienst, is de film door die aanbieder in 2022 geclassificeerd op 12 jaar. Hierover heeft het NICAM opnieuw klachten ontvangen. De classificatie van de film Pietje Bell is vervolgens in overleg met NICAM door de streamingdienst opnieuw gewogen en naar aanleiding daarvan aangepast naar 9 jaar.
Kijkwijzer is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en is de afgelopen 22 jaar verschillende keren geactualiseerd naar aanleiding van nieuwe wetenschappelijke inzichten, ander media-aanbod en nieuw onderzoek onder ouders en kinderen. Zo is in 2009 het leeftijdsadvies ‘9 jaar’ ingevoerd, als nuancering tussen de 6 en 12 jaar leeftijdsadviezen. Ook zijn regelmatig de vragenlijsten aangepast die bij Kijkwijzer worden gebruikt om tot het leeftijdsadvies te komen.
Vandaag, 1 april 2023, bestaat Pan European Game Information (PEGI): hét Europees classificatiesysteem voor games officieel 20 jaar. PEGI informeert met leeftijdsclassificaties en inhoudspictogrammen of een game voor kinderen van een bepaalde leeftijd geschikt is. Het systeem werd in 2003 opgericht om ouders te voorzien van informatie over games en apps. Het NICAM, de organisatie achter Kijkwijzer, geeft uitvoering aan het PEGI systeem.
Epic Games, de maker van de populaire game Fortnite, heeft iets nieuws uitgebracht: Unreal Editor for Fortnite. Met deze tool kunnen spelers zelf games maken en uitbrengen in Fortnite. Wat betekent dit voor het leeftijdsadvies van Fortnite en voor jou als speler of ouder?
Het leeftijdsadvies Alle leeftijden (AL) geeft aan dat een film, serie of televisieprogramma géén schadelijke beelden bevat.
Lees meerHet leeftijdsadvies 6 jaar is ontwikkeld om jonge kinderen te beschermen tegen enge en gewelddadige beelden. Juist jongere kinderen kunnen daar gevoelig voor zijn.
Lees meerPas vanaf hun 9e begrijpen kinderen beter of een film of serie echt is. Sommige beelden krijgen daarom het leeftijdsadvies 9 jaar.
Lees meerTussen de 10 en 12 jaar gaan kinderen op een andere manier naar de wereld kijken. Toch zijn deze kinderen nog makkelijker te beïnvloeden dan pubers.
Lees meerOp deze leeftijd gebruiken kinderen film en televisie steeds vaker om ‘sociale’ lessen te leren, bijvoorbeeld over hoe je jezelf bent of hoe je het beste met anderen om kunt gaan. Daarom kan het kijken naar gevaarlijk gedrag op deze leeftijd problemen veroorzaken.
Lees meerHoewel pubers van rond de 16 beter het verschil tussen goed en slecht begrijpen, betekent dat niet dat zij alle films en series zonder problemen kunnen volgen.
Lees meerHet leeftijdsadvies 18 jaar geeft aan welke films en programma’s echt alléén voor volwassenen zijn.
Lees meerKinderen die geweld zien, kunnen daar agressief of bang van worden. Of ze kunnen gemakkelijk over geweld gaan denken: het stompt ze af. Er spelen wel een aantal dingen mee, die bepalen hoe groot de kans op deze schadelijke gevolgen is. Bijvoorbeeld: hoe écht het geweld is, of er bloed te zien is, of dat het geweld beloond wordt.
Lees meerVan enge beelden kunnen kinderen schrikken, bang en onrustig worden of zelfs langdurige angsten zoals nachtmerries krijgen. Hoe heftig deze effecten zijn, verschilt per persoon en per leeftijd.
Lees meerKinderen en jongeren die middenin hun (seksuele) ontwikkeling zitten, kunnen nog niet toe zijn aan het zien van seks. Ook kunnen ze het soms niet goed plaatsen. Kijkwijzer houdt hier rekening mee. Hoe duidelijk seks in beeld komt, bepaalt het uiteindelijke leeftijdsadvies.
Lees meerGrof taalgebruik gaat over grove woorden, schuttingtaal, schelden of vloeken. Kinderen kunnen hier een voorbeeld aan nemen en het nadoen of overnemen.
Lees meerDiscriminatie is elke uitspraak of uitdrukking die bepaalde (groepen) mensen als ‘minder’ afschildert, bijvoorbeeld op basis van huidskleur, religie, seksuele geaardheid, geslacht of gender, nationaliteit, etc. Als dit in een productie voorkomt en de discriminerende uitspraak of actie wordt niet direct afgekeurd of afgestraft, dan wordt het pictogram voor discriminatie getoond.
Lees meerAls in een film of serie harddrugs worden gebruikt, of (veel) alcohol, softdrugs of tabak, dan krijgt het een Kijkwijzer symbool voor roken, alcohol en drugs. Jongeren kunnen het als iets normaals gaan zien, of zelfs als iets om uit te proberen.
Lees meerDe game bevat geweld. In spellen met PEGI 7 gaat het om niet-realistisch of niet-expliciet geweld. Games in de leeftijdscategorie PEGI 12 kunnen realistisch geweld bevatten tegen fantasiepersonages, en niet-realistisch geweld tegen menselijke personages. In games met een PEGI 16 of PEGI 18 zit steeds realistischer geweld, vaak met bloed.
Dit pictogram komt voor bij spellen met een PEGI 7-advies als ze beelden of geluiden bevatten die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen. Als er wat heftigere horroreffecten voorkomen leidt dit tot een PEGI 12 of PEGI 16.
Als dit pictogram voorkomt bij een spel met een PEGI 12-advies, kunnen personages seksueel getinte opmerkingen maken of uitdagend poseren. Bij een PEGI 16 game kan er sprake zijn van erotisch naakt of seks (waarbij geslachtsdelen niet zichtbaar zijn). Bij PEGI 18 wijst dit pictogram op expliciete seksuele activiteit. Aan beelden van niet-seksueel naakt hangt géén leeftijdsadvies.
De game toont of verwijst naar het gebruik van illegale drugs, alcohol of tabak. Games met dit inhoudspictogram krijgen altijd het leeftijdsadvies PEGI 16 of PEGI 18.
Als dit pictogram voorkomt, bevat een spel etnische, religieuze, nationalistische of andere stereotypes die aanzetten tot haat. Dit soort inhoud krijgt altijd een PEGI 18-classificatie en is in veel gevallen strafbaar.
Een game met dit pictogram bevat grof taalgebruik. In tegenstelling tot Kijkwijzer, waarbij grof taalgebruik niet tot een bepaalde leeftijd leidt, zorgt het bij PEGI voor een PEGI 12, PEGI 16 of PEGI 18.
PEGI 3 games zijn geschikt voor alle leeftijden. Een héél milde vorm van geweld kan voorkomen. De game bevat geen geluiden of beelden die jonge kinderen bang kunnen maken. Er is geen grof taalgebruik te horen of te lezen.
Games met beelden of geluiden die angstaanjagend kunnen zijn voor jongere kinderen, vallen in deze categorie. Een heel milde vorm van geweld (niet-realistisch geweld, zonder al te veel details) kan voorkomen in een game met een PEGI 7 advies.
Games met iets explicieter geweld tegen fantasiepersonages, of met niet-realistisch geweld tegen menselijke personages, krijgen een PEGI 12 advies. Er kunnen wat scheldwoorden in zitten, of een beetje schunnige opmerkingen. Er komt geen seks in voor.
Games krijgen een PEGI 16 advies als er geweld voorkomt dat er realistisch uitziet. Een personage reageert dan zoals iemand in het echt ook zou reageren op geweld. Ook kan er grof taalgebruik voorkomen, of seks, of het gebruik van alcohol, drugs en tabak.
PEGI 18 wordt gebruikt wanneer het gaat om grof geweld, zinloos geweld, of geweld tegen weerloze personages (zoals kinderen of gijzelaars). De verheerlijking van illegaal drugsgebruik, gesimuleerd gokken, en expliciete seksuele activiteit leiden ook tot PEGI 18.
De game bevat elementen die gokken aanmoedigen en aanleren. Het gaat hierbij om kansspelen die normaal gesproken voorkomen in casino's of speelzalen. Een aantal oudere spellen hebben dit pictogram in combinatie met een PEGI 12 of PEGI 16, maar sinds 2020 krijgen nieuwe spellen met dit soort inhoud altijd PEGI 18.
De game biedt spelers de mogelijkheid om digitale spullen of diensten te kopen met echt geld. Denk hierbij aan bonus levels of kleding voor je personage, maar ook aan virtuele munten of het uitschakelen van advertenties.
